Σαν σήμερα δολοφονείται ο Γιτζάκ Ράμπιν, o ισραηλινός πρωθυπουργός που ήθελε ειρήνη με την Παλαιστίνη

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται ο πόλεμος μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ, με χιλιάδες αμάχους να έχουν πέσει νεκροί, ενώ το σφυροκόπημα του Ισραήλ στη Γάζα συνεχίζεται με σφοδρότητα, με τις εικόνες που έρχονται από τις ισοπεδωμένες περιοχές της Γάζας να είναι γροθιά στο στομάχι.

Η σύγκρουση μαίνεται χωρίς να διαφαίνεται κατάπαυση του πυρός, πόσο μάλλον οριστική λήξη του πολέμου, με την Χεζμπολάχ να βάζει νέα δεδομένα, μετά το διάγγελμα του ηγέτη της.

Η λύση των δύο κρατών και η επίτευξη της ειρήνης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης φαντάζει μακρινό σενάριο μετά τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, καθώς η πλευρά του ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου εμφανίζεται ανένδοτη και προχωρά σε ισοπέδωση των Παλαιστινίων που παραμένουν στη Γάζα, θυσιάζοντάς τους στον βωμό της επιχείρησης εξάλειψης της Χαμάς.

Η κατάσταση στην περιοχή όμως, δεν ήταν πάντα έτσι. Ένας άλλος ηγέτης, που κινήθηκε σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από τον Νετανιάχου και έφερε την ειρήνη σε Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους, ο Γιτζάκ Ράμπιν, έπεφτε νεκρός σαν σήμερα, το 1995.

Η δολοφονία του Γιτζάκ Ράμπιν

Ήταν 4 Νοεμβρίου του 1995 όταν 100.000 και πλέον άνθρωποι βρέθηκαν στο Τελ Αβίβ για να ακούσουν τον πρωθυπουργό Γιτζάκ Ράμπιν και τον ηγέτη των Εργατικών Σιμόν Πέρες.

Στη μεγαλειώδη συγκέντρωση ο Ράμπιν, περιέγραψε τη συμφωνία “των γενναίων” του Όσλο, που είχε στόχο τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Ένα χρόνο νωρίτερα, ο Γιτζάκ Ράμπιν είχε μοιραστεί το Νόμπελ Ειρήνης με τον Γιάσερ Αραφάτ και τον Σιμόν Πέρες. Όμως οι συμφωνίες αυτές, δίχασαν την κοινωνία του Ισραήλ. Ένα κομμάτι θεωρούσε τον Ράμπιν ήρωα που βοήθησε στην προώθηση της ειρήνης, ενώ κάποιοι άλλοι τον χαρακτήρισαν προδότη γιατί παραχώρησε εδάφη που θεωρούσαν εθνικά εδάφη του Ισραήλ. Μέρος της δεξιάς πολιτικής πτέρυγας τον θεωρεί υπεύθυνο για τους θανάτους Εβραίων από τρομοκρατικές επιθέσεις τις οποίες αποδίδει στις συμφωνίες του Όσλο.
Οι διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες του Όσλο, ανάμεσα στους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους ξεκίνησαν το 1993.

Γιάσερ Αραφάτ και Γιτζάκ Ράμπιν υπέγραψαν συμφωνία που προέβλεπε μεταξύ άλλων την αποχώρηση των Ισραηλινών από το περίπου 60% της Λωρίδας της Γάζας -εξαιρουμένων των εβραϊκών οικισμών- και της πόλης της Ιεριχούς. Παράλληλα, συμφώνησαν για την εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης για την περιοχή, σε διάστημα πέντε ετών, η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει προτάσεις για θέματα όπως το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, τους εβραίους εποίκους και την τύχη των παλαιστίνιων προσφύγων. Το 1995, οι Αραφάτ και Ράμπιν υπέγραψαν τη συμφωνία της Τάμπαα -γνωστή ως συμφωνία του Όσλο ΙΙ- που προβλέπει την επέκταση της παλαιστινιακής αυτονομίας στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, αλλά και τη διεξαγωγή παλαιστινιακών εκλογών.

Όμως ο Γιγκάλ Αμίρ, ένας 25χρονος ισραηλινός φοιτητής της νομικής στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan, είχε άλλα σχέδια. Επιβιβάστηκε σε ένα λεωφορείο έχοντας πάνω του ένα γεμάτο όπλο και κατευθύνθηκε με το λεωφορείο προς την συγκέντρωση.

“Η πρόθεσή μου ήταν να τον πυροβολήσω ώστε να μην είναι πλέον ικανός για τα πρωθυπουργικά του καθήκοντα. Ήθελα είτε να τον αφήσω παράλυτο ή, αν δεν υπήρχε άλλη εναλλακτική, να πεθάνει”, δήλωσε ο 25χρονος στη δίκη για τη δολοφονία, τον Ιανουάριο του 1996.

Ο Αμίρ είπε ότι είχε αποφασίσει να πυροβολήσει τον Ράμπιν μετά από τρία χρόνια ειρηνικών διαμαρτυριών που δεν είχαν εισακουσθεί. Πίστευε ότι η επιστροφή της Δυτικής Όχθης στον έλεγχο των Παλαιστινίων, καταπατούσε τον εβραϊκό νόμο. “Εγώ ενήργησα σύμφωνα με την απόφαση του διώκτη, η οποία αναφέρεται στην Τορά”, είπε, παρερμηνεύοντας έναν εβραϊκό νόμο για την αυτοάμυνα. “Δεν είχα την πρόθεση να δολοφονήσω τον Γιτζάκ Ράμπιν ως άτομο. Ήθελα να δολοφονήσω τον πρωθυπουργό και να αλλάξω την πορεία των συμφωνιών, δεν έχω τίποτα προσωπικό εναντίον του”. Ο Αμίρ καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη το 1996. Τον Αύγουστο του ίδιου έτους, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ επικύρωσε την καταδίκη του.

Τότε, χάθηκε μια τεράστια ευκαιρία, καθώς η εξουσία και η επιρροή του Ράμπιν τόσο στην ισραηλινή πολιτική όσο και στις καρδιές των ισραηλινών ήταν τεράστια. Ήταν περισσότερο στρατιώτης, παρά πολιτικός, καθώς είχε αγωνιστεί στον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας του Ισραήλ, ήταν ο αρχιτέκτονας της νίκης το 1967 στον Πόλεμο των Έξι Ημερών και είχε ανέλθει στην πρωθυπουργία για πρώτη φορά το 1973 μετά τον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ.

Ο Ράμπιν έμεινε στην ιστορία ως ένας ηγέτης που πάλεψε για την ειρήνη, αφού είδε ότι ήταν η μοναδική λύση, μεσολάβησε για την πρώτη συνθήκη απεμπλοκής με την Αίγυπτο και κέρδισε την πρωθυπουργία για δεύτερη φορά σε συνθήκες απόλυτης ειρήνης. Ο θάνατός του τερμάτισε τη συμφωνία του Όσλο και μαζί του χάθηκε κάθε ελπίδα για συνέχιση της φιλειρηνικής πολιτικής.