“Αν δεν συμφωνείς βγες από την αίθουσα” – Το παρασκήνιο της συμφωνίας στη Σύνοδο Κορυφής

H απρόσμενη αποχώρηση του Βίκτορ Όρμπαν από την αίθουσα όπου διεξαγόταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το βράδυ της Πέμπτης, έφερε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την Ουκρανία και τη Μολδαβία, μετά από πολύωρες συνομιλίες στη Σύνοδο Κορυφής και εκατέρωθεν πιέσεις εβδομάδων, με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας να απειλεί να τινάξει την διαδικασία στον αέρα, παίζοντας το χαρτί του βέτο.

Τελικά δεν το έκανε, βάζοντας με την αποχώρησή του τέλος στο πολιτικό θρίλερ και επιτρέποντας στους Ευρωπαίους ηγέτες την επίτευξη συμφωνίας για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των δύο χωρών.

“Η Ουγγαρία δεν θέλει να είναι μέρος αυτής της κακής απόφασης! Όμως 26 χώρες μέλη ήταν ανένδοτες ότι πρέπει να ληφθεί αυτή η απόφαση και έτσι η Ουγγαρία αποφάσισε ότι εάν οι 26 το αποφασίσουν, θα πρέπει να το κάνουν μόνες τους”, ανέφερε μεταξύ άλλων ο Όρμπαν σε δήλωσή του.

“Αν δεν ασκήσεις βέτο, κράτα το στόμα σου κλειστό”

Ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στον Βίκτορ Όρμπαν εμφανίστηκε μετά την σύνοδο ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Αλεξάντερ Ντε Κρου, ο οποίος σε δημοσιογράφους ανέφερε πως όταν είσαι μέρος της απόφασης – που σημαίνει ότι δεν έχεις ασκήσει βέτο εναντίον της- “μετά πρέπει να κρατήσεις το στόμα σου κλειστό”. Για να προσθέσει αμέσως μετά “Δεν έπρεπε να το πω αυτό”, όπως αναφέρει το Politico.

Ο Σόλτς έδωσε την λύση

Μάλιστα, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό ιστότοπο, ο καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς ήταν αυτός που έδωσε την λύση, μετά από πολλές ώρες διαπραγματεύσεων με τον Όρμπαν να εμμένει στην απόφασή του για βέτο.

Ο Σολτς φέρεται να ήταν αυτός που, ενώπιον των Ευρωπαίων ηγετών, είπε στον Όρμπαν πως αν δεν ήταν πρόθυμος να συμφωνήσει, μπορούσε να βγει από την αίθουσα, ώστε να ληφθεί ομόφωνα η απόφαση για την διεύρυνση. Σύμφωνα με αξιωματούχο που επικαλείται το Politico, η πρόταση αυτή δεν ήταν αυθόρμητη αλλά είχε συμφωνηθεί σε προηγούμενες συνομιλίες, ενώ έτερος αξιωματούχος ανέφερε πως ο Όρμπαν ήταν “στιγμιαία απών από την αίθουσα σε με έναν προσυμφωνημένο και δημιουργικό τρόπο”.

Την συμφωνία των ηγετών του μπλοκ να αρχίσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τις δύο χώρες ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. “Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να αρχίσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με Ουκρανία και Μολδαβία”, ανέφερε σε ανάρτησή του.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαιρέτισε την απόφαση, κάνοντας λόγο για “νίκη για τη χώρα του”. Αντίστοιχα και ο Σαρλ Μισέλ, ο οποίος μίλησε για “μια ιστορική στιγμή και δείχνει την αξιοπιστία και την δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης”.

Από την πλευρά του ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς ανέφερε ότι η εν λόγω απόφαση συνιστά “μια ισχυρή ένδειξη υποστήριξης” και παρέχει “προοπτική” στη χώρα αυτή.

Τα συμπεράσματα της Συνόδου

“Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και με τη Δημοκρατία της Μολδαβίας“, αναφέρουν στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής για τη Διεύρυνση, οι ευρωπαίοι ηγέτες. Καλούν επίσης το Συμβούλιο “να εγκρίνει τα αντίστοιχα πλαίσια διαπραγμάτευσης μόλις γίνουν τα σχετικά βήματα που ορίζονται στις αντίστοιχες συστάσεις της Επιτροπής της 8ης Νοεμβρίου 2023”.

Για τη Γεωργία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να χορηγήσει το καθεστώς της υποψήφιας χώρας, με την προϋπόθεση ότι έχουν γίνει τα σχετικά βήματα που ορίζονται στη σύσταση της Επιτροπής της 8ης Νοεμβρίου 2023.

Με τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις μόλις επιτευχθεί ο απαραίτητος βαθμός συμμόρφωσης με τα κριτήρια προσχώρησης. Η Επιτροπή καλείται να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο το αργότερο μέχρι τον Μάρτιο του 2024, με σκοπό τη λήψη απόφασης.

Για τη Βόρεια Μακεδονία, αναφέρεται ότι “η ΕΕ είναι έτοιμη να ολοκληρώσει τη φάση έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία μόλις εφαρμόσει τη δέσμευσή της να ολοκληρώσει τις συνταγματικές αλλαγές όπως αναφέρονται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Ιουλίου 2022, σύμφωνα με τις εσωτερικές της διαδικασίες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Βόρεια Μακεδονία να επιταχύνει την ολοκλήρωση αυτών των αλλαγών”.

Καμία αναφορά δεν υπάρχει στα συμπεράσματα για την Αλβανία.

Στα συμπεράσματα υπάρχει η επισήμανση ότι: “Τα επίδοξα μέλη πρέπει να εντείνουν τις μεταρρυθμιστικές τους προσπάθειες, ιδίως στον τομέα του κράτους δικαίου, σύμφωνα με την αξιοκρατική φύση της ενταξιακής διαδικασίας και με τη βοήθεια της ΕΕ”. Σημειώνεται, επίσης, ότι ” όσον αφορά το μέλλον της προοπτικής μιας περαιτέρω διευρυμένης Ένωσης, τόσο τα μελλοντικά κράτη μέλη όσο και η ΕΕ πρέπει να είναι έτοιμα τη στιγμή της προσχώρησης. Οι εργασίες και στις δύο πλευρές θα πρέπει να προχωρήσουν παράλληλα”.

Επαναβεβαιώνοντας την πλήρη και αδιαμφισβήτητη δέσμευσή του στην προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί την επιτάχυνση της ενταξιακής τους διαδικασίας. Σημειώνεται, ότι το νέο αναπτυξιακό σχέδιο της Επιτροπής για τα Δυτικά Βαλκάνια, στοχεύει στην επιτάχυνση της κοινωνικοοικονομικής σύγκλισης μεταξύ των χωρών της περιοχής και της ΕΕ, βάσει αυστηρών όρων. Όλες οι χώρες της περιοχής “καλούνται να προχωρήσουν σε αύξηση του ρυθμού των μεταρρυθμίσεων που σχετίζονται με την ΕΕ και την προώθηση της περιφερειακής οικονομικής ολοκλήρωσης μέσω της Κοινής Περιφερειακής Αγοράς, με βάση τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ”.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι παραμένει προσηλωμένο στην προώθηση της “σταδιακής ενσωμάτωσης” μεταξύ της ΕΕ και της περιοχής κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διεύρυνσης “με αναστρέψιμο και αξιοκρατικό τρόπο”.

“Καθώς η ΕΕ διευρύνεται, η επιτυχής ευρωπαϊκή ολοκλήρωση απαιτεί οι πολιτικές της Ένωσης να είναι κατάλληλες για το μέλλον και να χρηματοδοτούνται με βιώσιμο τρόπο, με βάση τις αξίες στις οποίες βασίζεται”, αναφέρουν τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής.

Σημειώνεται, τέλος, ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξετάσει τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις στις προσεχείς συνεδριάσεις του με σκοπό την έγκριση έως το καλοκαίρι του 2024 συμπερασμάτων σχετικά με έναν οδικό χάρτη για τις μελλοντικές εργασίες.