Ο αναπάντεχος τρόπος ν’ αντιμετωπίσεις τον θυμό σου
Θες την ηρεμία σου. Τη γαλήνη σου. Αλλά δεν σε αφήνουν να ‘αγιάσεις’.
Βέβαια, μπορεί να μην αφήνεις κι εσύ τον εαυτό σου να ‘αγιάσει’, δίνοντας σημασία σε πράγματα που… δεν έχουν σημασία.
Που δεν προσδιορίζουν με κάποιον τρόπο τη ζωή σου.
Ενδεχομένως και να μην σε αφορούν απόλυτα.
Σε κάθε περίπτωση, εκτός και αν έχεις κατακτήσει το samadhi (ελληνικά: απόλυτη αυτοσύνδεση), δηλαδή το υψηλότερο -των οκτώ- βημάτων που οδηγούν στη Φώτιση κατά τον Βουδισμό (το υψηλότερο επίπεδο νοητικής συγκέντρωσης που δεν ‘διαταράσσεται’ από επιθυμίες, θυμό ή άλλο συναίσθημα που προκαλεί το ‘εγώ’), θυμώνεις.
Συχνά.
Ίσως και πολλές φορές μέσα στην ίδια ημέρα.
Ξέρεις όμως, πως δεν σου κάνει καλό όλο αυτό. Αν έχεις εξαντλήσει αρκετά τον εαυτό σου, κάθε φορά που σου ανεβαίνει η πίεση, ζεις τις συνέπειες του θυμού στο σώμα σου για το υπόλοιπο της ημέρας.
Οπότε τι κάνεις;
Προσπαθείς να τον διαχειριστείς, επικεντρώνοντας στα θετικά.
Ή τουλάχιστον αυτό σου λένε εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Έχεις ακούσει τόσες φορές το ‘σκέψου θετικά’ που πια σου προκαλεί νεύρα. Δεν βγήκε τυχαία ο όρος ‘θετική τοξικότητα’.
Εν τω μεταξύ, σπάνια βρίσκεις άκρη με αυτήν τη ‘μέθοδο’.
Έτσι μένεις με αυτό το αδιαχείριστο συναίσθημα που κατακλύζει τα σωθικά σου.
Εκτός και αν ξεσπάσεις και προκαλέσεις πρόβλημα και σε εσένα και σε άλλους.
Βλέπεις, στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν έχει υπάρξει άνθρωπος που να εκφράστηκε σωστά και αποτελεσματικά, σε κατάσταση θυμού.
Αν έχει ‘θολώσει’ το μυαλό σου, πώς ακριβώς θα επικοινωνήσεις με ακρίβεια τι είναι αυτό που σε έχει πειράξει;
Σε περίπτωση που έχεις βρει τρόπο, μπορείς να βγάλεις πολλά χρήματα αν τον διδάξεις.
Έως τότε ας δούμε τι έχουν να προτείνουν οι ερευνητές του τμήματος ψυχολογικών και εγκεφαλικών επιστημών του Texas A&M που ασχολήθηκαν με το πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το θυμό προς όφελος μας.
Ναι, υπάρχει τρόπος.
ΤΟ ΕΠΙΣΗΜΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΟΥ ΚΑΤΗΝΤΗΣΕ ΤΟΞΙΚΗ
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα στο Journal of Personality and Social Psychology, ο θυμός μπορεί να μας παρακινήσει να ξεπεράσουμε τα εμπόδια και να υλοποιήσουμε τους στόχους μας, από ό,τι μια ουδέτερη συναισθηματική κατάσταση!
Υπέβαλαν τους εθελοντές που πήραν μέρος στα πειράματα τους (προπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστημίου) σε επτά τεστ.
Σε ορισμένες περιπτώσεις τους ‘τσίγκλησαν’ το θυμό, δείχνοντας τους εικόνες που προσέβαλαν το σχολείο τους.
Ενώ ήταν θυμωμένοι, τους έβαλαν να παίξουν ένα παιχνίδι στον υπολογιστή που είχε ‘φτιαχτεί’ ώστε να μην μπορούν να νικήσουν.
Όπως θα υποθέτεις, αυτό εξόργισε τους μαθητές.
«Ωστόσο, κινούνταν πιο γρήγορα και ο χρόνος αντίδρασής τους μειώθηκε», εξήγησε στους New York Times, η Heather C. Lench, επικεφαλής συγγραφέας της δημοσίευσης και καθηγήτρια ψυχολογικών και εγκεφαλικών επιστημών στο Texas A&M.
Αυτό ήταν ένα από τα τεστ που έδειξαν ότι ο θυμός θα μπορούσε να είναι ευεργετικός, με την Δρ. Lench να τονίζει ότι «για μεγάλο χρονικό διάστημα, υπήρχε η ιδέα ότι το να είμαστε πάντα θετικοί ήταν ό,τι καλύτερο μπορούμε να επιτύχουμε.
«Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι στην πραγματικότητα μια ισορροπημένη ζωή από μείγμα συναισθημάτων είναι πιο ικανοποιητική και θετική μακροπρόθεσμα».
Μην απορρίπτεις τον θυμό
Οι προτάσεις που έχουν να κάνουν ειδικοί για το πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε το θυμό μας ευεργετικά για τη ζωή μας, αρχίζουν από το να τον αγκαλιάσουμε.
Όπως γράφει η θεραπεύτρια Whitney Goodman στο βιβλίο της με τίτλο «Toxic Positivity», οι περισσότεροι θετικοί λόγοι στερούνται απόχρωσης, συμπόνιας και περιέργειας.
«Έρχονται με τη μορφή γενικών δηλώσεων που λένε σε κάποιον πώς να αισθάνεται και ότι το συναίσθημα που έχει αυτή τη στιγμή είναι λάθος».
Ο ψυχολόγος και διευθυντής του Εργαστηρίου Συναισθημάτων και Αυτοελέγχου στο University of Michigan, Ethan Kross θύμισε πως «εξελιχθήκαμε για να βιώνουμε αρνητικά συναισθήματα.
Ο θυμός συχνά προκύπτει αφού βιώνουμε μια προσβολή, όταν εξακολουθούμε να πιστεύουμε να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους. Μπορεί να είναι αναζωογονητικός».
Κατάλαβε γιατί έχεις θυμώσει
Ο Daniel L. Shapiro, αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας στην Ιατρική Σχολή του Harvard και στο Νοσοκομείο McLean και συγγραφέας του βιβλίου «Διαπραγμάτευση του αδιαπραγμάτευτου» λέει πως το πρώτο βήμα για να ξεπεράσουμε το θυμό μας, είναι να τον αναγνωρίσουμε.
«Κάτι που ακούγεται ως προφανές, αλλά δεν είναι».
«Ρωτήστε λοιπόν, τον εαυτό σας ‘τι νιώθω αυτήν την στιγμή;’».
«Θυμώνουμε όταν νιώθουμε
- ότι υπάρχει ένα εμπόδιο στο δρόμο μας,
- ένα συναίσθημα που μας ταρακουνά, όπως είναι η ντροπή και η ταπείνωση,
- το συναίσθημα πως δεν μας εκτιμούν,
- απειλή για την ταυτότητα μας,
- πως κάποιος επιτίθεται στις αξίες ή τις πεποιθήσεις μας».
Bρες τη ρίζα και συνέχισε το από εκεί.
Θέσε έναν υγιή στόχο
Όταν ο θυμός αναδύεται στην επιφάνεια, είναι σημαντικό να θυμόμαστε το στόχο μας. Παράδειγμα: μαλώνουμε με τον/την σύντροφο μας.
Ποιος είναι ο στόχος; Να είμαστε εμείς αυτοί που έχουν δίκιο; Να κερδίσουμε; Ή συγκρουόμαστε για να βελτιώσουμε τη σχέση μας; Να εκφράσουμε τις ανάγκες μας και να καταλήξουμε κάπου -δηλαδή, σε συμβιβασμό;
Όπως λέει η Δρ. Lench «αν δεν προσδιορίσετε τον στόχο, ο θυμός μπορεί γρήγορα να ξεφύγει από τον έλεγχο και να προκαλέσει μια υπερβολική αντίδραση: είναι πολύ έντονη για τις περιστάσεις ή που διαρκεί υπερβολικό χρόνο».
Για να μη φτάσουμε στα άκρα, ο Δρ. Shapiro προτείνει να δούμε ό,τι συμβαίνει, μέσα από τα μάτια του άλλου (ποιο είναι το πρόβλημα στο μυαλό του). Ακόμα και αν δεν συμφωνούμε.
Τώρα, αν σε έχει κατακλύσει ήδη ο θυμός, πήγαινε μια βόλτα, ηρέμησε και όταν επιστρέψεις τοποθετήσου.
Kαι τι γίνεται αν θυμώσεις στη δουλειά σου;
Αν τυχόν (λέμε τώρα -γιατί δεν γίνονται αυτά) μας θυμώσει κάτι στον εργασιακό μας χώρο, ο αναπληρωτής καθηγητής στο Katz Graduate School of Business του University of Pittsburgh, David Lebel συστήνει να διοχετεύσουμε την ενέργεια αυτή προς κατεύθυνση που θα μας επιτρέψει να υλοποιήσουμε τους στόχους μας.
Για παράδειγμα, δεν παίρνεις την προαγωγή που περίμενες;
Δεν βοηθά να κάνεις πράγματα που θα σε βλάψουν -όπως το να αδιαφορείς στο εξής ή να τσακωθείς με όλον τον κόσμο.
«Χρησιμοποιήστε αυτόν τον θυμό για να σχεδιάσετε βήματα για να τα πάτε καλύτερα στο επόμενο έτος».
Επίσης, αν θέλεις να αναφέρεις ένα πρόβλημα στους συναδέλφους ή τον προϊστάμενο, έχε πρόχειρη και μια λύση για αυτό. Ή να είσαι προετοιμασμένος/προετοιμασμένη να ζητήσεις βοήθεια για να τη βρεις.
Ο Simone Stolzoff, ειδικός στο χώρο εργασίας και συγγραφέας του «The Good Enough Job», εστίασε στο γεγονός ότι μερικές φορές, το φύλο, η φυλή ή η θέση κάποιου στον οργανισμό μπορεί να κάνει πιο δύσκολο να γίνουν αυτές οι συζητήσεις .
«Βρείτε αλληλεγγύη μεταξύ άλλων συναδέλφων, ειδικά σε αυτούς στο επίπεδό σας. Μαζί, μπορείτε να εκφράσετε απαιτήσεις ή να μιλήσετε για το τι πρέπει να αλλάξει, με στοχαστικό, μελετημένο τρόπο».
Για το τέλος άφησα το σημαντικό: πρόσεχε τα ξεσπάσματα.
Η εκτόνωση μπορεί να είναι καλή, αλλά δεν οδηγεί κάπου καλά -σε μια λύση.
Άρα, είναι προτιμότερο να βρεις τους συνεργάτες που θα σε βοηθήσουν να επαναπροσδιορίσεις τη ‘φάση’ σου.