Ίσως να πεθαίνει νωρίτερα όποιος δεν δέχεται επισκέψεις από συγγενείς και φίλους

Σύμφωνα με μία νέα έρευνα που δημοσίευσε και ο Guardian, ο καθένας μας θα πρέπει να επισκέπτεται τους φίλους και τους συγγενείς του τουλάχιστον μία φορά τον μήνα προκειμένου να αποτρέψει τη μοναξιά τους και να μειώσει τον κίνδυνο να πεθάνουν νωρίτερα.

Ακαδημαϊκοί απ’ το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης υπολόγισαν ότι το να μην βλέπεις τα αγαπημένα σου πρόσωπα τουλάχιστον μία φορά τον μήνα και να μένεις μόνος σου, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο ακόμα και του δικού σου θανάτου.

Χρησιμοποιώντας δεδομένα από τη μελέτη της UK Biobank (μια μακροχρόνια μελέτη που παρακολουθεί την υγεία και τη γενετική των ενηλίκων σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο) οι ερευνητές εξέτασαν πέντε διαφορετικά είδη κοινωνικής σύνδεσης που αναφέρθηκαν από 458.146 άτομα με μέση ηλικία τα 57 έτη. Στη συνέχεια τους παρακολούθησαν για 12,6 έτη κατά μέσον όρο.

Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι κάθε μορφή κοινωνικής απομόνωσης, όπως το να ζεις μόνος ή συχνά να νιώθεις μοναξιά ή οι σπάνιες επισκέψεις από φίλους και συγγενείς, συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου.

Πιο συγκεκριμένα, οι άνθρωποι που δεν δέχονταν ποτέ επίσκεψη από φίλους ή συγγενείς είχαν 53% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από κάποια καρδιαγγειακή νόσο και είχαν και 39% αυξημένο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με εκείνους που αντιθέτως οι φίλοι και οι συγγενείς τους επισκέπτονταν καθημερινά. Επίσης, όσοι ζούσαν μόνοι τους είχαν 48% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιαγγειακή νόσο, ενώ το να μην μπορούν να εμπιστευτούν κάποιον και να του ανοιχτούν ή να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες αύξανε επίσης τον κίνδυνο να πεθάνουν νωρίτερα.

Ταυτόχρονα, όσοι βίωναν περισσότερες από μία μορφές κοινωνικής απομόνωσης διέτρεχαν ακόμη υψηλότερο κίνδυνο. Οι άνθρωποι που ζούσαν μόνοι και δεν έβλεπαν ποτέ φίλους ή την οικογένειά τους είχαν 77% υψηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από οποιαδήποτε αιτία και ακόμη υψηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από καρδιακή νόσο ή εγκεφαλικό, σε σύγκριση με εκείνους που ζούσαν με κάποιον ή που έβλεπαν φίλους και οικογένεια καθημερινά.

Αλλά ακόμη και η μία επίσκεψη τον μήνα θα μπορούσε να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο, σύμφωνα με τους ερευνητές. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMC Medicine, υπολόγισε ότι τα άτομα που δέχονταν επισκέψεις από φίλους ή συγγενείς σε τουλάχιστον μηνιαία βάση είχαν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν, κάτι που δείχνει ότι πιθανόν να υπάρχει μία προστατευτική επίδραση μέσα απ’ αυτήν την κοινωνική αλληλεπίδραση.

“Ο κίνδυνος φαίνεται να είναι μεταξύ των ανθρώπων που είναι πολύ απομονωμένοι και δεν βλέπουν ποτέ φίλους και την οικογένειά τους ή τους βλέπουν λιγότερο από μία φορά το μήνα”, δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης, Τζέισον Γκιλ, καθηγητής καρδιομεταβολικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης.

Μπορεί η μελέτη να μην εξέτασε γιατί η κοινωνική απομόνωση και η μοναξιά αυξάνουν τον κίνδυνο θνησιμότητας, αλλά ο κύριος συγγραφέας της, ο Δρ Χάμις Φόστερ, κλινικός ερευνητής γενικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης, δήλωσε στον Guardian:

“Θα μπορούσε να φταίει το γεγονός ότι οι άνθρωποι που είναι περισσότερο κοινωνικά απομονωμένοι μπορεί να έχουν κάποιες πιο ανθυγιεινές συνήθειες όπως το κάπνισμα ή η υψηλή κατανάλωση αλκοόλ”.

Πρότεινε επίσης ως πιθανή εξήγηση το ότι ίσως να μην υπάρχει κάποιος για να τους βοηθήσει, να τους πάει στο γιατρό ή να τους ενθαρρύνει να αναζητήσουν βοήθεια όταν το χρειάζονται. Θα μπορούσε όμως ένας παράγοντας να είναι και οι άμεσες βιολογικές επιπτώσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα που μπορεί να έχουν οι επισκέψεις.

Απαντώντας στα ευρήματα, ο Δρ Ρόμαν Ράτσκα, πρόεδρος της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρείας, είπε: “Με την επισήμανση των καταστροφικών επιπτώσεων τόσο των αντικειμενικών όσο και των υποκειμενικών κοινωνικών συνδέσεων χαμηλού επιπέδου, αυτή η μελέτη δείχνει πώς είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τις διαφορετικές διαστάσεις και τις αιτίες της μοναξιάς και της κοινωνικής απομόνωσης, ώστε να αναγνωριστεί ως μείζον ζήτημα δημόσιας υγείας και να αναπτυχθούν αποτελεσματικές παρεμβάσεις σε κοινωνικό επίπεδο”.

Η Κάρολιν Άμπραχαμς, διευθύντρια του Age UK, ενός φιλανθρωπικού ιδρύματος για ηλικιωμένους, είπε ότι η έρευνα υπογράμμισε τη σημασία των στενών φίλων και των μελών της οικογένειας.

“Είναι πραγματικά εύκολο για όλους μας, σε οποιαδήποτε ηλικία, να αγνοήσουμε κάτι που μοιάζει ανησυχητικό για την υγεία και να αναβάλουμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Όμως το να έχουμε κάποιον κοντινό μας άνθρωπο που μπορούμε να εμπιστευτούμε μπορεί να κάνει την πραγματική διαφορά.

Για κάποιους ηλικιωμένους, το να προσφερθεί κάποιος να πάει μαζί τους σε ένα ραντεβού ή τουλάχιστον να τους βοηθήσει στη μετακίνησή τους, μπορεί να κάνει τη διαφορά και να κάνει και τους ίδιους να προσέξουν την υγεία τους περισσότερο και όχι να την αφήσουν να χειροτερέψει, μέχρι τα πράγματα να φτάσουν στο μη περαιτέρω”.