“Θέλω τα παιδιά να νιώσουν χαρά με τα χρώματα των κασκόλ μου”, λέει η κυρία Ιωάννα Ματσούκα, 93 ετών, από το διαμέρισμά της στην Αθήνα όπου τα πολύχρωμα πλεκτά και οι χειροτεχνίες της γεμίζουν κάθε γωνιά, αναφέρει το UNHCR σε σχετικό δημοσίευμα.
Από τότε που ήταν μικρή, μεγαλώνοντας στους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας, η κυρία Ιωάννα είχε μια κλίση στην προσφορά και τη δημιουργία. Νέα κοπέλα ακόμα, ήταν αρχηγός στα «πουλάκια», τα μικρά σε ηλικία μέλη των Προσκόπων και υπήρξε ένας από τους ανθρώπους που έφεραν το κίνημα του προσκοπισμού στους Γαργαλιάνους. Όταν πια μετακόμισε στην Αθήνα με τον σύζυγό της και έκανε οικογένεια, παρέμεινε ένας πολύ δυναμικός άνθρωπος που διαρκώς με κάτι καταπιανόταν και πρόσφερε στη γειτονιά.
“Γενικά η μαμά μου ήταν πάντα άνθρωπος της προσφοράς, δεν πέταγε ποτέ τίποτα, προσπαθούσε με όλα κάτι να κάνει”, λέει η κόρη της, η Χρυσάνθη. “Είχαμε κάτω από το σπίτι ένα μαγαζί που έφτιαχνε ρούχα και τους μένανε τα υφάσματα στο τέλος. Τα έπαιρνε η μαμά μου, τα έφτιαχνε λωρίδες, και έφτιαχνε χαλάκια. Όταν ήταν νεότερη έκανε τα πάντα, τσάντες, κολιέ, χειροτεχνίες, κεντήματα, κουβέρτες, βοηθούσε για τις εκδηλώσεις στο σχολείο των εγγονών της”.
Η κυρία Ιωάννα δεν βλέπει πλέον καλά, αλλά συνεχίζει να πλέκει καθημερινά, όλη τη μέρα. Τα χέρια της κινούνται μηχανικά, μετρά πόντους και χρώματα με το μυαλό, και όχι με τα μάτια. Από το πρωί που θα ξυπνήσει, ντύνεται, περιποιείται τον εαυτό της και ξεκινά να πλέκει μέχρι το μεσημέρι. Μετά το μεσημεριανό της διάλειμμα συνεχίζει ως αργά το βράδυ.
Φέτος το χειμώνα, δεκάδες από τα πολύχρωμα κασκόλ της θα φτάσουν με τη μεσολάβηση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σε παιδιά πρόσφυγες που ζουν σε δομές φιλοξενίας της Αττικής. Τα πλεκτά της έχουν ταξιδέψει με τη βοήθεια του δικτύου γνωστών της οικογένειάς της σε παιδιά του πολέμου στη Βοσνία, σε παιδιά στην Ουκρανία, σε δομές παιδικής προστασίας στην Ελλάδα, σε ανθρώπους σε ανάγκη μέσα από εκκλησίες.
«Επειδή είδαμε ότι έχει τόσο μεγάλη ανάγκη την προσφορά και την αλληλεγγύη, γι’ αυτό κι εμείς πάντοτε αναζητούσαμε πού μπορούμε να δώσουμε όσα φτιάχνει», λέει η άλλη κόρη της, η Αγγελική, και εξηγεί ότι όσο δεν βλέπει η κυρία Ιωάννα, άλλο τόσο προσηλωμένη είναι στο πλέξιμο. Αυτό άλλωστε την έχει βοηθήσει να διαχειριστεί όλα αυτά τα χρόνια τους φοβερούς πόνους που της προκαλεί το σύνδρομο της νευραλγίας του τριδύμου από το οποίο πάσχει.
«Είναι το παράδειγμα του υπομονετικού και δυνατού ανθρώπου – παρά τον πόνο της, που είναι τόσο ισχυρός, η μαμά με την υπομονή της έμαθε να ζει με αυτό. Τα χρώματα, η σειρά από τα πλεκτά της είναι ο στόχος της, η ζωή της», λένε οι κόρες της.
Δεκαετίες τώρα η κυρία Ιωάννα έμαθε να κάνει τον πόνο της πολύχρωμη αισιοδοξία για να την προσφέρει σε παιδιά και άλλους ανθρώπους που έχουν πονέσει στη ζωή τους και μπορεί να έχουν χάσει τα πάντα από τη μια στιγμή στην άλλη. Κάθε κασκόλ που τελειώνει, το βάζει σε ένα καλάθι ντυμένο με ανακυκλωμένα καπάκια μπουκαλιών, δική της δημιουργία και αυτό. Και μετά τα σιδερώνει ένα ένα και τα βάζει σε τσάντες για να πάρουν το δρόμο τους.
«Οι γονείς μου, Ιωάννα και Κώστας, ήταν στήριγμα για μας, μια οικογένεια που μπόρεσε να μας δώσει πράγματα και μας έκανε να θέλουμε να δώσουμε κι εμείς. Γιατί όταν έχεις πάρει, μπορείς να δώσεις», λέει η Αγγελική βλέποντας τη μαμά της να της πλέκει μια καινούρια τσάντα.
