Tο Eteron – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή ανέθεσε στην aboutpeople τη διενέργεια μιας μεγάλης έρευνας με επικέντρωση στους/στις ψηφοφόρους των κομμάτων δεξιότερα της ΝΔ και συγκεκριμένα σε τρία μεγάλα ερωτήματα:
-Ποιες είναι οι βασικές ιδεολογικές τοποθετήσεις των ψηφοφόρων της Ελληνικής Λύσης, των Σπαρτιατών και της Νίκης;
-Οι ψηφοφόροι των τριών αυτών κομμάτων συγκροτούν κάποιου είδους ιδεολογική και πολιτική κοινότητα;
-Ποια είναι η σχέση των ψηφοφόρων αυτών των κομμάτων με αυτούς της Νέας Δημοκρατίας;
Η πανελλαδική έρευνα «Ακτινογραφία της Ακροδεξιάς» διενεργήθηκε με δείγμα 3.058 ανδρών και γυναικών από τις 17 έως τις 20 Οκτωβρίου 2023.
Η έρευνα αναλυτικά:
eteronfar
1) Συναισθήματα:
Στην ερώτηση πόσο χαρούμενος/η αισθάνεστε αυτές τις μέρες, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Σε όλο το δείγμα δηλώνει πολύ και αρκετά χαρούμενο το 45,9%.
- Στους ψηφοφόρους της ΝΔ το 50,1%
- Στους ψηφοφόρους των Σπαρτιατών το 39%
- Στους ψηφοφόρους της Ελληνικής Λύσης το 48,5%
- Στους ψηφοφόρους της Νίκης το 59,1%
Δεν παρατηρούμε εδώ πολύ σημαντικές διαφορές στις απαντήσεις μεταξύ των ψηφοφόρων των 4 κομμάτων -όπως άλλωστε και μεταξύ των ψηφοφόρων των υπολοίπων κομμάτων. Είναι αξιοσημείωτο όμως ότι στους ψηφοφόρους της Νίκης καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό θετικών συναισθημάτων.
Στην ερώτηση πόσο εμπιστεύεστε τους συνανθρώπους σας, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Από το σύνολο του δείγματος «πολύ και αρκετά» απάντησε το 44,2%
- ΝΔ 47,5%
- Σπαρτιάτες 23,4%
- Ελληνική Λύση 29,8%
- Νίκη 40,3%
Στην ερώτηση αυτή καταγράφεται μια πολύ σημαντική διαφορά μεταξύ των ψηφοφόρων των Σπαρτιατών και της Ελληνικής Λύσης με αυτούς της Νέας Δημοκρατίας κατά κύριο λόγο και δευτερευόντως της Νίκης. Η διαφορά αυτή παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον αν λάβουμε υπόψη μας ότι τα ποσοστά εμπιστοσύνης στους ψηφοφόρους της ΝΔ είναι σχεδόν ίσα με εκείνα των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ.
2) Η δημοκρατία
Στην ερώτηση πόσο δυσαρεστημένος/η ή ευχαριστημένος/η είστε από τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία στην Ελλάδα, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος αρκετά ή πολύ δυσαρεστημένο δηλώνει το 70,8%.
- ΝΔ 38,7%.
- Σπαρτιάτες 95,1%
- Ελληνική Λύση 96,9%
- Νίκη 92,2%
Στους ψηφοφόρους των τριών κομμάτων καταγράφονται συντριπτικά ποσοστά δυσαρέσκειας για τη λειτουργία της δημοκρατίας. Αντιθέτως, μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό ικανοποίησης από τη λειτουργία της δημοκρατίας (60,8%) συγκριτικά με τους ψηφοφόρους όλων των άλλων κομμάτων.
Στην ερώτηση αν ορισμένες φορές η δικτατορία είναι προτιμότερη από τη δημοκρατία, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος συμφωνεί το 15,7%
- ΝΔ 15%
- Σπαρτιάτες 65,9%
- Ελληνική Λύση 45,6%
- Νίκη 47,4%
Γενικά, έχει πολύ μεγάλη σημασία ότι γενικευμένη δυσαρέσκεια για τη λειτουργία της δημοκρατίας δεν μεταφράζεται σε αμφισβήτηση της ίδιας της δημοκρατίας. Στους ψηφοφόρους των τριών κομμάτων καταγράφονται τα μεγαλύτερα ποσοστά συμπάθειας σε δικτατορικές λύσεις. Όμως οι θετικές απαντήσεις στους Σπαρτιάτες είναι κατά 20 μονάδες περισσότερες από αυτές των ψηφοφόρων της Ελληνικής Λύσης και της Νίκης. Πολύ λιγότερες είναι οι θετικές γνώμες στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ. Ωστόσο, οι θετικές απαντήσεις τους ψηφοφόρους της ΝΔ είναι περισσότερες από αυτές των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ (5,7%) και του ΚΚΕ (4,9%) και του ΠΑΣΟΚ (9,1%).
3) Κλίμακα συμπάθειας
Στην κλίμακα συμπάθειας (1= αντιπαθώ απόλυτα, 9=συμπαθώ απόλυτα) οι μέσοι όροι στο σύνολο του δείγματος έχουν ως εξής:
- ΝΔ 4,16%
- Σπαρτιάτες 1,83%
- Ελληνική Λύση 2,17%
- Νίκη 2,05%
Στην κλιμακα συμπάθειας τα τρία κόμματα καταγράφουν τους χαμηλότερους μέσους όρους. Έχουν μάλιστα τα υψηλότερα ποσοστά στην αξιολόγηση 1 (Σπαρτιάτες 74,9%, Ελληνική Λύση 63%, Νίκη 65,4%). Στους Σπαρτιάτες το σύνολο των θετικών αξιολογήσεων (9-6) φτάνουν το 6,2%, στην Ελληνική Λύση το 9,3% και στη Νίκη το 7,1%. Γενικά, αυτά τα κόμματα παραμένουν σχετικά απομονωμένα από το εκλογικό σώμα πέραν των ψηφοφόρων τους. Ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχει ένα ευρύτερο κοινό από εκείνο που τα επιλέγει στην κάλπη, το οποίο διάκειται ευμενώς απέναντι τους.
Κλίμακα συμπάθειας ψηφοφόρων ΝΔ
- Σπαρτιάτες 1,63%
- Ελληνική Λύση 1,92%
- Νίκη 2,05%
Κλίμακα συμπάθειας ψηφοφόρων Σπαρτιατών
- ΝΔ 2,09%
- Ελληνική Λύση 4,64%
- Νίκη 3,85%
Κλίμακα συμπάθειας ψηφοφόρων Ελληνικής Λύσης
- ΝΔ 3,26%
- Σπαρτιάτες 3,3%
- Νίκη 3,47%
Κλίμακα συμπάθειας ψηφοφόρων Νίκης
- ΝΔ 2,79%
- Σπαρτιάτες 2,56%
- Ελληνική Λύση 3,84%
Από την κλίμακα συμπάθειας δεν προκύπτει κάποια ιδιαίτερη σχέση μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ και αυτών των τριών κομμάτων δεξιότερα της. Τα ποσοστά συμπάθειας που καταγράφονται είναι πολύ χαμηλά. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ψηφοφόροι της ΝΔ εκφράζουν μεγαλύτερη συμπάθεια για το ΚΚΕ (2,38%). Αντίστοιχη «ψυχρότητα» καταγράφεται έναντι της ΝΔ στους ψηφοφόρους των τριών κομμάτων. Από την κλίμακα συμπάθειας δεν προκύπτει η ύπαρξη «γαλάζιας πολυκατοικίας».
Χαμηλά είναι επίσης τα ποσοστά συμπάθειας που εκφράζουν οι ψηφοφόροι του κάθε κόμματος από τα τρία έναντι των άλλων δύο. Καταγράφονται βέβαια διακυμάνσεις, αλλά σε κάθε περίπτωση ο δείκτης είναι αρκετά κάτω του 5. Από την κλίμακα συμπάθειας δεν προκύπτει λοιπόν η ύπαρξη μιας πολιτικής κοινότητας μεταξύ των ψηφοφόρων των τριών ακροδεξιών κομμάτων.
4) Εγγύτητα με το κόμμα
Στην ερώτηση πόσο κοντά αισθάνεστε στο κόμμα που ψηφίσατε στις εκλογές του Ιουνίου, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος το 54,9% αισθάνεται πολύ και αρκετά κοντά.
- Στους ψηφοφόρους της ΝΔ το 65,8%
- Σπαρτιάτες 47,9%
- Ελληνική Λύση 54,6%
- Νίκη 26,9%
Στην ερώτηση αν αντλείτε ενημέρωση για τις δραστηριότητες του κόμματος από μέλη και φίλους/ες του κόμματος, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος θετική απάντηση δίνει το 16,5%
- Στους ψηφοφόρους της ΝΔ το 14,58%
- Σπαρτιάτες 17,5%
- Ελληνική Λύση 4%
- Νίκη 18,7%
Στην ερώτηση αν είναι μέλη του κόμματος και αντλούν από εκεί άμεση ενημέρωση για τις δραστηριότητες του κόμματος, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος θετική απάντηση δίνει το 10%
- Στους ψηφοφόρους της ΝΔ το 11,2%
- Σπαρτιάτες 1,7%
- Ελληνική Λύση 0,9%
- Νίκη 0%
Σε ό,τι αφορά την εγγύτητα στο κόμμα που ψήφισαν, οι ψηφοφόροι της Ελληνικής Λύσης είναι ακριβώς στο μέσο όρο, των Σπαρτιατών πιο κάτω και πολύ πιο χαμηλά της Νίκης. Αντιθέτως, η ΝΔ καταγράφει το πιο υψηλό ποσοστό εγγύτητας από όλα τα κόμματα, συμπεριλαμβανομένου το ΚΚΕ.
5) Κινητοποιήσεις
Στην ερώτηση αν τα τελευταία χρόνια έχετε συμμετάσχει σε κάποια απεργία, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Οι θετικές απαντήσεις στο σύνολο του δείγματος είναι στο 25,2%
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ είναι στο 10,8%
- Σπαρτιάτες 21,5%
- Ελληνική Λύση 31,8%
- Νίκη 23%
Στην ερώτηση αν έχετε συμμετάσχει σε κινητοποιήσεις για τα Τέμπη, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Οι θετικές απαντήσεις στο σύνολο του δείγματος είναι στο 23,5%
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ είναι στο 10,8%
- Σπαρτιάτες 21,9%
- Ελληνική Λύση 31,8%
- Νίκη 23%
Στην ερώτηση αν έχετε συμμετάσχει σε κινητοποιήσεις ενάντια στον υποχρεωτικό εμβολιασμό, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Οι θετικές απαντήσεις στο σύνολο του δείγματος είναι στο 11%
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ είναι στο 3%
- Σπαρτιάτες 36,4%
- Ελληνική Λύση 45,3%
- Νίκη 30,1%
Στην ερώτηση αν έχετε συμμετάσχει σε κινητοποιήσεις ενάντια στις νέες ταυτότητες, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Οι θετικές απαντήσεις στο σύνολο του δείγματος είναι στο 7,3%
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ είναι στο ΝΔ 4,8%
- Σπαρτιάτες 16,4%
- Ελληνική Λύση 17,8%
- Νίκη 25,2%
Στην ερώτηση αν έχετε συμμετάσχει σε κινητοποιήσεις ενάντια στη Συμφωνία των Πρεσπών, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Οι θετικές απαντήσεις στο σύνολο του δείγματος είναι στο 18,8%
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ είναι στο 21,6%
- Σπαρτιάτες 53,1%
- Ελληνική Λύση 47,7%
- Νίκη 57,2%
Από τις απαντήσεις στην έρευνα προκύπτει ότι οι μισοί ψηφοφόροι των τριών κομμάτων βγήκαν στο δρόμο για τις Πρέσπες και το 1/3 για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό. Αντιθέτως, οι νέες ταυτότητες δεν τους συγκίνησαν τόσο πολύ. Γενικά, δύσκολα θα μπορούσε να δει κανείς στο συγκεκριμένο εκλογικό κοινό κάποιο εντυπωσιακό ακτιβίστικο αντανακλαστικό. Ωστόσο, η διαφορά με τους ψηφοφόρους της ΝΔ είναι πολύ μεγάλη σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή στις κινητοποιήσεις.
6) Οι πόλεμοι
Στην ερώτηση στον πόλεμο μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, εσείς προσωπικά με ποια πλευρά αισθάνεστε πιο κοντά, οι απαντήσεις ήταν οι εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος με καμία από τις δύο απάντησε το 43,3%, με την πλευρά των Παλαιστινίων 28,5% και με την πλευρά των Ισραηλινών 42,7%.
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ με καμία από τις δύο το 42,5%, με την πλευρά των Παλαιστινίων 9% και με την πλευρά των Ισραηλινών 22,1%.
- Στους/στις ψηφοφόρους των Σπαρτιατών με καμία από τις δύο το 53,6%, με την πλευρά των Παλαιστινίων 20,8% και με την πλευρά των Ισραηλινών 22%.
- Στους ψηφοφόρους της Ελληνικής Λύσης με καμία από τις δύο το 50,2%, με την πλευρά των Παλαιστινίων 22,1% και με την πλευρά των Ισραηλινών 26,6%.
- Στους ψηφοφόρους της Νίκης με καμία από τις δύο το 62,8%, με την πλευρά των Παλαιστινίων 12,7 και με την πλευρά των Ισραηλινών 13%.
Στην ερώτηση στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, εσείς προσωπικά με ποια πλευρά αισθάνεστε πιο κοντά, οι απαντήσεις ήταν οι εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος με καμία από τις δύο απάντησε το 42,3%, με την πλευρά της Ρωσίας 17,9% και με την πλευρά της Ουκρανίας 15,3%.
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ με καμία από τις δύο το 28,1%, με την πλευρά της Ρωσίας το 5,9% και με την πλευρά της Ουκρανίας 63,5%.
- Στους/στις ψηφοφόρους των Σπαρτιατών με καμία από τις δύο το 28,8%, με την πλευρά της Ρωσίας το 60,8% και με την πλευρά της Ουκρανίας το 8,1%.
- Στους ψηφοφόρους της Ελληνικής Λύσης με καμία από τις δύο το 38,4%, με την πλευρά της Ρωσίας το 51,9% και με την πλευρά της Ουκρανίας το 6,7%.
- Στους/στις ψηφοφόρους της Νίκης με καμία από τις δύο το 52,4%, με την πλευρά της Ρωσίας το 30,8% και με την πλευρά της Ουκρανίας το 7,3%.
Στην ερώτηση για τον πόλεμο στη Γάζα στους/στις ψηφοφόρους των τριών κομμάτων κυριαρχεί η απάντηση «με καμία πλευρά». Στον πόλεμο της Ουκρανίας η εικόνα είναι διαφορετική. Στους ψηφοφόρους των Σπαρτιατών και της Ελληνική Λύσης κυριαρχεί η φιλορωσική στάση. Στο πεδίο αυτό διαφοροποιούνται κατά πολύ οι ψηφοφόροι της Νίκης οι οποίοι προκρίνουν την ουδετερότητα. Στους πολέμους είναι σημαντική η διαφορά μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ και των κομμάτων δεξιότερα αυτής, αφού οι πρώτοι κρατούν μια φιλοδυτική στάση η οποία ως ένα βαθμό αντανακλά την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης.
7) Η ΕΕ και η παγκοσμιοποίηση
Στην ερώτηση αν είναι η θετική η συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος οι θετικές και μάλλον θετικές απαντήσεις είναι στο 65%
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ είναι στο 88%
- Σπαρτιάτες 34,2%
- Ελληνική Λύση 31,6%
- Νίκη 50%
Στην ερώτηση αν πρέπει να επιστρέψουμε στη δραχμή, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο γενικό δείγμα θετικά απαντά το 18,3%
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ το 6,4%
- Σπαρτιάτες 51%
- Ελληνική Λύση 59%
- Νίκη 31,6%
Στην ερώτηση αν η παγκοσμιοποίηση είναι μια απειλή για την Ελλάδα, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος θετικά απαντάει το 44,8%
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ το 29,2%
- Σπαρτιάτες 89,5%
- Ελληνική Λύση 85,4%
- Νίκη 76,5%
Οι ψηφοφόροι των τριών κομμάτων εμφανίζονται ευρωσκεπτικιστές, αφού αποτιμούν αρνητικά τη συμμετοχή της χώρας στην ΕΕ (σε μικρότερο βαθμό οι ψηφοφόροι της Νίκης) και επιθυμούν την επιστροφή στη δραχμή. Έχει ενδιαφέρον ότι το αίτημα για επιστροφή στη δραχμή εντοπίζεται πολύ περισσότερο στα (άκρα) δεξιά του πολιτικού φάσματος από ό,τι στα αριστερά. Οι ψηφοφόροι των τριών κομμάτων απορρίπτουν επίσης την παγκοσμιοποίηση σε συντριπτικά ποσοστά. Σε ό,τι αφορά την ΕΕ και την παγκοσμιοποίηση, η διαφορά μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ και αυτών είναι τεράστια. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη τις απαντήσεις για τους πολέμους, αναδεικνύεται ένα έντονο φιλοδυτικό προφίλ στον χώρο της ΝΔ, ενώ σε αυτόν της Ακροδεξιάς είναι έντονος ο σκεπτικισμός απέναντι στη Δύση.
8) Έθνος, εξωτερική και αμυντική πολιτική
Στην ερώτηση αν η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν κακή για τα συμφέροντα της Ελλάδας, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος οι αρνητικές αξιολογήσεις ανέρχονται σε 50,4%
- Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ είναι 63,5%
- Σπαρτιάτες 88,6%
- Ελληνική Λύση 89,6%
- Νίκη 78,3%
Στην ερώτηση αν πρέπει να αυξηθούν οι αμυντικές δαπάνες, οι απαντήσεις έχουν ως εξής:
- Στο σύνολο του δείγματος οι θετικές απαντήσεις είναι στο 32,5%
- Στους/&s
