Pierra Creta: Στον Ψηλορείτη για σκι και μια ρακή (ή και δυο)
Το Pierra Creta είναι μια ιδέα. Όχι μόνο γιατί κάπως έτσι προέκυψε, αλλά και με την έννοια που εννοούμε, όταν συχνά χρησιμοποιούμε αυτή τη φράση και θέλουμε να περιγράψουμε κάτι πρωτότυπο, κάτι μοναδικό, κάτι ξεχωριστό.
Συμβαίνει συχνά στη χώρα μας να ανακαλύπτουμε διάφορα απίθανα πράγματα που συμβαίνουν όταν…τα ανακαλύπτουν ξένοι δημοσιογράφοι! Κάπως έτσι αποθεώθηκε από το πανελλήνιο πριν δύο χρόνια το Pierra Creta. Ένας αγώνας ορεινού σκι, που διοργανώνεται στο μυθικό βουνό, τον Ψηλορείτη της Κρήτης, από μια παρέα πεισματάρηδων που έβλεπαν ότι αυτή η μορφή του σκι, εκεί «έχει βρει τον τόπο της».
Ο αγώνας διοργανώνεται κάθε δυο χρόνια και μπορεί επίσημα οι αιτήσεις συμμετοχής για το 2024 να έληξαν προχτές, στον παιδικό αγώνα όμως λήγουν στις 15/2 και για όλους τους υπόλοιπους που δεν έχουν τον κατάλληλο εξοπλισμό μπορούν απλά να πάνε μέχρι τα Ανώγεια Ρεθύμνου και να ζήσουν την εμπειρία. Γιατί αυτή η εμπειρία, έχει όνομα «Αυθεντική Κρήτη». Την Κρήτη του βουνού, της παραδοσιακής παρέας, της ντόπιας κουζίνας και της κρητικής διασκέδασης.
Εκτός από τους λίγους που είχαν ανακαλύψει αυτή τη μεγάλη γιορτή του βουνού, η επίσημη πολιτεία τον αποθέωσε μετά το δημοσίευμα των New York Times, το 2022, όταν ο δημοσιογράφος τους συμμετείχε σε όλη τη διοργάνωση και όταν επέστρεψε στο γραφείο του στην Αμερική έγραψε: «Το καλύτερο ανοιξιάτικο σκι; Δοκιμάστε την Κρήτη».
Τι θα ζήσεις
Χωρίς lifts που θα σε πάνε στην κορυφή, χωρίς μονοπάτια και διαδρομές, (η διαδρομή του αγώνα σηματοδοτείται προσωρινά) ελεύθεροι σαν τα πουλιά, οι σκιέρ οργώνουν τον Ψηλορείτη. Στην υποδοχή τους περιμένουν λύρες και τραγούδια, στον τερματισμό τους περιμένουν λύρες και τραγούδια και στην τελετή λήξης, τους περιμένουν λύρες και τραγούδια.
Α, και καλή ρακή. Όλοι γίνονται μια παρέα, ντόπιοι και επισκέπτες γίνονται φίλοι. Η αυθεντική κρητική φιλοξενία εκεί βιώνεται με ειλικρίνεια. Απλή, καθαρή, εγκάρδια, αληθινή.
Η φετινή διοργάνωση
Η ημερομηνία δεν είναι σταθερή, ο μήνας όμως είναι ίδιος, καθώς ο αγώνας διοργανώνεται κάθε χρόνο το Μάρτιο είτε το πρώτο, είτε το δεύτερο Σαββατοκύριακο του. Φέτος ο αγώνας θα γίνει, στις 9 ή στις 10 Μαρτίου 2024, ανάλογα με τον καιρό. Οι διοργανωτές αναμένουν από 200 έως 250 αθλητές μαζί με τους συνοδούς τους, οι περισσότεροι από Ελλάδα, ενώ περίπου το 25% από αυτούς προέρχονται από το εξωτερικό, κυρίως από Ευρώπη, ακόμα και από Αμερική.
Η έμπνευση του αγώνα ανήκει σε μια ομάδα ανθρώπων που ζουν στην Κρήτη και όπως λένε οι ίδιοι «η ιδέα να στήσουμε μια τέτοια εκδήλωση στα κρητικά βουνά, μας ήρθε με μπύρες στο χέρι». Έφτιαξαν το «Το Μαύρο Πρόβατο», μια Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία που οι στόχοι της είναι η Καλλιέργεια, η Ανάπτυξη και η Διάδοση Αθλημάτων Βουνού. Τα καταφέρνουν περίφημα.
Η Συρματένια Παρασχάκη επικεφαλής του μάρκετινγκ και των δημοσίων σχέσεων της ΑΜΚΕ, μας είπε ότι ο αγώνας είναι για όλο τον κόσμο και οι προϋποθέσεις είναι να ξέρεις κατάβαση και να έχεις φορέσει ξανά ορειβατικά σκι. «Υπάρχει ένας βασικός διαχωρισμός Α και Β, δηλαδή στην Άλφα ομάδα οι αθλητές αγωνίζονται από 1.000-1.300 μέτρα υψόμετρο και τα μισά περίπου για την κατηγορία Β.
Πέρα από τα αγωνιστικά σκι, μπορεί κάποιος να συμμετέχει με splitboard». Η Παρασχάκη λέει αποφασιστικά ότι εκεί, είναι το μόνο σημείο στην Ευρώπη που μπορείς να μάθεις σκι χωρίς lift. «Άλλωστε όποιος θέλει lifts, μπορεί να πάει σε οποιοδήποτε χιονοδρομικό σε όλη τη χώρα και τον κόσμο. Το όραμα μας είναι να αναδείξουμε ότι υπάρχει και η ορεινή Κρήτη και το χειμώνα και ιδιαίτερα στα βουνά υπάρχουν πολλές δυνατότητες για τουρισμό, κάτι που ούτε οι Κρητικοί δεν το ξέρουν καλά καλά.
Οι ντόπιοι, που αντιμετώπισαν αρχικά την προσπάθεια μας με καχυποψία, τελικά αγκάλιασαν την ιδέα. Πλέον κάνουμε μάθημα σκι και στα παιδιά τους και πολλά από αυτά συμμετέχουν στον αγώνα. Η κοινότητα δε των Κρητικών σκιερ όλο και μεγαλώνει», λέει η ίδια με περηφάνια.
Η AEGEAN είναι ο χορηγός μεταφοράς εξοπλισμού σκι για τους συμμετέχοντες στο Pierra Creta 2024 και προσφέρει δωρεάν τη μεταφορά εξοπλισμού σκι από όπου κι αν κανείς ταξιδεύει, ενώ έκπτωση 40% κάνει για τις καμπίνες των πλοίων της και η ΑΝΕΚ.
Ο παιδικός Αγώνας
Στα πλαίσια του επίσημου αγώνα του 2024, διεξάγεται παράλληλα και ο παιδικός αγώνας για ηλικίες
Αν είστε από 9 έως 16 ετών, μπορείς να συμμετάσχεις στον παιδικό αγώνα του Pierra Creta, όπου μάλιστα η συμμετοχή είναι δωρεάν. Διεξάγεται τις ίδιες ημέρες με τον αγώνα των ενηλίκων και οι συμμετοχές θα είναι ανοιχτές μέχρι 15/2. Οι γονείς απλά συμπληρώνουν μια online αίτηση στο site της διοργάνωσης, ενώ μπορούν να συμμετέχουν επίσης και στο γλέντι της τελετής λήξης δωρεάν.
Πού θα μείνετε
Για τη διαμονή, η διοργάνωση προτείνει ξενώνες στα κοντινά χωριά των Ανωγείων, της Αξού, της Επισκοπής, των Ζωνιανών, στα Λιβάδια, τις Μαργαρίτες και στον Πρίνο. Είναι χωριά του Δήμου Μυλοποτάμου και είναι ότι πιο κοντινό από το σημείο του Αγώνα. Για τους πιο εναλλακτικούς επισκέπτες, η διοργάνωση προσφέρει χώρους δωρεάν διαμονής, σε υπνόσακο που θα πρέπει να τον έχετε μαζί σας.
Φανταστικές εκδρομές
Το Pierra Creta σε συνεργασία με το Γεωπάρκο Ψηλορείτη προτείνει ημερήσιες αποδράσεις στην ευρύτερη περιοχή της διοργάνωσης, για να γνωρίσουν οι συμμετέχοντες αυτή την άγνωστη για τους πολλούς πλευρά της Κρήτης και μάλιστα το χειμώνα.
Ηράκλειο – Τύλισος – Γωνιές – Ανώγεια: Με αφετηρία το χωριό των Ανωγείων κατευθυνόμαστε δυτικά προς την Τύλισο, με πρώτη στάση το «Βουλισμένο Αλώνι», ένα από τα πιο γνωστά αναρριχητικά πεδία. Στην Τύλισο μπορεί να δει κανείς τον αρχαιολογικό χώρο και στην επιστροφή παίρνουμε το δρόμο προς τις Γωνιές, για να κάνουμε τη σύντομη γεωδιαδρομή των Γωνιών. Μια στάση στα Σίσαρχα για καφέ ή τσικουδιά επιβάλεται πριν την επιστροφή στα Ανώγεια.
Ανώγεια – Νίδα: Παίρνοντας το δρόμο από τα Ανώγεια προς την έξοδο του Ηρακλείου, ακολουθούμε τις πινακίδες για Ιδαίον Άντρο- Νίδα και, μετά από 5km περίπου, συναντάμε πινακίδα για το μονοπάτι «Ο δρόμος της Μύγιας», όπου ιδανικά το περπατάμε.
Συνεχίζουμε νότια προς τη Ζώμινθο, με σύντομη παράκαμψη στον Άγιο Υάκινθο, τον προστάτη των ερωτευμένων. Επιστρέφοντας στην πορεία του δρόμου Ανώγεια- Νίδα, φτάνουμε στο Οροπέδιο της Νίδας, στις δυτικές παρυφές του οποίου βρίσκεται το σπήλαιο Ιδαίον Άντρο όπου μπορούμε να πάμε με τα πόδια. Ιδανικά φτάνουμε μέχρι το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα για να θαυμάσουμε τη θέα.
Αξός – Ζωνιανά – Κράνα – Λιβάδια – Αξός
Ξεκίνημα από την Αξό, ένα από τα σημαντικότερα χωριά του ορεινού Μυλοποτάμου. Εκεί σώζονται θολωτοί τάφοι, ο ναός της Αφροδίτης, τμήματα αρχαίων τειχών, εννέα βυζαντινές εκκλησίες καθώς και το Μουσείο Ξυλογλυπτικής. Στο κέντρο του χωριού συναντάμε το Ναό της Αγίας Ειρήνης (14ος αιώνας) το Μιχαήλ Αρχάγγελο (15ος αιώνας) και μία μεσαιωνική κρήνη που λειτουργεί μέχρι σήμερα.
Συνεχίζουμε προς τα Ζωνιανά και το «Σπήλαιο Σφεντόνη» και από εκεί οδηγούμε προς τα χωριά Κράνα και Λιβάδια, όπου κάνουμε στάση για καφέ και κατόπιν στρίβουμε αριστερά προς Κάλυβο, όπου θα επισκεφθούμε την βυζαντική εκκλησία του χωριού. Επιστρέφουμε από τον ίδιο δρόμο με προορισμό την Μονή Δισκουρίου, μία από τις παλαιότερες μονές στην Κρήτη.
Από εκεί συνεχίζουμε τον δρόμο προς Βενί και κατευθυνόμαστε πάλι προς την Αξό, όπου μπορούμε να ξεκουραστούμε και να απολαύσουμε το γεύμα μας.
Μαργαρίτες- Ελεύθερνα – Αρκάδι:
Με κατεύθυνση το Πέραμα (από Ρεθυμνο ή Ανώγεια/ ορεινό Μυλοπόταμο) ακολουθούμε το δρόμο προς Μαργαρίτες. Στο χωριό των Μαργαριτών υπάρχει παραδοσιακό τμήμα του οικισμού αλλά και πλούσια παράδοση στην τέχνη της Κεραμικής, όπως φαίνεται από τα πολυάριθμα εργαστήρια κεραμικής που υπάρχουν στο χωριό.
Μετά θα συνεχίσουμε τη διαδρομή μας προς την Ελεύθερνα, όπου θα επισκεφθούμε τον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Ελεύθερνας και το εντυπωσιακό μουσείο. Κατόπιν, φθάνουμε στην ιστορική Μονή Αρκαδίου, όπου μπορούμε να περιηγηθούμε και να επισκεφθούμε το μουσείο της.
Παραδοσιακά χωριά του Μυλοποτάμου
Με αφετηρία τα χωριά του ορεινού Μυλοποτάμου, η ημέρα αρχίζει με επίσκεψη στον οικισμό του Αγίου Ιωάννη όπου υπάρχει η υστεροβυζαντινή εκκλησία της Παναγίας Φανερωμένης. Από εκεί οδηγούμε μέχρι τον παραδοσιακό οικισμό Αβδανίτες όπου υπάρχει ο ενετικός οικισμός Καστρί για να δούμε την υστεροβυζαντινή εκκλησία της Παναγίας.
Από εκεί στην Επισκοπή όπου βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Ιωάννη. Επιστρέφουμε από τον ίδιο δρόμο, περνάμε τα Μουρτζανά και φτάνουμε στο Μελιδόνι, με τον παραδοσιακό οικισμό του, βορειοδυτικά του οποίου, σε απόσταση 2km περίπου, βρίσκεται το σπήλαιο του Μελιδονίου. Επιστρέφουμε προς το χωριό Δροσιά για ξεκούραση και ξεχωριστό φαγητό. Συνεχίζουμε προς το Χώνο και σταματάμε σε έναν εντυπωσιακό γεώτοπο, τα «Γλυπτά της Φύσης» όπου το πέρασμα του νερού πάνω από τα ανθρακικά πετρώματα έχει δημιουργήσει έργα τέχνης.
Αμάρι. Θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο ημέρες για την εκδρομή στο Αμάρι, όμως αξίζει όσο τίποτα. Το Αμάρι, μία καταπράσινη εύφορη κοιλάδα με μοναδικής ομορφιάς και ιστορίας στους πρόποδες του όρους Σάμιτος και του Όρους Κέδρος. Με κατεύθυνση τη Μονή Αρκαδίου, συνεχίζουμε ακολουθώντας νότια πορεία και το πρώτο χωριό που συναντάμε είναι ο Θρόνος.
Κατηφορίζοντας, θα επισκεφθούμε την Μονή Ασωμάτων και κατόπιν θα κατευθυνθούμε προς το χωριό Μοναστηράκι, όπου μπορούμε να επισκεφθούμε βυζαντινούς ναούς καθώς και τον σημαντικό μινωικό οικισμό λίγο έξω από το χωριό. Κατόπιν, περνάμε από τα χωριά Λαμπιώτες και Πετροχώρι και φθάνουμε στο Άνω Μέρος στο οποίο λειτουργεί μικρό Λαογραφικό Μουσείο. Σε 1.5 km, θα φθάσουμε στις Δρυγιές και σε 3 περίπου km στις Βρύσες.
Συνεχίζουμε για το Γερακάρι όπου μπορούμε να κάνουμε στάση για φαγητό και ξεκούραση. Κατόπιν, προχωράμε προς τον Μέρωνα – αφού περνάμε από τις Ελένες, όπου κάνουμε στάση για να δούμε το ναό της Παναγίας και στις βρύσες του για να δροσιστούμε. Τελευταία στάση, είναι το Νευς Αμάρι, χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός που διατηρεί την λαϊκή του αρχιτεκτονική.
Για διαμονή μπορούμε να επιλέξουμε ένα από τα πολλά και φιλόξενα καταλύματα της περιοχής. Αξίζει να μείνουμε άλλη μια ημέρα για να διασχίσουμε το φαράγγι της Πατσού (εφόσον το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες) που βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα.
Το μήκος του φτάνει τα 2km, και θα χρειαστούμε περίπου 2 ώρες – μαζί με ξεκούραση κι επιστροφή – για να το διασχίσουμε μέχρι το σημείο του παρατηρητηρίου. Στο εσωτερικό του υπάρχουν σημεία στάσης και ανάπαυσης στους οποίους μπορούμε να κάνουμε πικ νικ καθώς και να παρατηρήσουμε τη φύση και τα πουλιά.
Πολύ εντυπωσιακό είναι το εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου που είναι κτισμένο στην είσοδο του φαραγγιού, στην εσοχή του μεγάλου σπηλαίου. Η πιο μεγάλη διαδρομή στο φαράγγι της Πατσού, δεν είναι προσβάσιμη αυτήν την περίοδο.
Στο χωριό της Πατσού υπάρχει οινοποιείο, το οποίο είναι επισκέψιμο κατόπιν συνεννόησης. Εναλλακτικά, η δεύτερη μέρα μπορεί να έχει τελικό προορισμό το Ζαρό. Διασχίζουμε την πανέμορφη περιοχή του Αμαρίου και τα όμορφα χωριά Φουρφουράς – Κουρούτες – Νίθαυρη – Πλάτανος – Λοχριά και κατόπιν συνεχίζουμε την πορεία μας για τον Ζαρό. Κάνουμε τη βόλτα μας στη λίμνη του Ζαρού (ή Βοτόμος) και δοκιμάζουμε πέστροφες σε ταβέρνα που βρίσκεται εκεί.