Ιράν: Πάνω από 127 εκτελέσεις από τις 7 Οκτώβρη – “Χρησιμοποιούν τη Γάζα ως κάλυψη”

Το ιρανικό καθεστώς έχει εκτελέσει περισσότερους από 127 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά, από τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, σύμφωνα με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Σύμφωνα με στοιχεία που συλλέχθηκαν από την οργάνωση Iran Human Rights (IHR) και την οργάνωση Hengaw με έδρα τη Νορβηγία, τα οποία διασταυρώθηκαν από τον Observer, υπήρξε ανησυχητική αύξηση των εκτελέσεων από την αρχή του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.

Μια τρίτη ομάδα, η Human Rights Activists in Iran (HRA), επιβεβαίωσε ότι υπήρξε σημαντική αύξηση των εκτελέσεων μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, δηλώνοντας ότι την Τετάρτη την περασμένη εβδομάδα, το καθεστώς εκτέλεσε επτά άτομα μέσα σε ένα 24ωρο.

Ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι οικογένειες όσων θανατώθηκαν έχουν κατηγορήσει το καθεστώς ότι χρησιμοποιεί την ενασχόληση του κόσμου με τον πόλεμο στη Γάζα ως κάλυμμα για να εκδικηθεί τους αντιφρονούντες και να θανατώσει ανθρώπους χωρίς τη δέουσα δικαστική διαδικασία.

«Από την έναρξη του πολέμου, έχει δοθεί μικρή διεθνής εστίαση στην κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν και δεν υπήρξε ουσιαστική απάντηση στη σημαντική αύξηση των εκτελέσεων», δήλωσε ο Mahmood Amiry-Moghaddam, διευθυντής του IHR, ο οποίος πρόσθεσε ότι η οργάνωσή του έχει καταγράψει διπλάσιο αριθμό εκτελέσεων τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο σε σύγκριση με τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο.

Μεταξύ αυτών που θανατώθηκαν τους τελευταίους δύο μήνες είναι ένα παιδί, ο 17χρονος Hamidreza Azari, ο θάνατος του οποίου χαρακτηρίστηκε «αξιοθρήνητος» από τον ΟΗΕ την περασμένη εβδομάδα.

Το IHR ισχυρίζεται ότι ο Azari εκτελέστηκε για φόνο στη φυλακή Sabzevar αφού έδωσε «αναγκαστική ομολογία» και ότι τα κρατικά μέσα ενημέρωσης μετέφεραν ψευδώς την ηλικία του ως 18 όταν ανέφεραν τον θάνατό του.

Το Ιράν εκτέλεσε επίσης τον 22χρονο Milad Zohrevand, τον όγδοο διαδηλωτή που συνδέεται με το κίνημα Women, Life, Freedom που αντιμετώπιζε τη θανατική ποινή για συμμετοχή στις εθνικές αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν σε όλο το Ιράν πέρυσι μετά το θάνατο του Mahsa Amini, που πέθανε ενώ βρισκόταν υπό κράτηση από την αστυνομία αφού φέρεται να συνελήφθη για παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα του Ιράν.

Ο ΟΗΕ καταδίκασε επίσης την εκτέλεση του Zohrevand, λέγοντας ότι «οι διαθέσιμες πληροφορίες υποδεικνύουν ότι η δίκη του δεν πληρούσε τις βασικές απαιτήσεις για δίκαιη διαδικασία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και ότι «ανησύχησε» από τις αναφορές ότι οι γονείς του Zohrevand συνελήφθησαν μετά την εκτέλεσή του.

Η ιρανική κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε σε αίτημα που της ζητούσε να επιβεβαιώσει τον αριθμό των εκτελέσεων που έχει πραγματοποιήσει από τις 7 Οκτωβρίου και δεν δημοσιεύει επίσημα στατιστικά στοιχεία για το πόσοι άνθρωποι θανατώθηκαν στη χώρα.

Τον Οκτώβριο, ο ΟΗΕ καταδίκασε το ιρανικό καθεστώς για εκτελέσεις με «ανησυχητικό ρυθμό». Είπε, σύμφωνα με τα στοιχεία της, τουλάχιστον 419 άνθρωποι θανατώθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου του τρέχοντος έτους, ποσοστό που αποτελεί αύξηση 30% σε σύγκριση με την ίδια χρονική περίοδο του 2022.

Πάνω από 700 εκτελέσεις από τις αρχές του 2023

Ωστόσο, οι ιρανικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε τώρα ότι η αύξηση των εκτελέσεων τους τελευταίους δύο μήνες έχει ωθήσει τον συνολικό αριθμό των θανατικών ποινών που επιβλήθηκαν από το καθεστώς από τις αρχές του 2023 σε περισσότερες από 700. Ακτιβιστές πολιτικών δικαιωμάτων εντός της χώρας λένε ότι οι εκτελέσεις έρχονται σε μια περίοδο συνεχούς και βίαιης καταστολής από τις ιρανικές αρχές αποφασισμένες να αποκαταστήσουν την εξουσία τους μετά από μήνες διαδηλώσεων και αναταραχών.

«Αντιμετωπίζουμε αυξανόμενους περιορισμούς λόγω των δεκάδων αστυνομικών της αστυνομίας ηθών στους δρόμους και αντιμετωπίζουμε παρενόχληση ή συλλήψεις αν μοιραζόμαστε ακόμη και τα νέα για εκτελέσεις ή δολοφονίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Χρησιμοποιούν τη σιωπή της διεθνούς κοινότητας για να εκδικηθούν τις εκκλήσεις μας για ελευθερία», είπε ένας πολιτικός ακτιβιστής στο Ιράν, ο οποίος είπε ότι έχουν ήδη τεθεί υπό κράτηση πολλές φορές.

Το καθεστώς έχει αντιμετωπίσει ισχυρισμούς ότι εκτελεί θανατικές ποινές κρυφά, χωρίς να ενημερώνει τα μέλη της οικογένειας και χωρίς να παρέχει πρόσβαση σε νομική εκπροσώπηση σε όσους αντιμετωπίζουν την εκτέλεση.

Η οικογένεια του 27χρονου Hossein Ali Dil Baluch, στον οποίο επιβλήθηκε η θανατική ποινή για αδικήματα σχετικά με ναρκωτικά, λέει ότι φέρεται να του μειώθηκε η ποινή λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων πριν εκτελεστεί ξαφνικά κρυφά στην κεντρική φυλακή του Μπιρτζάντ στις 19 Οκτωβρίου.Η οικογένειά του λέει ότι δεν τους ενημερώθηκε εκ των προτέρων και δεν είχαν την ευκαιρία να τον δουν πριν πεθάνει.

«Στην πλειονότητα αυτών των υποθέσεων, τουλάχιστον το 95%, οι κατηγορούμενοι δεν είχαν νομική εκπροσώπηση και δεν είχαν δικηγόρο για να τους υποστηρίξει», δήλωσε ο Moein Khazaeli, δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Dadban, ένα κέντρο παροχής συμβουλών και νομικής εκπαίδευσης ακτιβιστών.

«Στις περισσότερες από τις υποθέσεις στα χέρια του δικαστηρίου, οι κατηγορούμενοι δεν είχαν καν πρόσβαση στους φακέλους της υπόθεσης και δεν γνώριζαν καν ποιες ήταν οι κατηγορίες».

Ακτιβιστές και διαδηλωτές που μίλησαν στον Observer είπαν ότι η καταστολή όσων επικρίνουν το καθεστώς και εκείνων που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες συνεχίζει επίσης να αυξάνεται στο Σιστάν-Μπαλουτσιστάν, στις κουρδικές περιοχές και στην κοινότητα των Μπαχάι.

Από τις αρχές Οκτωβρίου, 38 Μπαχάι πολίτες έχουν καταδικαστεί συλλογικά σε περισσότερα από 133 χρόνια φυλάκισης από τις δικαστικές αρχές, σύμφωνα με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η κοινότητα των Μπαχάι αποτελεί τη μεγαλύτερη μη μουσουλμανική μειονότητα του Ιράν και έχει υποβληθεί σε μαζικές συλλήψεις, απαγωγές και μακροχρόνιες φυλακίσεις.

Ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε επίσης ότι τις τελευταίες εβδομάδες το καθεστώς διενεργεί εκτελέσεις κρατουμένων που κρατούνται για χρόνια, σε ορισμένες περιπτώσεις και δεκαετίες.

Ο Meysam Chandani ήταν 22 ετών όταν συνελήφθη στην επαρχία Sistan-Baluchistan από τις δυνάμεις πληροφοριών της Ισλαμικής Δημοκρατίας στο Saravan το 2011 και κατηγορήθηκε για «διεξαγωγή πολέμου εναντίον του θεού». Ακτιβιστές ισχυρίζονται ότι για χρόνια ο Chandani αντιμετώπιζε βασανιστήρια και δεν του αρνήθηκαν ιατρική βοήθεια πριν από το θάνατό του στις 11 Νοεμβρίου.

Πολλοί από αυτούς που θανατώθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες είχαν κατηγορηθεί για αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά.

Στις 15 Νοεμβρίου, η Zarkhaton Mazarzehi, 46 ετών, η οποία ήταν μητέρα και γιαγιά, καταδικάστηκε σε θάνατο αφού κατηγορήθηκε για αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά. Ένας συγγενής είπε ότι ήταν χήρα και συντηρούσε ολόκληρη την οικογένειά της όταν συνελήφθη και ότι μετά την κατηγορία δεν της δόθηκε πρόσβαση σε δικηγόρο και αρνήθηκε τις κατηγορίες.

«Ο Ζαρκάτον δεν παραδόθηκε στην πίεση [να ομολογήσει]», είπαν. «Ο κόσμος δεν πρέπει να αμφιβάλλει ότι οι εκτελέσεις στο Μπαλουχιστάν έχουν αυξηθεί και θα συνεχίσουν να αυξάνονται για να δημιουργήσουν τρόμο στον λαό».

Η μειονότητα των Μπαλούχων, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι σουνίτες μουσουλμάνοι, έχουν στοχοποιηθεί δυσανάλογα, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το ένα τρίτο όλων των εκτελέσεων. Η συντριπτική πλειοψηφία των μουσουλμάνων του Ιράν είναι σιίτες.

Τους τελευταίους μήνες, υπήρξε επίσης ένα κύμα συλλήψεων αντιφρονούντων και μακροχρόνιες ποινές σε διαδηλωτές κατά του καθεστώτος.

Τον Νοέμβριο, η Mahsa Yazdani, ο γιος της οποίας φέρεται να σκοτώθηκε μετά από πυροβολισμούς από τις δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια διαδήλωσης κατά του καθεστώτος το 2022, καταδικάστηκε σε 13 χρόνια φυλάκιση αφού ζήτησε δικαιοσύνη για το παιδί της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στα τέλη Οκτωβρίου, οι ιρανικές αρχές συνέλαβαν επίσης τη Nasrin Sotoudeh, μια εξέχουσα δικηγόρο και υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς παρευρέθηκε στην κηδεία μιας έφηβης που πέθανε μετά από ένα αμφισβητούμενο επεισόδιο στο μετρό με ένα μέλος της αστυνομίας ηθικής του Ιράν.