Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα ανθεκτικότητας και δυναμισμού σε μια εποχή γεμάτη οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις.
Παρά τις δυσκολίες που πλήττουν την ελληνική οικονομία, ο κλάδος της φαρμακευτικής παραγωγής παραμένει ένας από τους βασικότερους πυλώνες ανάπτυξης, προσφέροντας πολύτιμες θέσεις εργασίας και συμβάλλοντας στην ενίσχυση του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, η Ελλάδα διαθέτει το 10% του παραγωγικού δυναμικού φαρμάκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το επενδυτικό clawback τα τελευταία χρόνια έχει επιτρέψει επενδύσεις της τάξης του 1,2 δισ. ευρώ.
«Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να διατηρήσει το εργαλείο επενδυτικού clawback, δηλαδή του συμψηφισμού επενδύσεων των εταιρειών με ποσά clawback, ήτοι το ποσό της υπέρβασης της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, τα οποία καλούνται να πληρώσουν οι φαρμακευτικές», ανέφερε στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης.
Διευκρινίζεται ότι από το 2020 έως και το 2025 οι εταιρείες μπορούν να συμψηφίσουν ποσά από το clowback και της τάξης των 470 εκατ. ευρώ, με επενδύσεις σε παραγωγική διαδικασία αλλά και Έρευνα και Ανάπτυξη φαρμακευτικών προϊόντων.
Ως εκ τούτου, όπως αναφέρθηκε σε πρόσφατη ενημερωτική συνάντηση στελεχών της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) με δημοσιογράφους, είναι εφικτό να επαναπροσδιοριστεί ο ρόλος της χώρας μας στην ευρωπαϊκή κατάταξη επενδύσεων στο φάρμακο, η οποία σήμερα βρίσκεται στην 5η στην ΕΕ.
Μάλιστα, η ευρύτερη περιοχής της Τρίπολης, έχει ήδη ξεκινήσει να μετατρέπεται σε ένα κέντρο έρευνας και παραγωγής φαρμάκων για όλη της Ευρώπη, μέσα από επενδύσεις που ξεπερνούν τα 150 εκατ. ευρώ για τα επόμενα 3 χρόνια.
Οι φαρμακοβιομηχανίες Demo και Win Μedica έχουν ήδη ρίξει τα θεμέλια για νέα εργοστάσια στην περιοχή, ενώ σύντομα θα προστεθεί και μία ακόμη επένδυση από την εταιρεία Faran.
Η ολοκλήρωση των επενδύσεων αυτών αναμένεται να δημιουργήσει άμεσες περισσότερες από 1.000 νέες θέσεις εργασίες, ενώ οι νέες έμμεσες θέσεις απασχόλησης εκτιμώνται σε 2.500-3.500.
Σημαντικές προκλήσεις για τις επενδύσεις του φαρμάκου
Παρά την ακμάζουσα παρουσία της, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έρχεται αντιμέτωπη με μια σειρά από προκλήσεις, όπως:
- Περιορισμένοι πόροι και αυξημένες ανάγκες: Η οικονομική κρίση έχει περιορίσει σημαντικά τους διαθέσιμους πόρους, θέτοντας πίεση στις δαπάνες για φαρμακευτική περίθαλψη.
- Συνεχής επιβάρυνση του ΕΣΥ: Η γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση των χρόνιων παθήσεων ασκούν πίεση στα συστήματα υγείας, οδηγώντας σε αυξημένες ανάγκες για φαρμακευτική αγωγή.
- Απουσία κινήτρων για επενδύσεις: Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο δεν προσφέρει πάντα τα απαραίτητα κίνητρα για προσέλκυση νέων επενδύσεων στον κλάδο.
- Υψηλό clawback: Το clawback, δηλαδή η επιστροφή χρημάτων από τις φαρμακευτικές εταιρείες στο υπουργείο Υγείας, αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα που επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη της φαρμακοβιομηχανίας.
- Υψηλό κόστος νέων θεραπειών: Το κόστος των νέων καινοτόμων θεραπειών αγγίζει συχνά δυσθεώρητα ύψη, θέτοντας ζητήματα πρόσβασης για τους ασθενείς.
Για να διατηρήσει η ελληνική φαρμακοβιομηχανία την ανοδική της πορεία, κρίνεται απαραίτητη η υλοποίηση μίας σειράς μεταρρυθμίσεων, όπως:
- Θέσπιση κινήτρων για επενδύσεις: Η δημιουργία ενός φιλικού προς τις επενδύσεις περιβάλλοντος θα προσελκύσει νέα κεφάλαια στον κλάδο, ενισχύοντας την παραγωγικότητα και την καινοτομία.
- Περιορισμός clawback: Ο περιορισμός του clawback σε λογικά επίπεδα θα διασφαλίσει την οικονομική βιωσιμότητα των φαρμακευτικών εταιρειών και θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη νέων φαρμάκων.
- Βελτίωση διαπραγμάτευσης τιμών: Η υιοθέτηση μίας πιο αποτελεσματικής στρατηγικής διαπραγμάτευσης τιμών φαρμάκων θα οδηγήσει σε
Ποιες επενδύσεις «τρέχουν» από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία
«Οι επενδύσεις της εγχώριας βιομηχανίας φαρμάκου που ήδη υλοποιούνται για την περίοδο 2020-2026, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, περιλαμβάνουν 10 νέα εργοστάσια, 22 νέες μονάδες παραγωγής και 14 νέες ερευνητικές δομές», είπε η Φαίη Κοσμοπούλου γενική διευθύντρια της ΠΕΦ .
Όπως ανέφερε στο πλαίσιο της ενημερωτικής συνάντησης, «οι επενδύσεις της φαρμακοβιομηχανίας συμβάλλουν στην κάλυψη του επενδυτικού κενού που μας χωρίζει από τις χώρες της Ευρωζώνης και ανοίγουν το δρόμο στην οικοδόμηση μιας ισχυρής ελληνικής οικονομίας που θα παράγει και δεν θα εξαρτάται σε απόλυτο βαθμό από τις εισαγωγές προϊόντων».
Μία από τις επιχειρήσεις που έχουν κάνει μεγάλες επενδύσεις είναι η φαρμακοβιομηχανία DEMO.
«Στο παραγωγικό campus της φαρμακοβιομηχανίας DEMO στην Τρίπολη θα παράγονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα πρώτες ύλες φαρμάκων αλλά και τελικά φαρμακευτικά προϊόντα χημικής προέλευσης. Με την ολοκλήρωσή της, θα συγκαταλέγεται στις 3 μεγαλύτερες μονάδες παραγωγής πενικιλινούχων και ογκολογικών φαρμάκων της Ευρώπης. Με τα προϊόντα που θα παράγονται εκεί, η DEMO θα μπορεί να καλύπτει το 34% των αναγκών της ΕΕ σε πενικιλινούχα και το 35% σε ογκολογικά φάρμακα», ανέφερε ο Αριστοτέλης Λυμπερόπουλος, Director of Industrial Development της εταιρείας DEMO.
Με αυτή την επένδυση DEMO συμβάλλει στην αναβάθμιση της περιοχής της Αρκαδίας, αφού θα δημιουργηθούν σε βάθος δεκαετίας πάνω από 1.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας.
Επιπλέον, η Τρίπολη προάγεται σε σημαντικό Ευρωπαϊκό κέντρο της Φαρμακοβιομηχανίας ενώ ταυτόχρονα, με την ανάπτυξη και παραγωγή πρώτων υλών σε ευρωπαϊκό έδαφος, η Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας, αποκτά τις προϋποθέσεις να αποκτήσει σταδιακά επάρκεια και αυτονομία από τρίτες χώρες στο νευραλγικό τομέα της υγείας.
Από την πλευρά του ο Παναγιώτης Κουκουλομάτης, γενικός διευθυντή της FARAN, ανακοίνωσε τη νέα επένδυση της εταιρείας στην περιοχή της Τρίπολης, τονίζοντας πως «παραμένοντας πιστοί στο όραμά μας, συνεχίζουμε να πρωτοπορούμε και να αναπτυσσόμαστε, έχοντας επιδείξει μία εντυπωσιακή ανάπτυξη πενταπλασιάζοντας τον κύκλο εργασιών της τα τελευταία πέντε χρόνια, προχωράει στα επόμενα επιχειρηματικά της πλάνα. Σχεδιάζουμε πλέον μία σημαντική επένδυση σε μια νέα σύγχρονη ερευνητική και παραγωγική μονάδα ενέσιμων και μελλοντικά και βιοτεχνολογικών φαρμάκων, συνολικής επιφάνειας 12.000τ.μ., η οποία θα κτιστεί επί οικοπέδου 36.000τ.μ. στην ΒΙΠΕ Τριπόλεως».
Όπως εξήγησε ο ίδιος, στη μονάδα θα αναπτυχθούν αρχικά γραμμές στείρας πλήρωσης και συσκευασίας (fill/finish) παρεντερικών σκευασμάτων μικρού όγκου σε υγρή και λυοφιλοποιημένη μορφή, σε φιαλίδια, φυσίγγια και προγεμισμένες σύριγγες και επιπλέον στην ίδια εγκατάσταση προγραμματίζεται μελλοντικά να παράγονται και βιοτεχνολογικά φάρμακα.
«Η παραγωγική μονάδα θα ακολουθεί τα υψηλοτέρα πρότυπα εισάγοντας νέα standards στον τεχνολογικό εξοπλισμό και στις διαδικασίες παραγωγής και σχεδιάζεται να πιστοποιηθεί από την EMA και από τον FDA, ώστε να μπορεί να διαθέτει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της στην διεθνή αγορά».
Ο Χρήστος Σωτηρίου, αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Win Medica, αναφερόμενος στην επένδυση που κάνει η εταιρεία του, τόνισε ότι «με την κατασκευή της νέας παραγωγικής μονάδας στην Τρίπολη μετασχηματίζεται από αμιγώς εμπορική και σε παραγωγική Εταιρεία. Η νέα παραγωγική μονάδα θα είναι συνολικής επένδυσης 50 εκατ. ευρώ και θα δημιουργήσει 250 νέες άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας. Τα πολλαπλασιαστικά οφέλη της συνολικής επένδυσης αναμένεται να ξεπεράσουν τα 100 εκατ. ευρώ. Με τα ογκολογικά φάρμακα που θα παράγει η νέα μονάδα, θα μπορεί να καλυφθεί το 50% των αναγκών των ελλήνων ασθενών, σε 11 βασικά ογκολογικά φάρμακα».
Παράλληλα, η εταιρεία έχει συνάψει ήδη συμφωνίες και σχεδιάζει να εξάγει τα φαρμακευτικά σκευάσματα σε περισσότερες από 40 χώρες στην Ευρώπη και την Ασία.
Η Win Medica στοχεύει να παρέχει στο κράτος και στην ιατρική κοινότητα εξαιρετικής ποιότητας εγχώρια παραγόμενα φάρμακα, όπως ανέφερε ο κ. Σωτηρίου, που θωρακίζουν τους ασθενείς, παρέχουν εξοικονόμηση στη φαρμακευτική δαπάνη και ενισχύουν την ελληνική οικονομία».
