Ιωάννης Βουγιούκας: Το μοντέλο ανάπτυξης – Πώς χτίζει διακριτό μοντέλο για χρηματοδοτήσεις και εξυπηρέτηση

«Έχει καταστεί πια σαφής η ανάγκη ύπαρξης και ανάπτυξης και άλλων τραπεζών, εκτός των συστημικών, κάτι που εκφράστηκε πρόσφατα από τον Κεντρικό Τραπεζίτη κ. Στουρνάρα. Η συνθήκη αυτή θα αυξήσει τον ανταγωνισμό μεταξύ των τραπεζικών ιδρυμάτων υπέρ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και θα δώσει μια σημαντική ώθηση στην περιφερειακή οικονομία» αναφέρει ο Ιωάννης Βουγιούκας Διευθύνων Σύμβουλος Τράπεζας Ηπείρου με αφορμή τη διοργάνωση του συνεδρίου Techfuse, που στηρίζει η Τράπεζα.

Το Techfuse είναι ένα νέο Συνέδριο τεχνολογίας και επιχειρηματικότητας, μία πρωτοβουλία ενός community με digital nomads στα Ιωάννινα. Η περιοχή γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη στο συγκεκριμένο κομμάτι.

“Εκτιμώ ότι σημείο-κλειδί για την αύξηση των χρηματοδοτικών ροών προς την πραγματική οικονομία είναι η διοχέτευση περισσότερων χαμηλότοκων δανείων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας” συμπλήρωσε ο κ. Βουγιούκας.

Παράλληλα τονίζει ότι «όλο και πιο συχνά ακούμε παράπονα πελατών που δεν έχουν τη δυνατότητα να μιλήσουν με κάποιον τραπεζικό υπάλληλο για θέματα που τους απασχολούν, όταν το χρειάζονται. Εμείς στην Τράπεζα Ηπείρου πιστεύουμε σε ένα διαφορετικό μοντέλο εξυπηρέτησης. Στόχος μας είναι η δεδομένη επιτάχυνση του ψηφιακού μας μετασχηματισμού, σε συνδυασμό με την αποτελεσματική και ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση των πελατών μας. Να αναφέρω στο σημείο αυτό ότι αναλογικά με το μερίδιο μας στην αγορά διαθέτουμε περισσότερα καταστήματα από τον ανταγωνισμό επενδύοντας στο χτίσιμο αυθεντικών και αποδοτικών σχέσεων εμπιστοσύνης με τις τοπικές κοινότητες, τις εταιρείες και τους ανθρώπους».

Ολόκληρη η συνέντευξη

1. Κ. Βουγιούκα όλα τα επίσημα στοιχεία των τελευταίων μηνών δείχνουν ότι οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις τελούν ουσιαστικά υπό αποκλεισμό από το πιστωτικό σύστημα και μάλιστα σε μια περίοδο όπου έχει συσσωρευτεί ρευστότητα ρεκόρ. Μπορεί να υπάρξει ουσιαστική ανάπτυξη χωρίς την τραπεζική στήριξη των ΜμΕ; Και πως μπορεί να αυξηθεί η ροή της τραπεζικής ρευστότητας προς την πραγματική οικονομία.

Ο σημαντικός ρόλος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων(ΜμΕ) στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι αναμφισβήτητος και αυτός δεν περιορίζεται μόνο στην στήριξη των τοπικών οικονομιών της Περιφέρειας αλλά διαχέεται στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας αποτελώντας τη «ραχοκοκαλιά» της

Είναι επίσης γεγονός ότι οι ΜμΕ τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες χρηματοδότησης από το τραπεζικό σύστημα. Δυσκολίες που εντείνονται και είναι αντιστρόφως ανάλογες με το μέγεθός τους: Όσο μικρότερες είναι, τόσο μεγαλύτερες δυσκολίες χρηματοδότησης έχουν. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να έχει ουσιαστικά αποκλειστεί από την τραπεζική χρηματοδότηση ένα μεγάλο μέρος υγειών και δυναμικών ΜμΕ.

Σε αυτές τις δυσκολίες έρχεται να προστεθεί και το κόστος της χρηματοδότησης που είναι σημαντικά υψηλότερο από αυτό των μεγαλύτερων επιχειρήσεων.

Αυτό το διαπιστωμένο έλλειμμα χρηματοδότησης των ΜμΕδεν οφείλεται μόνο στις αντικειμενικές δυσκολίες, όπως είναι η έλλειψη αποδεδειγμένων οικονομικών στοιχείων για την αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου ή της παροχής εξασφαλίσεων, αλλά και στην συγκέντρωση του τραπεζικού συστήματος. Αυτές οι συνθήκες δημιουργούν ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τις ΜμΕ.

Έχει καταστεί πια σαφής η ανάγκη ύπαρξης και ανάπτυξης και άλλων τραπεζών, εκτός των συστημικών, κάτι που εκφράστηκε πρόσφατα από τον Κεντρικό Τραπεζίτη κ. Στουρνάρα. Η συνθήκη αυτή θα αυξήσει τον ανταγωνισμό μεταξύ των τραπεζικών ιδρυμάτων υπέρ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και θα δώσει μια σημαντική ώθηση στην περιφερειακή οικονομία.

Εκτιμώ ότι σημείο-κλειδί για την αύξηση των χρηματοδοτικών ροών προς την πραγματική οικονομία είναι η διοχέτευση περισσότερων χαμηλότοκων δανείων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.

2. Ποιες είναι οι δυσκολίες και οι ευκαιρίες που υπάρχουν για τη χρηματοδότηση των ΜμΕ ιδιαίτερα της περιοχής της Ηπείρου όπου και δραστηριοποιείστε;

Η οικονομία της Ηπείρου στηρίζεται παραδοσιακά στον πρωτογενή τομέα και τα τελευταία χρόνια στον τουρισμό. Παρατηρούμε, με μεγάλο ενδιαφέρον ,τα Ιωάννινα να εξελίσσονται σε κόμβο καινοτομίας και ψηφιακής οικονομίας, που σύντομα θα αποτελέσει τον τρίτο πυλώνα ανάπτυξης.

Για τους κλάδους αυτούς ο μεγάλος αριθμός μικρού μεγέθους επιχειρήσεων αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα που μπορεί να προσφέρει σημαντική προστιθέμενη αξία.

Οι νέες επιχειρήσεις εμφανίζουν χαρακτηριστικά που τις κάνουν να ξεχωρίζουν από τις «παραδοσιακές» μορφές. Για παράδειγμα η ευελιξία των startups, η διαφοροποίηση των επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου συνδράμουν στην ποιοτική εξειδίκευσή τους.

Η Τράπεζα Ηπείρου στηρίζει έμπρακτα το οικοσύστημα της περιοχής. Αποτελεί την τράπεζα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με το 80% περίπου των δανείων μας να είναι επιχειρηματικά, και με μερίδιο αγοράς στην Ήπειρο, στον τομέα αυτόν στο 10% περίπου, καθιστώντας έτσι την Τράπεζα ένα συστημικό παράγοντα στην περιοχή. Λόγω της εντοπιότητας έχουμε το πλεονέκτημα της γνώσης της τοπικής οικονομίας. Κατανοούμε καλύτερα τις ανάγκες των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, αξιολογώντας τη σκοπιμότητα και τα ευρύτερα οφέλη στις τοπικές ανάγκες και συνθήκες, παρέχοντας συμβουλευτική τραπεζική, κάτι απολύτως αναγκαίο για αυτές που δεν έχουν τις δομές και τη στελέχωση μιας μεγάλης εταιρείας. Πρακτικά γινόμαστε ο έμπιστος σύμβουλος και συνεργάτης τους.

Η Τράπεζα συμμετέχει σε όλα τα Προγράμματα Εγγύησης και Συν – Επένδυσης της ΕΑΤ, χρηματοδοτεί έργα που έχουν υπαχθεί στο ΕΣΠΑ και τον Αναπτυξιακό Νόμο και παρέχει μικρο-πιστώσεις σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF). Από τα στοιχεία που έχουμε, το ποσοστό μας στη χρήση αυτών των κεφαλαίων αναλογικά με το μερίδιο αγοράς μας είναι τουλάχιστον πενταπλάσιο από το μέσο όρο. Μπορούμε να εγκρίνουμε και να εκταμιεύσουμε ένα δάνειο μέσα στο διάστημα ενός μήνα, όταν ο μέσος όρος του συστήματος κυμαίνεται από 3-9 μήνες.

3. Οι τράπεζες βρίσκονται συχνά το τελευταίο διάστημα στο στόχαστρο κριτικής για έλλειμμα εξυπηρέτησης των πελατών τους επιχειρήσεων και ιδιωτών ιδιαίτερα στο πλαίσιο της απαιτούμενης ψηφιακής μετάβασής τους. Τι έχει αλλάξει στο τρόπο προσέγγισης των πελατών σας;

Συμφωνώ μαζί σας στο ότι η εξυπηρέτηση των πελατών των συστημικών κυρίως τραπεζών έχει επιδεινωθεί. Με την ψηφιακή μετάβαση και του μετασχηματισμού που αυτή συνεπάγεται, οι πελάτες στρέφονται στη χρήση ψηφιακών υπηρεσιών και μηχανημάτων εξυπηρέτησης. Αλλά και υπηρεσίες πιο σύνθετες που δεν μπορούν να ολοκληρωθούν ψηφιακά, έχουν κεντροποιηθεί με αποτέλεσμα να έχουμε τραπεζικά καταστήματα χωρίς εγκριτικές αρμοδιότητες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αμεσότητα και ταχύτητα των αποφάσεων. Αν προσθέσουμε σε αυτά, τη σημαντική μείωση των σημείων εξυπηρέτησης (καταστημάτων και προσωπικού)και την αύξηση του κόστους των προμηθειών οδηγούμαστε σε ένα μοντέλο που κάθε άλλο παρά πελατοκεντρικό μπορεί να χαρακτηριστεί.

Όλο και πιο συχνά ακούμε παράπονα πελατών που δεν έχουν τη δυνατότητα να μιλήσουν με κάποιον τραπεζικό υπάλληλο για θέματα που τους απασχολούν, όταν το χρειάζονται.

Εμείς στην Τράπεζα Ηπείρου πιστεύουμε σε ένα διαφορετικό μοντέλο εξυπηρέτησης. Στόχος μας είναι η δεδομένη επιτάχυνση του ψηφιακού μας μετασχηματισμού, σε συνδυασμό με την αποτελεσματική και ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση των πελατών μας. Να αναφέρω στο σημείο αυτό ότι αναλογικά με το μερίδιο μας στην αγορά διαθέτουμεπερισσότερα καταστήματα από τον ανταγωνισμό επενδύοντας στο χτίσιμο αυθεντικών και αποδοτικών σχέσεων εμπιστοσύνης με τις τοπικές κοινότητες, τις εταιρείες και τους ανθρώπους.

Παράλληλα παρέχουμε πολύ ανταγωνιστικές προμήθειες για τις ψηφιακές μας υπηρεσίες (για παράδειγμα μηδενικές χρεώσεις στις εξοφλήσεις των λογαριασμών κοινής ωφέλειας, € 0,9 για τα instant payments).

Για εμάς ο κάθε πελάτης είναι ένα ξεχωριστό μέλος της οικογένειας της ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΗΠΕΙΡΟΥ.

4. Η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου δίνει την μάχη της να προλάβει το τρένο του ανταγωνισμού. Αναπτύσσει κάποιο συγκεκριμένο μοντέλο ανάπτυξης; Πόσο έχει προσαρμοστεί στα νέα ψηφιακά δεδομένα που επιτάσσει το νέο μοντέλο εργασιών;

Η Τράπεζα Ηπείρου έχει επενδύσει σημαντικούς πόρους τα τελευταία χρόνια για να υλοποιήσει μια σειρά από σημαντικά έργα ψηφιακού μετασχηματισμού, τα οποία έχουν οδηγήσει στον εκσυγχρονισμό μας και την τεχνολογική αναβάθμιση των διαδικασιών και των υπηρεσιών μας. Πλέον παρέχουμε όλες τις σύγχρονες ψηφιακές ευκολίες που έχουν σήμερα όλες λίγο-πολύ τις τράπεζες.

Για εμάς η ψηφιακή μετάβαση αυτή καθαυτή δεν αποτελεί μονόπλευρη στρατηγική. Όλοι διαπιστώνουμε καθημερινά ότι οι τράπεζες γίνονται σε μεγάλο βαθμό ομοιογενείς, χωρίς να διαφοροποιούνται ουσιαστικά.

Σε αυτόν τον όλο και πιο ψηφιακό κόσμο μας, οι άνθρωποι αναζητούν περισσότερη ενσυναίσθηση και ανθρώπινη επαφή. Εμείς στην Τράπεζα Ηπείρου δεν αντιλαμβανόμαστε τους πελάτες μας ως απλούς καταναλωτές τραπεζικών προϊόντων. Το δικό μας μοντέλο ανάπτυξης βασίζεται στο δίπολο άνθρωπος/τεχνολογία: Προσωπικές σχέσεις εμπιστοσύνης, υποστήριξη στις δύσκολες στιγμές και παράλληλα όλες οι ψηφιακές ευκολίες σε ανταγωνιστικές χρεώσεις.

5. Δεν υπάρχει πλέον η παραμικρή αμφιβολία πως η καινοτομία επιφέρει κατακλυσμικές αλλαγές στο μοντέλο λειτουργίας των τραπεζών. Θα ήθελα το σχόλιο σας;

Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις έχουν μετασχηματίσει σε μεγάλο βαθμό το μοντέλο λειτουργίας των τραπεζών, κυρίως στις απλές υπηρεσίες που μπορούν πλέον να γίνονται απομακρυσμένα χωρίς να είναι αναγκαία η επίσκεψη στο τραπεζικό κατάστημα. Από την άλλη, οι τραπεζικές εφαρμογές είναι όλες πανομοιότυπες: Οι υπηρεσίες και τα προϊόντα τους πρακτικά δεν διαφοροποιούνται μεταξύ τους.

Εκτιμώ ότι έχει αρχίσει να μεταβάλλεται αυτό το μοντέλο. Ήδη στις Η.Π.Α. υπάρχει τάση ανοίγματος νέων καταστημάτων από τις μεγάλες τράπεζες. Το στοίχημα είναι πώς η κάθε τράπεζα θα καταφέρει να βρει τη χρυσή τομή μεταξύ εφαρμογών και προσωπικής, ποιοτικής εξυπηρέτησης μέσω μιας νέας γενιάς καταστημάτων.

Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και εκτιμώντας τα δεδομένα χαράσσουμε τη δική μας στρατηγική σε αυτή την κατεύθυνση.

6. Ποιες νέες υπηρεσίες/προϊόντα ετοιμάζεστε να λανσάρετε; Και ποιες είναι οι βασικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζετε για την περαιτέρω ανάπτυξη σας;

Όπως σας προανέφερα, η Τράπεζα Ηπείρου δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τον ανταγωνισμό αναφορικά με τις σύγχρονες ψηφιακές εφαρμογές. Με περηφάνεια μπορούμε να πούμε ότι σε κάποιες από αυτές πρωτοπορούμε κιόλας.

Για παράδειγμα :

• Οι νέες μας χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες, σε συνεργασία με τη Mastercard, είναι οι πρώτες και μοναδικές μέχρι στιγμής στην Ελλάδα που έχουν δυνατότητα αλλαγής του CCV, αυξάνοντας έτσι την ασφάλεια συναλλαγών.
• Το νέο, σύγχρονο και ασφαλές Android POS προσφέρει τη λύση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης με απευθείας σύνδεση με την πλατφόρμα myDATA, υψηλή ταχύτητα και μέγιστη ασφάλεια εκτέλεσης συναλλαγών.
• Μέσα στο β΄ τρίμηνο του 2024 θα έχουμε ολοκληρώσει και το Digital On-Boarding, δηλαδή να υπάρχει η δυνατότητα ανοίγματος λογαριασμού εκτός καταστήματος.
• Στα σχέδιά μας είναι η χρήση των APIs, όπου οι πελάτες μπορούν να αντλούν πληροφορίες μέσα στα ERPs συστήματα τους.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ και στη σημερινή εξαιρετικά βελτιωμένη θέση της Τράπεζας, η οποία έχει κάνει σημαντικά βήματα εξυγίανσης τα τελευταία έτη με την είσοδο του στρατηγικού της επενδυτή ΤΕΑ – ΕΑΠΑΕ. Έχει ανακεφαλοποιηθεί αποκλειστικά από τους μετόχους της.

Η κεφαλαιακή της επάρκεια είναι ισχυρή υπερβαίνοντας το 15%, ενώ το ποσοστό του αναβαλλόμενου φόρου στο μετοχικό κεφάλαιο είναι στο 30%, πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο του ελληνικού τραπεζικού κλάδου.

Οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι:

1. Η περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων με δεδομένη την δυσκολία ένταξης στο σύστημα «Ηρακλής», καθώς το κόστος είναι αυξημένο αναλογικά με το μέγεθος του προς μεταφορά χαρτοφυλακίου μας.

2. Να πετύχουμε οικονομίες κλίμακας στις ολοέ&nu