Τις λεπτομέρειες της «απόρρητης» σύμβασης που υπεγράφη πέρυσι ανάμεσα στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού και την γαλλική εταιρεία Manufacture Francaise Des Pneumatiques Michelin, που εκδίδει τον γαστρονομικό οδηγό Michelin, αποκαλύπτει το NEWS 24/7.
Όταν το Σεπτέμβριο του 2022 αναρτήθηκε στο πρόγραμμα Διαύγεια, από τον ΕΟΤ, η απόφαση για τη συμφωνία αυτή, ύψους 458.800 ευρώ, έτυχε θερμής υποδοχής τόσο από το χώρο της ελληνικής εστίασης όσο και από τον κλάδο του τουρισμού, ενώ δεν έλειψαν και εκείνοι που υποδέχθηκαν την είδηση με επιφυλάξεις. Μια τέτοια συμφωνία αποτελούσε διακαή πόθο πολλών και για πολλά χρόνια, καθώς σεφ, επιχειρηματίες της εστίασης και ξενοδόχοι υποστήριζαν ότι σε μια τουριστική χώρα όπως η Ελλάδα, ο οδηγός Michelin θα έπρεπε να έχει σημαντική παρουσία, να αφορά όλη τη χώρα και κυρίως στους σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς. Η εστιατορική σκηνή σε Κρήτη, Μύκονο, Σαντορίνη και Χαλκιδική, τόνιζαν, είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο και ο Michelin πρέπει να σταματήσει να περιορίζεται στην Αθήνα.
Σχετικό Άρθρο
Υπογράφηκε συμφωνία μεταξύ ΕΟΤ και οδηγού Michelin
Υπήρχε όμως και μια μερίδα ανθρώπων, που γνωρίζουν καλά τον γαλλικό οδηγό, που υποστήριζαν ότι η χώρα μας δεν έχει ακόμα το πλήθος των εστιατορίων υψηλής γαστρονομίας που απαιτεί ο Michelin για να δημιουργήσει αυτόνομο οδηγό. Την ίδια ώρα, φούντωσε η συζήτηση περί ελληνικής γαστρονομίας, τοπικών προϊόντων, κλπ. και πως αυτά συνθέτουν την εικόνα της χώρας μας και ποιος κάνει αυτή την επιλογή.
Παρά το γεγονός ότι το περιεχόμενο της σύμβασης έπρεπε, δια του νόμου, να δημοσιευτεί, οι άνθρωποι του ΕΟΤ αρνούνταν να δώσουν λεπτομέρειες γι ‘ αυτήν. Η αιτιολογία ήταν οι αυστηρές ρήτρες εμπιστευτικότητας που υπέγραψε ο Οργανισμός με τη γαλλική εταιρεία, οι οποίες δέσμευαν και τις δύο πλευρές στο να μην αποκαλύψουν καμία λεπτομέρεια για το περιεχόμενο της. Η συμφωνία του μισού σχεδόν εκατομμυρίου ευρώ, που αφορά την «προβολή της ελληνικής γαστρονομίας» διεθνώς, έμεινε στο σκοτάδι για ένα ολόκληρο και πλέον χρόνο.
Η σύμβαση, που σήμερα το βασικό περιεχόμενο της δημοσιεύει το NEWS 24/7, αποκαλύπτει και τους «αποικιοκρατικούς» όρους από τους οποίες διέπεται και λειτουργούν υπέρ της γαλλικής εταιρείας, σε όλα τα στάδια και τα σημεία της.
Ποιος είναι ο Michelin Guide
Ο Michelin Guide, είναι ο πιο διάσημος οδηγός αξιολόγησης εστιατορίων και πρόσφατα και ξενοδοχείων στον κόσμο, εκδίδεται από τη γαλλική εταιρεία ελαστικών Michelin και θεωρείται το «Ευαγγέλιο της υψηλής γαστρονομίας». Η ιστορία του ξεκινά στις αρχές του 20ου αιώνα και τα κριτήρια για την κατάταξη με αστέρια δημοσιεύτηκαν το 1936. Οι κριτικές του Οδηγού Michelin βασίζονται σε ανώνυμους επιθεωρητές – κριτικούς, οι οποίοι επισκέπτονται τα εστιατόρια χωρίς να αποκαλύπτουν την ταυτότητά τους. Εκείνοι αξιολογούν την ποιότητα του φαγητού αλλά και των προσφερόμενων υπηρεσιών και ανάλογα καθορίζουν και επιβραβεύουν. Μια θέση στον οδηγό Michelin χαρίζει σε ένα εστιατόριο κύρος και διεθνή φήμη και φυσικά πελατεία.
Για πολλά χρόνια ο οδηγός λειτουργούσε ανεξάρτητα, όταν μια μέρα αποφάσισε να συνεργαστεί έναντι αμοιβής με κυβερνήσεις και δημόσιους οργανισμούς σε όλο τον κόσμο, ώστε να προωθήσει τη γαστρονομία και τον τουρισμό τους. Δεν είναι λίγες οι χώρες που έσπευσαν και σπεύδουν να το κάνουν, προκειμένου να μπουν στον λαμπερό «γαστρονομικό χάρτη» του Michelin. Οι συμφωνίες αυτές δεν περιλαμβάνουν μόνο τις αξιολογήσεις των εστιατορίων, για τις οποίες τον απόλυτο έλεγχο έχει ο οδηγός, αλλά και την προβολή των διαφόρων τουριστικών προϊόντων που η κάθε χώρα αποφασίζει να διαφημίσει μέσω του Michelin. Ταξιδιωτικά άρθρα, βίντεο, τελετές, εκδηλώσεις και social media, επιστρατεύονται για αυτό το σκοπό και προβάλλονται μέσω των καναλιών της γαλλικής εταιρείας.
Η ιστορία του οδηγού Michelin στην Ελλάδα
Η ιστορία του Michelin Guide στη χώρα μας ξεκινά κάπου στη δεκαετία του ’90, με το ενδιαφέρον του να περιορίζεται στην πόλη της Αθήνας. Χρόνια μετά, το 2002 ήρθε και το πρώτο αστέρι, το οποίο κέρδισε μάλιστα ένα εστιατόριο γαλλικής κουζίνας, η Σπονδή του Απόστολου Τραστέλη. Την ίδια χρονιά κατακτά ένα αστέρι Michelin και το πρώτο εστιατόριο ελληνικής κουζίνας του σεφ Λευτέρη Λαζάρου. Σήμερα, 21 χρόνια μετά «λίγο νερό κύλησε στο αυλάκι».
Σχετικό Άρθρο
Ο οδηγός Michelin έρχεται επιτέλους στην Ελλάδα – Συμφωνία με τον ΕΟΤ για την προβολή της ελληνικής γαστρονομίας
Ο οδηγός εξακολουθεί να ασχολείται μόνο με την Αθήνα και ένας μικρός αριθμός εστιατορίων, τα περισσότερα με διεθνή και γαλλική κουζίνα, βραβεύεται με αστέρια Michelin, λίγα ακόμη αποσπούν την ένδειξη «Bib Gourmand» και κάποια είναι προτεινόμενα από τον οδηγό. Η ανακοίνωση για τις διακρίσεις των εστιατορίων της Αθήνας του 2023, που έγινε πριν από λίγες ημέρες, περιλαμβάνει 31 εστιατόρια – αριθμός κοντά στον περυσινό. Ένα διατηρεί τα δύο αστέρια που κέρδισε το 2022, 11 εστιατόρια βραβεύονται με ένα αστέρι Michelin, πέντε βρέθηκαν στην κατηγορία Bib Gourmand και άλλα δεκατέσσερα εστιατόρια προτείνονται στην κατηγορία main selection. Το 2022 είχαν διακριθεί 27 εστιατόρια. Μέχρι και το 2022 όλα γινόντουσαν δωρεάν.
Τι γνωρίζαμε επίσημα για τη σύμβαση
Η σύμβαση, που υπέγραψε ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ Δημήτρης Φραγκάκης πέρυσι το Σεπτέμβριο, αφορούσε, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η απόφαση, την «προβολή της ελληνικής γαστρονομίας διεθνώς» και εκτός του συνολικού ποσού του σχεδόν μισού εκατ. ευρώ και της διετούς διάρκειας, δεν αναφέρονταν καμία άλλη λεπτομέρεια για το περιεχόμενο της. Το NEWS 24/7 που πρώτο έγραψε για τη συμφωνία, αναζήτησε λεπτομέρειες της σύμβασης, τόσο από τον γενικό γραμματέα, όσο και από άλλα στελέχη του ΕΟΤ, όμως η απάντηση ήταν ίδια. Η συγκεκριμένη «διέπεται από πολύ αυστηρούς όρους εμπιστευτικότητας και κανένα σημείο της δεν μπορεί να αποκαλυφθεί». Η μόνη διευκρίνιση που υπήρξε από πλευράς ΕΟΤ, ήταν ότι η εν λόγω συμφωνία θα αφορά μόνο την Αθήνα.
Τα πρώτα παραδοτέα
Οι πρώτες ενδείξεις για το τι περιλαμβάνει επίσημα η συμφωνία ΕΟΤ – Michelin έγινε τον Απρίλιο φέτος όταν αναρτήθηκε και πάλι στη Διαύγεια από τον Οργανισμό, το πρώτο παραδοτέο της συμφωνίας. Στη γαλλική εταιρεία πληρώθηκε το ποσό των 70.000 ευρώ, με την αιτιολογία να έχει δύο σκέλη:
«Έκδοση ενός (1) stand-alone (αυτόνομου) Δελτίου Τύπου από τη Michelin, τόσο στην αγγλική, όσο και στη γαλλική γλώσσα, αναφορικά με την Επιλογή της Αθήνας (Selection Athens) στον Οδηγό Michelin και παρουσίαση των βραβευθέντων επιχειρήσεων σε αυτόν, με προώθηση του εν λόγω Δελτίου Τύπου στα Γραφεία Τύπου της Michelin’s στη Βόρεια και Νότια Αμερική, στην Αφρική, στην Ασία, στη Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη, καθώς και στις αντίστοιχες βάσεις δεδομένων τους.»
Και «Παραχώρηση στον Ε.Ο.Τ. μη μεταβιβάσιμου και μη εκχωρήσιμου δικαιώματος χρήσης του Οδηγού MICHELIN Selection Athens στους ιστότοπούς του, στο επικοινωνιακό υλικό του και τα κανάλια του. Αυτό περιλαμβάνει δικαιώματα χρήσης κριτικών εστιατορίων και Γραφιστικά Στοιχεία Οδηγού Michelin και δεν περιλαμβάνει φωτογραφίες εστιατορίων.».
Το NEWS 24/7 ζήτησε και πάλι εξηγήσεις από τον ΕΟΤ, με το γραφείο του γενικού γραμματέα να μας παραπέμπει στο γραφείο του ΕΟΤ στο Παρίσι. Σε τηλεφωνική μας επικοινωνία με την τότε διευθύντρια στη γαλλική πρωτεύουσα, στην ερώτηση για το αν όντως οι 70.000 περιελάμβαναν ένα και μόνο Δελτίο Τύπου και την αποστολή του και τα δικαιώματα χρήσης των κειμένων του οδηγού της Αθήνας, δεν δόθηκαν σαφείς εξηγήσεις. Η διευθύντρια, επικαλούμενη τις ρήτρες εμπιστευτικότητας της συμφωνίας τόνισε ότι πρόκειται για μια σημαντική συμφωνία, με μεγάλο εύρος και βάθος.
Το δείπνο στο Παρίσι με τους 40 προσκεκλημένους
Λίγους μήνες μετά, τον Ιούνιο που μας πέρασε, πληροφορηθήκαμε από δελτίο τύπου του ΕΟΤ, ότι στο πλαίσιο της στρατηγικής συμφωνίας του με το Michelin, διοργανώθηκε στο Παρίσι μια εκδήλωση με τίτλο «4 hands Dinner». Όπως συγκεκριμένα ανέφερε το δελτίο «Το δείπνο « 4 Hands Dinner», πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 13 Ιουνίου 2023 στο Hôtel Saint-James στο Παρίσι και συγκέντρωσε 40 εκλεκτούς προσκεκλημένους από τον πολιτιστικό, καλλιτεχνικό, επιστημονικό και διπλωματικό χώρο, οι οποίοι απόλαυσαν ένα μοναδικό γευστικό ταξίδι, στις αυθεντικές γεύσεις της Ελλάδας και της Γαλλίας. Στο δείπνο παραβρέθηκαν και είκοσι σημαντικοί digital influencers στους τομείς γαστρονομίας, ταξιδιού και τρόπου ζωής (food & lifestyle influencers), μεταξύ των οποίων οι Lou Elsener (IG name : louloukitchen)331k followers, Adele Protat (IG name : french_exterior) 228k followers και Ophelie Schaffar (IG name : limitless secrets) 204k followers». Σημειώνεται Το δείπνο ετοίμασε γνωστός έλληνας σεφ που το εστιατόριο του στην Αθήνα έχει βραβευτεί με ένα αστέρι Michelin και ο γάλλος σεφ του ξενοδοχείου που έγινε το δείπνο, το οποίο είναι επίσης βραβευμένο από τον οδηγό.
Το φυλλάδιο του ΕΟΤ – Michelin με τα λάθη
Στο τέλος Σεπτεμβρίου, για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού, ο ΕΟΤ διοργάνωσε στο βραβευμένο εστιατόριο του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, μεγάλη εκδήλωση στην οποία παρουσίασε το φυλλάδιο “Ο Οδηγός Michelin για την Αθήνα” το οποίο όμως είχε σοβαρά λάθη αλλά και αμφισβητήσιμο περιεχόμενο.
Σχετικό Άρθρο
Λάθη και αμφισβητήσιμο περιεχόμενο στον “Οδηγό Michelin για την Αθήνα” με τη συνεργασία του ΕΟΤ
Οι σελίδες του περιελάμβαναν τα εστιατόρια που είχαν διακριθεί από τον Οδηγό το 2022, καθώς και τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της Αθήνας. Το κραυγαλέο λάθος ήταν, ότι ένα από τα εστιατόρια που αναφέρονταν, έχει κλείσει ήδη από πέρυσι, ενώ ένα άλλο έχει αλλάξει μετοχική σύνθεση και δεν ανταποκρίνεται το κείμενο του στη σημερινή του λειτουργία. Στις υπόλοιπες σελίδες του φυλλαδίου, παρουσιάζονταν τα βασικά αξιοθέατα της Αθήνας, τα κύρια μουσεία της πόλης, κ.α. τα οποία επίσης αξιολογήθηκαν με αστέρια. Στην εκδήλωση ο γ.γ. του ΕΟΤ είχε δηλώσει: «Χαίρομαι που η Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού συμπίπτει φέτος με την επίσημη παρουσίαση του οδηγού Michelin για την Αθήνα. Πρόκειται για μια εμβληματική συνεργασία του ΕΟΤ με τον πλέον αναγνωρίσιμο διεθνή Οδηγό γαστρονομίας, η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για αλλαγή ταχύτητας της Ελλάδας σε αυτόν τον τομέα». Με άρθρο, το NEWS 24/7 έθιξε τα θέματα και τα λάθη του φυλλαδίου, όμως ο ΕΟΤ δεν προέβη σε καμία δήλωση.
Τέλος στις αρχές Οκτωβρίου στο Παρίσι, ο γ.γ. του ΕΟΤ, στο περιθώριο της έκθεσης Top Resa, ανακοίνωσε ότι θα έχει συνάντηση στην έδρα του Οδηγού Michelin με σκοπό την αποτίμηση της μέχρι σήμερα συνεργασίας, αλλά και για να συζητήσει την επέκταση της χρονικά και χωρικά.
«Αποικιοκρατικοί» οι όροι της Σύμβασης ΕΟΤ – Michelin
To NEWS 24/7 δημοσιεύει σήμερα το περιεχόμενο της «αποικιοκρατικής» σύμβασης που σύναψε ο ΕΟΤ με τον οδηγό Michelin. Στο περιεχόμενο των περίπου 50 σελίδων του, αναφέρονται όλες οι λεπτομέρειες της διετούς συμφωνίας, τα παραδοτέα από πλευράς της γαλλικής εταιρείας και το κόστος τους, αλλά και μια σειρά από ρήτρες εμπιστευτικότητας. Οι όροι είναι σχεδόν αποκλειστικά μονομερής, από την πλευρά της γαλλικής εταιρείας, δίδοντας της κάθε εξουσία και ανεξαρτησία και ελευθερία στο περιεχόμενο, τις ενέργειες, ακόμα και στους χρόνους υλοποίησης. Ουσιαστικά ο ΕΟΤ δικαιούται να παραλάβει τα παραδοτέα και να πληρώσει για αυτά.
Πρόκειται για μια συμφωνία που περιλαμβάνει ενέργειες επικοινωνίας και για την οποία ο Ε.Ο.Τ. διαβεβαιώνει και αποδέχεται σύμφωνα με το ακριβές κείμενο της σύμβασης:
- την αναγνώριση της πλήρους ευθύνης της MICHELIN για τη διεξαγωγή ερευνών και επιθεωρήσεων, την ανεξάρτητη επιλογή και διάκριση των επιχειρήσεων σύμφωνα με τα δικά της κριτήρια σύνταξης και την ενημέρωση του σχετικού περιεχομένου,
- την αναγνώριση ότι (α) το Περιεχόμενο Οδηγού MICHELIN έχει δημιουργηθεί / συγκεντρωθεί κατά την απόλυτη διακριτική ευχέρεια της MICHELIN, με πλήρη ανεξαρτησία, σύμφωνα μόνο με τις οδηγίες και κατευθύνσεις της MICHELIN και θα είναι αποκλειστική ευθύνη της MICHELIN, (β) κάθε επικοινωνία της MICHELIN προς το κοινό, συμπεριλαμβανομένου του Τύπου, σχετικά με τις επιλογές του Οδηγού θα γίνεται υπό τον αποκλειστικό έλεγχο και επιλογή της MICHELIN,
- την αναγνώριση ότι ο Οδηγός MICHELIN και το περιεχόμενό του θα παραμένουν διαρκώς υπό την αποκλειστική ιδιοκτησία και έλεγχο της MICHELIN και ότι η MICHELIN θα είναι ο μόνος και μοναδικός εκδότης του περιεχομένου και του Οδηγού MICHELIN. Οποιοδήποτε και όλα τα δικαιώματα ιδιοκτησίας που σχετίζονται με τον Οδηγό και το περιεχόμενο MI