Φλεγόμενο αεροσκάφος στο Τόκιο: Πώς σώθηκαν οι 379 επιβάτες – O ρόλος μίας τραγωδίας 40 χρόνια πριν

Συγκλονιστικά είναι τα πλάνα που κυκλοφορούν από χθες, Τρίτη μετά το αεροπορικό δυστύχημα στην Ιαπωνία και τη σύγκρουση του Airbus A350-900 με μικρό αεροσκάφος της ακτοφυλακής στον διάδρομο προσγείωσης του αεροδρομίου Haneda του Τόκιο.

Από τη σύγκρουση, πέντε μέλη του δεύτερου αεροσκάφους έχασαν τη ζωή τους, ενώ, οι 379 επιβάτες καθώς και το πλήρωμα του αεροπλάνου της Japan Airlines σώθηκαν.

Κοιτάζοντας τις εικόνες και τα βίντεο που έρχονται στη δημοσιότητα από το φλεγόμενο αεροπλάνο της Japan Airlines είναι απορίας άξιο πώς, σε μία τέτοια συνθήκη και με το αεροσκάφος να έχει γίνει παρανάλωμα, εκατοντάδες επιβαίνοντες κατάφεραν να βγουν ασφαλείς.

Την ώρα που οι έρευνες για τα αίτια του συμβάντος συνεχίζονται, ειδικοί υποστηρίζουν ότι η επιτυχής εκκένωση οφείλεται στον συνδυασμό των σύγχρονων προτύπων ασφάλειας και της αυστηρής κουλτούρας ασφαλείας της αεροπορικής εταιρείας.

“Γνωρίζοντας την εταιρεία και πόση προσπάθεια έχει καταβάλει για την ασφάλεια και την εκπαίδευση του πληρώματος, το γεγονός ότι έκαναν τόσο καλή δουλειά δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει”, λέει στο CNN ο Graham Braithwaite , καθηγητής ασφάλειας και διερεύνησης ατυχημάτων στο Πανεπιστήμιο Cranfield του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η τραγωδία του 1985 που άλλαξε την κουλτούρα της Japan Airlines

Συγκεκριμένα, ήταν στις 12 Αυγούστου του 1985 όταν ένα αεροπορικό δυστύχημα συνέβαλε στη δομική της αλλαγή, μετατρέποντάς τη σε μία “τόσο ασφαλή εταιρεία”, συμπληρώνει ο καθηγητής.

Στις 12 Αυγούστου 1985, η πτήση 123 της Japan Airlines από το Τόκιο προς την Οσάκα συνετρίβη, σκοτώνοντας 520 από τα 524 επιβαίνοντες. Το πόρισμα, σύμφωνα με το CNN, έκανε λόγο για ελαττωματική επισκευή της ουράς από τεχνικούς της Boeing μετά από ένα προηγούμενο περιστατικό. Αυτό ήταν και το πιο θανατηφόρο δυστύχημα (με ένα μόνο αεροσκάφος) στην ιστορία της αεροπορίας μέχρι σήμερα.

“Η επίδραση ήταν βαθιά στην αεροπορική εταιρεία”, είπε ο Braithwaite. “Σε μια κουλτούρα όπως η ιαπωνική, ανέλαβαν αυτή την ευθύνη ως ομάδα και ήθελαν να βεβαιωθούν ότι δεν θα ξανασυμβεί τίποτα τέτοιο”, προσέθεσε, δίνοντας και ένα ζωντανό παράδειγμα για τον τρόπο αντέδρασε η εταιρεία μετά την τραγωδία. Τι έκανε; Το 2005, συνειδητοποιώντας ότι πολλοί νέοι υπάλληλοι άρχιζαν να εργάζονται στην εταιρεία χωρίς να θυμούνται εκείνο το δυστύχημα, η JAL άνοιξε έναν χώρο στα κεντρικά της, παρουσιάζοντας μέρη από τα συντρίμμια, καθώς και ιστορίες του πληρώματος και των επιβατών.

“Έχουν μια πολύ αυστηρή κουλτούρα σχετικά με τις τυπικές διαδικασίες λειτουργίας και θέλουν να κάνουν τα πάντα σωστά. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που σε αυτήν την περίπτωση το πλήρωμα είχε τόσο καλή αντίδραση”, λέει ο καθηγητής.

Να σημειωθεί πως, σύμφωνα με την ιστοσελίδα Airlineratings.com, η Japan Airlines συγκαταλέγεται μεταξύ των ασφαλέστερων αεροπορικών εταιρειών στον κόσμο.

Περιστατικά όπως αυτό της Τρίτης, όπου δύο αεροπλάνα συγκρούονται σε έναν αεροδιάδρομο δεν είναι μεν σπάνια, αλλά μπορεί να είναι καταστροφικά.

Φαίνεται, λοιπόν, πως οι γρήγορες αντιδράσεις του πληρώματος ήταν αυτές που έσωσαν εκατοντάδες ζωές στο αεροδρόμιο του Τόκιο. Μέσα σε δευτερόλεπτα από τη στιγμή που το αεροπλάνο ακινητοποιήθηκε, οι έξοδοι κινδύνου άνοιξαν και όσοι επέβαιναν στο αεροπλάνο απομακρύνθηκαν άμεσα, ακόμη και όταν η καμπίνα γέμισε καπνό.

Τα αντανακλαστικά του πληρώματος εξήρε και ένας πιλότος μιας μεγάλης ευρωπαϊκής αεροπορικής εταιρείας που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, λέγοντας στο CNN: “Είμαι εξαιρετικά εντυπωσιασμένος με τους πιλότους, το πλήρωμα και τους επιβάτες, καθώς φαίνεται πως ήταν μια εκκένωση που βασίζεται σε πρωτόκολλο υπό τις πιο ακραίες συνθήκες”.

Κανόνες ασφαλείας “γραμμένοι με αίμα”

Η εταιρεία φαίνεται πως διδάχτηκε από αντίστοιχα περιστατικά, στα οποία ωστόσο η κατάληξη των επιβαινόντων δεν ήταν η ίδια. Τέτοιο πρόσφατο παράδειγμα ήταν το δυστύχημα της Aeroflot το 2019, όπου ένα αεροπλάνο επίσης τυλίχθηκε στις φλόγες κατά την προσγείωση στη Μόσχα, σκοτώνοντας 41 από τους 73 επιβαίνοντες.

Το 1980, στην πτήση 163 της Saudia, οι 301 επιβαίνοντες πέθαναν από εισπνοή καπνού μετά την αναγκαστική προσγείωση του αεροπλάνου στο Ριάντ, όπου οι πιλότοι δεν είχαν διατάξει εκκένωση. Εκείνη η τραγωδία ήταν η αφορμή ώστε να δοθεί εξουσιοδότηση στο πλήρωμα καμπίνας να απομακρύνει τους επιβάτες σε τέτοιες περιπτώσεις.

Ένα άλλο δυστύχημα που συνέβαλε σημαντική στη διαμόρφωση της αεροπορικής ασφάλειας στο μέλλον ήταν η πτήση της British Airtours το 1985 στο αεροδρόμιο του Μάντσεστερ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το αεροσκάφος είχε αποτυχημένη απογείωση, με αποτέλεσμα να πάρει φωτιά. Ενώ σταμάτησε στον διάδρομο και οι πυροσβέστες έφτασαν γρήγορα, 55 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, κυρίως από εισπνοή καπνού. Μετά από αυτό το συμβάν, η British Airways έχει πιο αυστηρούς κανόνες για τα υλικά που χρησιμοποιούνται στην καμπίνα.

Τι πρέπει να κάνουν οι επιβάτες σε περίπτωση φωτιάς

Σύμφωνα με ειδικούς, ένα από τα μαθήματα που πρέπει να πάρουν επιβάτες από το περιστατικό στο Τόκιο είναι να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή αν βρεθούν σε αντίστοιχη συνθήκη.

Το γεγονός ότι οι επιβάτες της Japan Airlines απομακρύνθηκαν χωρίς να πάρουν μαζί τους όλες τις χειραποσκευές τους ήταν σημαντικό για να καταφέρουν να βγουν επιτυχώς από το αεροσκάφος.

Έμπειρος πιλότος που μίλησε υπό το καθεστώς της ανωνυμίας στο CNN ότι μπορεί να υπάρχει μια πολιτιστική πτυχή στη διάσωση τόσων πολλών ζωών.

“Υπάρχουν σίγουρα προκλήσεις σε αεροπορικές εταιρείες και πολιτισμούς όπου ορισμένοι άνθρωποι δίνουν προτεραιότητα στις χειραποσκευές ή τα υπάρχοντά τους σε σχέση με την ασφάλειά τους και των συνεπιβατών τους.

Το να αφήσεις τα πάντα και να βγεις έξω πρέπει να είναι η μόνη σου προτεραιότητα. Όταν συμβεί αυτό, όλοι έχουν τις καλύτερες πιθανότητες επιβίωσης”.

Οποιαδήποτε καθυστέρηση στην εκκένωση θα μπορούσε να ήταν καταστροφική εξαιτίας ενός φορητού υπολογιστή ή μιας χειραποσκευής. Αυτό το περιστατικό θα μπορούσε να ήταν πολύ χειρότερο αν οι επιβάτες δεν είχαν λάβει υπόψη τις προειδοποιήσεις να αφήσουν πίσω τα υπάρχοντά τους.