Το “λεξικό” του πολέμου: Η διαφορά μεταξύ κατάπαυσης πυρός και ανθρωπιστικής παύσης

Κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς έχουν ζητήσει πολλές χώρες, καθώς και τα Ηνωμένα Έθνη, καθώς η κατάσταση στη Γάζα παραμένει απελπιστική.

Άλλες όμως -μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και η ΕΕ- δεν υποστηρίζουν την ιδέα, λέγοντας ότι θα ωφελούσε τη Χαμάς, η οποία έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και άλλες δυτικές κυβερνήσεις.

Αντ’ αυτού, λοιπόν, οι ΗΠΑ πιέζουν για «ανθρωπιστικές παύσεις». Μάλιστα, ήταν ένα από τα πολλά θέματα που έθιξε ο Άντονι Μπλίνκεν στον Μπενιαμίν Νετανιάχου και άλλους αξιωματούχους κατά τη δεύτερη επίσκεψή του στο Ισραήλ. Ένα σενάριο, πάντως, που ο τελευταίος απέρριψε.

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας επανέλαβε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστήριξαν τις ολιγόωρες παύσεις των εχθροπραξιών για την απομάκρυνση των αμάχων, αλλά απέρριψε τις εκκλήσεις για «κατάπαυση του πυρός» που ζητούσαν οι αραβικές χώρες, επιμένοντας πως είναι «ζωτικής σημασίας».

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι όλες αυτές οι προσπάθειες θα διευκολυνθούν με αυτές τις ανθρωπιστικές παύσεις» δήλωσε συγκεκριμένα ο Μπλίνκεν σχετικά με τις προσπάθειες να σωθούν οι Παλαιστίνιοι άμαχοι και να επιταχυνθεί η παράδοση βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.

Η διαφορά

Ωστόσο, ποια είναι η διαφορά μεταξύ κατάπαυσης του πυρός και ανθρωπιστικών παύσεων;

Σε σύγκριση με την κατάπαυση του πυρός, οι ανθρωπιστικές παύσεις τείνουν να διαρκούν για μικρά χρονικά διαστήματα, μερικές φορές μόνο λίγες ώρες – και συνήθως καλύπτουν μια καθορισμένη περίοδο και τοποθεσία. Συνήθως, δε, εφαρμόζονται με αποκλειστικό στόχο την παροχή ανθρωπιστικής υποστήριξης.

Οι εκεχειρίες, εν τω μεταξύ, προορίζονται να είναι μακροπρόθεσμες και συχνά έχουν ως στόχο να επιτρέψουν στα εμπλεκόμενα μέρη να συμμετάσχουν σε διάλογο, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας επίτευξης μόνιμης πολιτικής διευθέτησης.

Αναλυτικά όσα προβλέπονται, σύμφωνα με τον ΟΗΕ

Κατάπαυση του πυρός

Η αναστολή των μαχών που συμφωνείται από τα εμπλεκόμενα μέρη της σύγκρουσης, συνήθως στο πλαίσιο μιας πολιτικής διαδικασίας. Προορίζεται να είναι μακροπρόθεσμη και συχνά καλύπτει ολόκληρη τη γεωγραφική περιοχή της σύγκρουσης.

Στόχος της είναι συνήθως να επιτρέψει στα μέρη να συμμετάσχουν σε διάλογο, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας επίτευξης μόνιμης πολιτικής διευθέτησης.

Παύση των εχθροπραξιών

Η αναστολή των εχθροπραξιών που αποσκοπεί στο να επιτρέψει στα μέρη να κάνουν ένα διάλειμμα από τις μάχες για διάφορους λόγους, μεταξύ άλλων ως βήμα προς τον πολιτικό διάλογο και τη διαρκή κατάπαυση του πυρός.

Προσωρινή παύση των εχθροπραξιών

Η αναστολή των μαχών που συμφωνείται από όλα τα εμπλεκόμενα (άμεσα ή έμμεσα) μέρη για μια συγκεκριμένη περίοδο. Μπορεί να γίνει για διάφορους λόγους, μεταξύ άλλων για ανθρωπιστικούς σκοπούς.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, η συμφωνία προσδιορίζει τη γεωγραφική περιοχή τέτοιων ενεργειών και την περίοδο κατά την οποία θα λάβουν χώρα συγκεκριμένες ανθρωπιστικές δραστηριότητες.

Ανθρωπιστική παύση

Προσωρινή παύση των εχθροπραξιών αποκλειστικά για ανθρωπιστικούς σκοπούς. Απαιτεί τη συμφωνία όλων των εμπλεκόμενων μερών, αφορά συνήθως μια καθορισμένη περίοδο και συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή στην οποία πρόκειται να παρασχεθεί ανθρωπιστική βοήθεια.

Ανθρωπιστικός διάδρομος

Συγκεκριμένες διαδρομές που συμφωνούνται από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ούτως ώστε να επιτραπεί η ασφαλής διέλευση ανθρωπιστικών αγαθών ή/και ανθρώπων από ένα σημείο σε άλλο.

Ημέρες ηρεμίας

Ένας μηχανισμός που χρησιμοποιείται κυρίως από τη UNICEF, συχνά σε συνεργασία με τον ΠΟΥ, για να επιτρέψει στα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη κατά τη διάρκεια συγκρούσεων, για παράδειγμα σε εμβόλια. Οι ημέρες ηρεμίας προϋποθέτουν τη συμφωνία όλων των εμπλεκόμενων μερών για την παροχή πρόσβασης και τη μη παρέμβαση στο έργο του ιατρικού και άλλου προσωπικού κατά τη διάρκεια των καθορισμένων ημερών.