Η νέα έκρηξη που σημειώθηκε το πρωί της Κυριακής σε ηφαίστειο στη νοτιοδυτική Ισλανδία, στη χερσόνησο Ρεϊκιάνες, μετά από ώρες σεισμικής δραστηριότητας, έχει γεμίσει με λάβα την πόλη Γκρίνταβικ και πλέον, σπίτια έχουν παραδοθεί στις φλόγες, με ανεπίσημες αναφορές να κάνουν λόγο για τουλάχιστον τρία σπίτια.
Πρόκειται για τη δεύτερη έκρηξη του ηφαιστείου μέσα σε λίγους μήνες και για την πέμπτη από το 2021. Ο δημοσιογράφος και ηφαιστειολόγος Ρόμπιν Άντριους είπε ότι η συνεχιζόμενη έκρηξη είναι μια «εξαιρετικά επικίνδυνη και επιβλαβής κατάσταση» τώρα που η λάβα έχει μπει στην πόλη. Μιλώντας στο BBC, επεσήμανε ότι η έκχυση λάβας από τις δύο τρέχουσες ρωγμές δεν δείχνει «κανένα σημάδι επιβράδυνσης». «Όσον αφορά τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της ζημιάς, είναι αδύνατο να χαρτογραφηθεί αυτή τη στιγμή».
Κινδυνεύουν οι κάτοικοι;
Οι αρχές προχώρησαν σε εκκένωση του οικισμού και δεν υπάρχει κάποια αναφορά για τραυματίες ή νεκρούς. Στους περίπου 3.800 κατοίκους της πόλης επετράπη να επιστρέψουν στα σπίτια τους στα τέλη Δεκεμβρίου, αφού μια σειρά από σεισμούς, τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους τον Νοέμβριο. «Δεν κινδυνεύουν ζωές, αν και υποδομές μπορεί να απειλούνται», έγραψε σε ανάρτησή του στα social media ο πρόεδρος της Ισλανδίας, Γκούντνι Γιοχάνεσον, σημειώνοντας πως δεν έχουν διακοπεί οι πτήσεις.
Η προηγούμενη έκρηξη είχε σημειωθεί στις 18 Δεκεμβρίου η προηγούμενη πολύ ισχυρή έκρηξη του ηφαιστείου, έπειτα από εβδομάδες που καταγράφονταν σεισμοί. Περισσότεροι από 100 άνθρωποι είχαν επιστρέψει τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά απομακρύνθηκαν εκ νέου μετά τη νέα έκρηξη.
«Σε ένα μικρό χωριό όπως το δικό μας, που είμαστε σαν μια οικογένεια, όλοι γνωρίζουμε ο ένας τον άλλον, είναι τραγικό να το βλέπεις αυτό. Είναι εξωπραγματικό, είναι σαν να βλέπεις ταινία» δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας κάτοικος της περιοχής, ο Sveinn Ari Gudjonsson, που εργάζεται στον κλάδο της αλιείας.
Πόσο καιρό μπορεί να διαρκέσει η έκρηξη;
Το 2023, από τα περίπου 1.350 ενεργά ηφαίστεια παγκοσμίως, τουλάχιστον 45 έχουν συνεχείς εκρήξεις και περίπου 80 εκρήγνυνται κάθε χρόνο, εκτοξεύοντας ατμό, τέφρα, τοξικά αέρια και λάβα. Η Ισλανδία βρίσκεται πάνω από αυτό που είναι γνωστό ως Μεσο-ατλαντικό ρήγμα, το όριο μεταξύ των τεκτονικών πλακών Ευρασίας και Βόρειας Αμερικής – δύο από τις μεγαλύτερες στον πλανήτη. Η Ισλανδία έχει 33 ενεργά ηφαιστειακά συστήματα.
Το πόσο θα διαρκέσει η έκρηξη είναι άγνωστο καθώς και το πως θα επηρεάσει την ζωή των κατοίκων, που πλέον δεν μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. «Είναι πολύ δύσκολο να πούμε πόσο θα διαρκέσουν αυτές οι εκρήξεις- μπορεί να είναι μέρες, μπορεί να είναι μήνες», ανέφερε ο Mitchell, ένας ηφαιστειολόγος της περιοχής.
Οι συνέπειες της έκρηξης μπορεί να αποδειχθούν «αρκετά προβληματικές» για άτομα με προϋπάρχοντα αναπνευστικά προβλήματα, επειδή η ηφαιστειακή δραστηριότητα απελευθερώνει αέρια όπως το διοξείδιο του θείου, το οποίο είναι ερεθιστικό για το δέρμα, τα μάτια, τη μύτη και το λαιμό.
