Ελληνική ναυπηγική βιομηχανία: Πώς αποκτά γεωστρατηγικό και “πράσινο” ρόλο στο νέο “χάρτη” των ΗΠΑ

Η συμφωνία χρηματοδότησης ανάμεσα στον αμερικάνικο αναπτυξιακό οργανισμό DFC και τον όμιλο ΟΝΕΧ για παροχή 125 εκατ. δολαρίων στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, μέσω ομολογιακού δανείου βάζει την πλέον επίσημη αμερικανική σφραγίδα στην ένταξη των Ναυπηγείων Ελευσίνας στο νέο γεωενεργειακό σχεδιασμό για την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Με τις ΗΠΑ να προωθούν την απεξάρτηση της ευρύτερης περιοχής από το ρωσικό αέριο, αλλά και το πλάνο για “πράσινη” μετάβαση να υποστηρίζεται έντονα ως μέρος του “παζλ” του εν λόγω “απογαλακτισμού”μ είναι προφανές ότι σημεία “τεχνικής” υποστήριξης είναι απαραίτητα, είτε ως “αντίδωρο” στο “κόστος” μετάβασης, όσο και στη διασφάλιση αναγκαίων υπηρεσιών.

Στο φόντο αυτό όλο το οικοσύστημα των ελληνικών ναυπηγείων, κλάδου με παράδοση αλλά και σημαντικές αλυσίδες αξίες πίσω τους, αποκτά νέο ρόλο, κάτι που αναδείχθηκε, την Δευτέρα που πέρασε, κατά την επίσημη υπογραφή της συμφωνίας για παροχή 125 εκατ. δολαρίων στα Ναυπηγεία Ελευσίνας από τον DFC, μέσω έκδοσης ομολογιακού δανείου, που έγινε στο φόντο των μεγάλων γερανών του άλλοτε ναυπηγείου του Στρατή Ανδρεάδη στην Ελευσίνα, παρουσία μελών της ελληνικής Κυβέρνησης, του πρέσβη των ΗΠΑ και κρατικών αξιωματούχων.

Την συμφωνία υπέγραψαν ο κ. Πάνος Ξενοκώστας, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΟΝΕΧ Shipyards & Technologies και ο κ. Scott Nathan, Διευθύνων Σύμβουλος του DFC, που ως κοινό “παρονομαστή” ανέφεραν ότι η συμφωνία σηματοδοτεί το πέρασμα των μεγαλύτερων Ναυπηγείων της χώρας σε μία νέα εποχή, επισφραγίζοντας, παράλληλα, την πολυεπίπεδη αναβάθμιση των διμερών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ. Πρόκειται, δε, για την πρώτη χρηματοδότηση του αναπτυξιακού οργανισμού των ΗΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Μεσόγειο, αλλά και η πρώτη σε ναυπηγεία παγκοσμίως.

Ο νέος ρόλος

“Η συμφωνία εμπαιδώνει όρους ασφάλειας της χώρας, πέρα από το ότι προσφέρει θέσεις εργασίας” τόνισε ο κ. Nathan που προσέθεσε ότι ο ρόλος τους είναι σημαντικός στην προσπάθεια για απεξάρτηση από τη Ρωσία. “ “Κλειδώνουν μαζί με τα πλοία της Ελλάδας την ενεργειακή ασφάλεια μαζί με τη μεταφορά Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου. αλλά και την επόμενη μέρα με την ανάπτυξη των ΑΠΕ” τόνισε ο αμερικανός αξιωματούχος σημειώνοντας ότι είναι μέρος μιας περιφερειακής προσπάθειας ασφάλειας, που ξεκινά από τη Μαύρη θάλασσα και την Γεωργία και φτάνει στην περιοχή της Αν. Μεσογείου.

“Εγκαινιάζουμε μια νέα εποχή συνεργασίας. Η χρηματοδότηση για την αποκατάσταση των Ναυπηγείων Ελευσίνας δεν θα δημιουργήσει μόνο θέσεις εργασίας, αλλά αφορά επίσης μια ευρύτερη προοπτική οικονομικής ανάπτυξης, ευκαιριών και ασφάλειας. Αυτό είναι το είδος της εταιρικής σχέσης που τόνισε ο πρόεδρος Μπάιντεν, στο οποίο έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ και για το οποίο η Development Finance Corporation εργάζεται καθημερινά σε όλο τον κόσμο” τόνισε οκ. Nathan.

Από την πλευρά του ο κ. Π. Ξενοκώστας ευχαρίστησε θερμά όλους τους εμπλεκόμενους εταίρους για την καθοριστική συμβολή τους στην επιτυχημένη υλοποίηση αυτού του μεγάλου εγχειρήματος, δηλώνοντας ότι: «Η σημερινή μέρα, η υπογραφή με τον DFC, δεν είναι ένα απλό ομολογιακό δάνειο. Είναι μια παρακαταθήκη, μια σφραγίδα φιλίας μεταξύ δύο λαών, του αμερικανικού και του ελληνικού, οι οποίοι μοιράζονται τις ίδιες αξίες και αρχές της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Μαζί επανατοποθετούμε την Ελλάδα γεωστρατηγικά μέσω των επενδύσεων στα ναυπηγεία Σύρου και Ελευσίνας και φιλοδοξούμε μέσα από τη δουλειά μας να αφήσουμε στις επόμενες γενιές έναν καλύτερο πλανήτη απ’ αυτόν που παραλάβαμε».

Με νόημα επίσης ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα κ. Γιώργος Τσούνης, δήλωσε μεταξύ άλλων τα εξής: «Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει δεσμευτεί να χρηματοδοτεί συναλλαγές που παρέχουν στους εταίρους μας υψηλής ποιότητας υποδομές και αξιόπιστη πρόσβαση στο πεδίο της ενέργειας. Στο πρόσωπο της ONEX και της ελληνικής κυβέρνησης, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει βρει εξαιρετικά ικανούς και αποτελεσματικούς εταίρους. Είμαστε σίγουροι ότι αυτή η επένδυση των 125 εκατ. δολαρίων θα επιτρέψει στον Πάνο Ξενοκώστα και στην ONEX να πετύχουν εδώ, αυτό που έχουν ήδη πραγματοποιήσει στη Σύρο.

Παράλληλα, για μας, ως ηγέτες της επιχειρηματικής και πολιτικής κοινότητας, ο πιο σημαντικός πόρος είναι οι άνθρωποι που πηγαίνουν καθημερινά για να δουλέψουν. Αυτό που γίνεται σήμερα στην Ελευσίνα, επιτρέπει σε πολλούς ανθρώπους να ζήσουν και να εργαστούν με αξιοπρέπεια. Αυτό πιστεύω ότι είναι το πιο σημαντικό επίτευγμα του συγκεκριμένου έργου».

Οι επενδύσεις

Το όλο επενδυτικό πλάνο στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, που αναμένεται να στηρίξει η εν λόγω συμφωνία ανέρχεται στα 500 εκατ. ευρώ. Ήδη στην Ελευσίνα έχουν επενδυθεί περί τα 23 εκατ. ευρώ όπως ανέφερε ο επικεφαλής της ONEX, Πάνος Ξενοκώστας κατά τη σχετική εκδήλωση για την υπογραφή της συμφωνίας χρηματοδότησης με ομολογιακό δάνειο ύψους 125 εκατ. δολαρίων από την αμερικανική Επενδυτική Τράπεζα DFC.

Το συνολικό πλάνο για την Ελευσίνα περιλαμβάνει επενδύσεις 300 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών, ενώ άλλα 200 εκατ. ευρώ αναμένεται να κατευθυνθούν σε “επιστροφές”, δηλαδή, σε εισφορές στα ασφαλιστικά Ταμεία, σε μισθοδοσίες κλπ.

Όπως είπε ο κ. Ξενοκώστας μέχρι σήμερα, στα Ναυπηγεία της Σύρου και της Ελευσίνας, ο Όμιλος ONEX έχει επενδύσει περισσότερα από 53 εκατ. ευρώ και συγκεκριμένα 30 εκατ. ευρώ στη Σύρο και 23 στην Ελευσίνα. «Μόνο στη Σύρο έχουν αποδοθεί πάνω από 80 εκατ. ευρώ για τη μισθοδοσία των εργαζομένων, με σχεδόν 10 εκατ. ευρώ εξ αυτών να αφορούν χρέη προς τους εργαζομένους από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη. Περίπου 35 εκατ. ευρώ έχουν αποδοθεί ήδη στο Δημόσιο και στα Ασφαλιστικά Ταμεία. Χρήματα που επίσης αποτελούσαν χρέη που δημιουργήθηκαν από προηγούμενα επιχειρηματικά σχήματα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της ΟΝΕΧ.

Στόχος τα 300 εμπορικά πλοία τον χρόνο

Να σημειωθεί ότι πλέον δημιουργείται στην Ελευσίνα μια σημαντική υποδομή με τη δεξαμενή «Στρατής Γ. Ανδρεάδης», η οποία, όπως αναφέρθηκε, ανακατασκευάστηκε και αναβαθμίστηκε σε χρόνο ρεκόρ. Επίσης, η εν λόγω δεξαμενή κατηγορίας panamax μαζί με την αντίστοιχη δεξαμενή «Βιολάντω» της Σύρου είναι οι μεγαλύτερες στην Ελλάδα και από τις μεγαλύτερες της Μεσογείου.

Παράλληλα επισκευάζεται και αναβαθμίζεται μια δεξαμενή για πλοία μεγέθους Aframax, η οποία θα είναι έτοιμη στις αρχές του 2024, ενώ μέσα στο 2025 θα καταφτάσει στα Ναυπηγεία Ελευσίνας μια ακόμη δεξαμενή Suezmax. Όταν ολοκληρωθούν οι αναβαθμίσεις, στόχος είναι η επισκευή 200 εμπορικών πλοίων τον χρόνο στην Ελευσίνα και άλλων 100 πλοίων στη Σύρο.

Παράλληλα με τις υπηρεσίες για εμπορικά πλοία στα ναυπηγεία του ομίλου ONEX αναπτύσσεται και το τμήμα για την παραγωγή και υποστήριξη πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού, σε συνεργασία με τον ιταλικό όμιλο Fincantieri.

Σε πλήρη ανάπτυξη τα Ναυπηγεία Ελευσίνας αναμένεται να απασχολούν περί τα 6.000 άτομα και να έχουν ετήσιο τζίρο άνω των 150 εκατ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με τον κ. Ξενοκώστα συνδυαστικά με τα Ναυπηγεία της Σύρου, η συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας θα αγγίζει το 1%.

Ρόλος στην πράσινη μετάβαση

Πέρα από το έργο που αφορά τα πλοία μεταφοράς LNG υπάρχει και η διάσταση της υποστήριξης κατασκευής των πλωτών πλατφορμών για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, που ήδη έχουν “ορίζοντα”, λόγω και του σχεδιασμού από το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.

Ήδη ο όμιλος της ΟΝΕΧ έχει προχωρήσει σε συμπράξεις και στρατηγικές συνεργασίες για τη μεταφορά διεθνούς τεχνογνωσίας στα Ναυπηγεία, ώστε αυτά να παρέχουν υπηρεσίες προσαρμοσμένες στις σύγχρονες απαιτήσεις της πράσινης μετάβασης και της απεξάρτησης από τον άνθρακα όπως η μετατροπή μηχανών για την αξιοποίηση εναλλακτικών καυσίμων, τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα κλπ.

Στο πλαίσιο αυτό, κατά την εκδήλωση ο Υπουργός Ανάπτυξης κ. Κώστας Σκρέκας, υπογράμμισε ότι:« Η σημερινή υπογραφή του μεγάλου ομολογιακού δανείου των 125 εκατ. δολαρίων από έναν αμερικάνικο χρηματοπιστωτικό οργανισμό δείχνει πόσο πιστεύουν οι εταίροι μας σε αυτό το οποίο κάνει σήμερα η Ελλάδα και σε αυτό το οποίο κάνει σήμερα η ONEX. Αλλά πέρα και πάνω απ’ όλα, πόσο πιστεύουν στη δυνατότητα και στις δεξιότητες που έχουν οι Έλληνες εργαζόμενοι στα ελληνικά Ναυπηγεία».

Επίσης, ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, επεσήμανε: «Εμείς οφείλουμε ως Υπουργείο Ανάπτυξης, από εδώ και πέρα, να διασφαλίσουμε ότι θα στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, ώστε να προχωρήσουν μπροστά. Σήμερα τα Ναυπηγεία ξεκινάνε να σαλπάρουν σε νέους δρόμους ανάπτυξης».

Ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Άδωνις Γεωργιάδης, αφού αναφέρθηκε στο ιστορικό της αναγέννησης τόσο των Ναυπηγείων Σύρου, όσο και αυτών της Ελευσίνας, καθώς και στις ενέργειες που πραγματοποίησε ο ίδιος ως Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κατά την προηγούμενη τετραετία, τόνισε ότι: «Τελικά η κινητήριος δύναμη ενός εγχειρήματος είναι πάντα ο άνθρωπος και το όραμα που αυτός έχει. Αν δεν υπάρχει εκείνη η προσωπικότητα, που είναι διατεθειμένη να βγει μπροστά, να πάρει το ρίσκο και να κάνει τη δουλειά να συμβεί, τίποτα τελικά δεν προχωράει. Στην περίπτωση και της Σύρου και της Ελευσίνας ο άνθρωπος αυτός έχει ονοματεπώνυμο και είναι ο Πάνος Ξενοκώστας».

Κλείνοντας, ανέφερε: «Είμαι εξαιρετικά υπερήφανος που οι Έλληνες πλοιοκτήτες επιλέγουν και στηρίζουν με τις παραγγελίες των πλοίων τους τα ελληνικά Ναυπηγεία, διότι με αυτήν την νοοτροπία θα μπορέσει η ναυπηγική βιομηχανία στην Ελλάδα και η ελληνική οικονομία στο σύνολό της να πάει μπροστά».