Σημαντικά έχουν μειωθεί στη χώρα μας τα ξενοδοχεία των μικρότερων κατηγοριών τα τελευταία δέκα χρόνια, σε αντίθεση με αυτά των υψηλότερων, ενώ αποτελούν το 74% του συνόλου του κλάδου της ελληνικής ξενοδοχίας. Την ίδια ώρα τα ξενοδοχεία 1* – 3* δαπανούν ένα σημαντικό ποσοστό του τζίρου τους σε επενδύσεις για επισκευές, ανακαίνιση και συντήρηση, μεγαλύτερο μάλιστα από αυτά των 4 αστέρων και τα πεντάστερα, με τις συνολικές επενδύσεις του το 2022 να ξεπερνούν τα 215 εκατ. ευρώ.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τη νέα μελέτη του Ινστιτούτου του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (ΙΤΕΠ), η οποία δείχνει ότι τα ξενοδοχεία σε όλη τη χώρα που ανήκουν στις κατηγορίες 1, 2 και 3 αστέρων αποτελούν το 74% του συνολικού δυναμικού, και το 47% σε όρους δωματίων. Στη συντριπτική τους πλειονότητα τα ξενοδοχεία 1* – 3* έχουν μέγεθος μέχρι 50 δωμάτια.
Παρουσιάζοντας τη μελέτη ο πρόεδρος του ΞΕΕ κ. Αλέξανδρος Βασιλικός τα χαρακτήρισε «τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής και της ευρωπαϊκής φιλοξενίας και θεματοφύλακες της τοπικής παράδοσης», τονίζοντας τη σημαντική συμβολή στην τοπική οικονομία και την απασχόληση.
Πιο αναλυτικά, από τα 10.000 ξενοδοχεία που διαθέτει η χώρα μας τα 1.185 ανήκουν στην κατηγορία του ενός αστεριού (11,8%), τα 3.313 στα 2 αστέρια (33%) και τα 2.919 στα 3 αστέρια (29%), ενώ το σύνολο των δωματίων τους ξεπερνούν 200.000. Το μέσο μέγεθος των ξενοδοχείων 3* είναι περίπου 35 δωμάτια, των ξενοδοχείων 2* 26 δωμάτια και των ξενοδοχείων 1* 19 δωμάτια.
Μειώθηκαν τα ξενοδοχεία χαμηλών κατηγοριών
Κατά την τελευταία 10ετία 2013-23 παρατηρήθηκε μια αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού με αύξηση των ξενοδοχείων, κυρίως των δύο ανώτερων κατηγοριών, και μείωσης των ξενοδοχείων των δύο χαμηλότερων κατηγοριών. Η μεγαλύτερη πτώση παρατηρήθηκε στα ξενοδοχεία 2 αστέρων, όπου οι μονάδες μειώθηκαν κατά 21% και τα δωμάτια κατά 28%, αυτά του ενός αστεριού μειώθηκαν κατά 20%. Τα ξενοδοχεία 3 αστέρων αυξήθηκαν τη δεκαετία που μας πέρασε κατά 24%, τα 4 αστέρων κατά 44% και τα πέντε αστέρων κατά 119%.
Που βρίσκονται τα ξενοδοχεία – Ποιους μήνες λειτουργούν
Στο Νότιο Αιγαίο είναι συγκεντρωμένο το 22% των ξενοδοχείων 2* και το 20% των ξενοδοχείων 3*, ενώ στην Κεντρική Μακεδονία είναι συγκεντρωμένο το 29% των ξενοδοχείων 1*. Η εποχικότητα της λειτουργίας των ξενοδοχείων 1*-3* δεν διαφέρει καθόλου από την αντίστοιχη εποχικότητα του συνολικού ξενοδοχειακού δυναμικού, με το 62% να λειτουργεί εποχικά και το 38% όλο το χρόνο. Το ίδιο ισχύει και για τη μέση μηνιαία πληρότητα, όπου τα ξενοδοχεία χαμηλών κατηγοριών έχουν τις ίδιες επιδόσεις με αυτές των μεγαλύτερων κατηγοριών. Αναφορικά με τη μέση μηνιαία τιμή τους καλοκαιρινούς μήνες τα ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων βρίσκονται πολύ πιο πάνω.
Έλληνες η βασική πελατεία – Μεγάλη η συμβολή στην τοπική οικονομία
Βάσει των μελετών του ΙΤΕΠ, οι συγκεκριμένες κατηγορίες ξενοδοχείων έχουν σημαντική συμβολή για τις τοπικές οικονομίες και την απασχόληση του τοπικού ανθρώπινου δυναμικού. Τα ελληνικά προϊόντα που καταναλώνουν τα ξενοδοχεία 1 έως 3 αστέρια ανέρχονται στο 90% με 94% των συνολικών αγορών τους, το 38% από παραγωγούς εντός νομού. Επίσης, το 86% των εργαζομένων στα ξενοδοχεία 2* και το 76% στα ξενοδοχεία 1* προέρχονται από την τοπική κοινωνία. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως στα ξενοδοχεία των συγκεκριμένων κατηγοριών παρατηρείται μεγαλύτερο μερίδιο Ελλήνων επισκεπτών σε σχέση με υψηλότερες κατηγορίες.
Τα ξενοδοχεία 1* – 3* δαπανούν ένα σημαντικό ποσοστό του τζίρου τους για επισκευές, ανακαίνιση και συντήρηση και τα ευρήματα της έρευνας αποτυπώνουν την πρόθεσή τους για περαιτέρω εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση. Εντούτοις, το υψηλό κόστος των τεχνικών λύσεων πράσινου μετασχηματισμού, ενεργειακής και τεχνολογικής αναβάθμισης αποτελεί το κυριότερο εμπόδιο στην υλοποίηση αυτών των επενδύσεων, γι’ αυτό και κρίνεται αναγκαία η δημιουργία των κατάλληλων προγραμμάτων χρηματοδότησης.
Ποια είναι τα προβλήματα
Όπως δείχνει η μελέτη του ΙΤΕΠ, τα οικονομικά προβλήματα των ξενοδόχων και το υψηλό κόστος λειτουργίας αποτελούν τα βασικότερα προβλήματα των ξενοδοχείων 1* & 2* . Επίσης ο υψηλός ανταγωνισμός από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, καθώς και η μικρή διάρκεια της τουριστικής περιόδου περιορίζουν σημαντικά τη ζήτηση για τα ξενοδοχεία αυτά.
Ο κ. Βασιλικός τόνισε ότι τα ξενοδοχεία αυτά πρέπει να έχουν τουλάχιστον τις ίδιες ευκαιρίες και τα ίδια χρηματοδοτικά εργαλεία με τις υπόλοιπες κατηγορίες προκειμένου να κερδίσουν το στοίχημα της μετάβασης προς το αύριο. «Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να γίνουν «πεντάστερα», σημαίνει όμως να εκπληρώνουν συγκεκριμένα ποιοτικά κριτήρια, συμβάλλοντας στη συνολική ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος μας. Έχουμε λοιπόν την υποχρέωση να υποστηρίξουμε τις συγκεκριμένες κατηγορίες ξενοδοχείων όταν θέλουμε ένα ποιοτικό προϊόν οριζόντια, ιδίως όταν μιλάμε για τα μισά δωμάτια της χώρας». Ο πρόεδρος του ΞΕΕ επεσήμανε πως είναι σημαντική η εξασφάλιση της πρόσβασης των ξενοδοχείων μικρότερων κατηγοριών σε προγράμματα χρηματοδότησης και συνάδει απόλυτα με τους στόχους της τουριστικής πολιτικής για χρονική επέκταση της σεζόν αλλά και για χωρική επέκταση της τουριστικής ανάπτυξης με βιώσιμους όρους».
