Σε μια χώρα που τα εύκολα γίνονται σύνθετα δια ασήμαντη αφορμή, δεν είναι πολύ εύκολο να κατανοείς κάθε φορά τι φρενάρει τις εξελίξεις.
Υπάρχουν βέβαια, και περιπτώσεις όμως το νομοσχέδιο για το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και την τεκνοθεσία στα οποία είναι ξεκάθαρο το ποιοι στυλώνουν τα πόδια εναντίον του.
Βέβαια,
α) το 2021 εκδόθηκε ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ+ (αναφέρει ότι οι γάμοι ή τα σύμφωνα συμβίωσης που έχουν συναφθεί σε οποιοδήποτε κράτος μέλος θα πρέπει να αναγνωρίζονται σε όλα τα κράτη μέλη με ομοιόμορφο τρόπο, ενώ οι σύζυγοι και οι σύντροφοι του ιδίου φύλου θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως και τα ετερόφυλα ζευγάρια).
β) ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύτηκε επί της σχετικής ρύθμισης στη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ –σε ερώτηση που έκανε το NEWS 24/7, όπως και στη συνέντευξη που έδωσε στο Bloomberg.
Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή οδηγία, δεν είναι η πρώτη φορά που δεν συμμορφωνόμαστε και μάλλον δεν θα είναι και η τελευταία.
Όπως όλες τις προηγούμενες, κάποιοι που μπορούν να αποδείξουν πως πλήττονται, θα εξαντλήσουν οι ενδιαφερόμενοι την ένδικη πορεία της Ελλάδας, θα πάνε στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια. Και θα δικαιωθούν.
Στα των δεσμεύσεων του Πρωθυπουργού, κατά την ορκωμοσία των νέων υπουργών την Πέμπτη 4/1 αρνήθηκε να δώσει σαφείς απαντήσεις.
Μάλιστα, η φράση που επέλεξε να χρησιμοποιήσει («μη βάζετε το κάρο μπροστά από το άλογο») έγινε θέμα από μόνη της.
Αν αναρωτιέσαι ποιος ο λόγος να καθυστερείς την αναπόφευκτη αλλαγή, συνέχισε να διαβάζεις, καθώς μας εξηγεί τα πάντα ο Κωνσταντίνος Μορτόπουλος, δικηγόρος με ειδίκευση στο Δημόσιο Διεθνές και Ποινικό Δίκαιο και το Δίκαιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Τον εντοπίσαμε μέσω αυτού του thread.
Διευκρινίζει πως «στο Σύνταγμα δεν υπάρχει ρητό έρεισμα απαγόρευσης γάμου ομόφυλων ούτε το Αρ.21 του Συντάγματος μας δεσμεύει με περιγραφή οικογένειας όπως άλλα Συντάγματα, όπως φερ’ειπείν το Βουλγαρικό, το Λιθουανικό ή τα αντίστοιχα των Ισλαμικών κρατών».
«Με τους υπάρχοντες νόμους, μπορεί να γίνει υιοθεσία παιδιού από ζευγάρι ομόφυλων εμμέσως, με υιοθεσία από έναν άνθρωπο και σύγχρονο σύμφωνο συμβίωσης με το σύντροφό του, του ίδιου βιολογικού φύλου».
Τότε γιατί διυλίζει η κυβέρνηση τον κώνωπα;
«Το ένα πρόβλημα που υπάρχει, είναι πως όταν το Σύνταγμα μας μιλάει για γάμο, δεν προσδιορίζει καθόλου το περιεχόμενο αυτού.
Στις αιτιολογικές εκθέσεις ποτέ δεν τέθηκε το ζήτημα του φύλου, ως παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει τα είδη του γάμου.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πολλά. Μόνο ένα. Είτε θα σε ευλογήσει η εκκλησία, είτε θα νομιμοποιήσει μια ένωση ο δήμαρχος ή ο μουφτής. Σε όλες τις περιπτώσεις, ο γάμος είναι ενός είδους σύμβαση και γεννά τις ίδιες υποχρεώσεις και τα ίδια δικαιώματα σε όλα τα είδη εγγάμων.
Δεν γίνεται αντιληπτό ως κάτι διαφορετικό από το νόμο.
Ο γάμος έχει μία και ενιαία νομική υπόσταση στην Ελλάδα».
ΠΩΣ ΠΡΟΕΚΥΨΕ ΤΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ
Το 1989 η Δανία έγινε η πρώτη χώρα που νομιμοποίησε το Σύμφωνο Συμβίωσης, ως μορφή καταχωρισμένης συμβίωσης (επισημοποιημένης), «ισοδύναμης ή ανάλογης με το γάμο σε ορισμένες χώρες», όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ανεξαρτήτως φύλου.
Στο επίκεντρο βρισκόταν η δυνατότητα για νομική αναγνώριση μιας σχέσης και ό,τι συνεπάγεται αυτής (δικαιώματα, παροχές, φοροαπαλλαγές κ.α.) που απολάμβαναν έως τότε μόνο τα ετερόφυλα ζευγάρια, δια του γάμου.
Θεσμοθετήθηκε στην Ελλάδα το 2008, μόνο όμως, για τα ετερόφυλα ζευγάρια.
Προφανώς υπήρξαν αντιδράσεις.
Σχετικό Άρθρο
Πολιτική
Κατατέθηκε στη Βουλή το σύμφωνο συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια
ΠΩΣ ΠΕΡΙΛΗΦΘΗΚΑΝ ΤΑ ΟΜΟΦΥΛΑ ΖΕΥΓΑΡΙΑ ΣΤΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ
Το 2013 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε την Ελλάδα «για παράβαση της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, λόγω αθέμιτης διακρίσεως -βάσει του σεξουαλικού προσανατολισμού- σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής».
Είχαν προσφύγει σε αυτό μέλη ομόφυλων ζευγαριών (βλ. υπόθεση Βαλλιανάτος και άλλοι κατά Ελλάδας). Σε κάθε ενάγοντα επιδικάστηκε το ποσό των 5.000 ευρώ, ενώ το ελληνικό κράτος πλήρωσε και τα δικαστικά έξοδα.
Την ημέρα της έκδοσης της απόφασης έγινε γνωστό ότι μεταξύ των 19 χωρών/μελών της ΕΕ που είχαν αναγνωρίσει το σύμφωνο συμβίωσης, μόνο η Ελλάδα και η Λιθουανία είχαν τη διάκριση κατά των ομόφυλων ζευγαριών.
«Όταν ήλθε η υπόθεση του κληρονομικού δικαιώματος των βιολογικά ομόφυλων ζευγαριών, περιέλαβε το σύμφωνο συμβίωσης τα ομόφυλα ζευγάρια» λέει ο κύριος Μορτόπουλος.
«Έως τότε, εάν ένα μέλος ομόφυλου ζευγαριού είχε φερ’ειπείν ένα τροχαίο, ο/η σύντροφος δεν είχε δικαίωμα να τον φροντίσει -ως οικογένεια του- ή να πάρει την όποια απόφαση αφορούσε τον άνθρωπο του
«Υπό μια έννοια, το κληρονομικό δίκαιο ήταν αυτό που έσπρωξε το οικογενειακό δίκαιο και τότε ετέθη το ερώτημα του γάμου. Για να το ‘δέσει’ κάπου ο ‘σκηνοθέτης’ τι ‘γέννησε; Το σύμφωνο συμβίωσης».
Επειδή αν έδινε τον γάμο, θα τα έδινε όλα (ό,τι δίνει δηλαδή, αυτός) βρήκε μια άλλη συνθήκη που ‘βαπτίστηκε’ σύμφωνο συμβίωσης. Αυτό ισούται σε όλα με τον γάμο, μέχρι και στην ευθεία απαγόρευση σύναψης συμφώνου συμβίωσης μεταξύ δευτέρων εξαδέλφων όπως φαίνεται στο πρώτο κεφάλαιο, άρθρο 2, παράγραφος 2β του νόμου 4356 του 2015, προς αποφυγή αιμομικτικής αναπαραγωγής.
Υπονοεί άμεσα πως οι άνθρωποι που υπογράφουν το Σύμφωνο Συμβίωσης έχουν γαμική, σεξουαλική σχέση. Για αυτό και απαγορεύει την αιμομιξία.
Το άρθρο 2 προσέχει μην τυχόν και υπογράφουν Σύμφωνο Συμβίωσης δεύτερα ξαδέλφια.
Επιπροσθέτως, το άρθρο 17 φτιάχνει και ένα ωραίο συμβούλιο, με αρμοδιότητες για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας, του ρατσισμού κλπ και ικανοποιούνται έτσι, οι επιφυλάξεις των συντηρητικών».
Σχετικό Άρθρο
Ελλάδα
Eurostat: Σε ποσοστό 9% οι μονογονεϊκές οικογένειες στην Ελλάδα
ΠΩΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΤΕΚΝΟΘΕΣΙΕΣ ΟΜΟΦΥΛΩΝ ΖΕΥΓΑΡΙΩΝ
Έως το 1982 υπήρχε στην Ελλάδα «το πρόβλημα του νόθου παιδιού». Ο κύριος Μορτόπουλος λέει ότι αυτό λύθηκε, με το παιδί να μπαίνει στην οικογενειακή μερίδα και του πατέρα. Με τη μάνα ήταν ‘δεμένο’ πάντα. ‘Δέθηκε’ και με τον πατέρα, είτε το ήθελε εκείνος, είτε όχι.
Κατά συνέπεια, τα παιδιά που γεννήθηκαν από γονείς που έχουν υπογράψει Σύμφωνο Συμβίωσης (δηλαδή, εκτός γάμου) θεωρούνται εντός γάμου. Όχι εκτός. Είναι ‘δεμένο’ και με τους δυο γονείς».
Ωραία μέχρι εδώ;
Πάμε παρακάτω.
Βάσει των νόμων που ισχύουν τη σήμερον ημέρα («χωρίς να αλλάξουμε μια γραμμή του νόμου»), ένας άνδρας ή μια γυναίκα (κατά το βιολογικό τους φύλο) μπορούν να τεκνοθετήσουν και να δημιουργήσουν μονογονεϊκή οικογένεια.
«Στο πλαίσιο της διαδικασίας, θα περάσουν οι ενδιαφερόμενοι ψυχιατρικές και ιατρικές εξετάσεις και αν όλα πάνε καλά, θα μπορούν να προχωρήσουν στην υιοθεσία.
«Εάν ένας άνδρας που έχει υιοθετήσει παιδί συνδεθεί με άλλον άνδρα, με Σύμφωνο Συμβίωσης, ο σύντροφος γίνεται de facto πατέρας του παιδιού. Είτε χρησιμοποιώντας τα τεκμήρια του συμφώνου συμβίωσης, είτε κάνοντας δευτερεύουσα τεκνοθεσία».
Με λίγα λόγια, ο γάμος μεταξύ ομόφυλων έχει εν πολλοίς ήδη ρυθμιστεί.
Όπως υπάρχει και η δυνατότητα τεκνοθεσίας και δημιουργίας οικογένειας με τέκνα και ομόφυλους γονείς».
Τότε ποιο είναι το πρόβλημα;
«Όσοι βάζουν γραφειοκρατικά ζητήματα. Αν ήμασταν όλοι νομικοί, δεν θα χρειαζόμασταν καν το Σύμφωνο Συμβίωσης. Θα το λέγαμε πολιτικό γάμο. Επί της ουσίας, δεν έχει καμία διαφορά.
Το Σύμφωνο Συμβίωσης είναι ο καρπός της δυσπιστίας μερίδας του πληθυσμού».
Σχετικό Άρθρο
Πολιτική
Τσιόδρας για ομόφυλα ζευγάρια: “Γάμος και τεκνοθεσία πάνε μαζί – Δεν είναι θέμα της Εκκλησίας”
Διακρίνω σωστά ένα άγχος της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει τη λέξη ‘γάμος’;
«Η λέξη γάμος στα αγγλικά είναι marriage. Στη θρησκευτική γλώσσα η τελετή είναι matrimonium. Εμείς έχουμε μια λέξη για όλα αυτά με το περιεχόμενο που έχει η θρησκευτική της έκφραση στην προς Εφεσίους του Αποστόλου Παύλου: τη λέξη «γάμος».
Η θρησκεία λέει πως ο πολιτικός γάμος είναι αμιγώς θέμα σύμβασης και δανείζεται τον όρο ‘γάμο’. Ως εκ τούτου δεν μπορεί να ονομαστεί έτσι η σύνδεση ομόφυλων.
Αυτό βέβαια, είναι και δικό μας πρόβλημα που έχει να κάνει με την πεποίθηση πως η γυναίκα θα ντυθεί νυφούλα και ο άνδρας γαμπρός.
Στο Σύνταγμα δεν υπάρχει ρητό έρεισμα απαγόρευσης γάμου ομόφυλων».
Επίσης, γίνονται και υιοθεσίες.
Άρα -ξαναρωτάω- ποιο είναι το πρόβλημα;
«Η νομοθετική πρωτοβουλία δεν έχει να κάνει με την τυποποίηση του θεσμού, αλλά με την ένδειξη ωρίμανσης του νομικού συστήματος της χώρας μας προς την Ευρώπη».
«Να τους δείξουμε δηλαδή, πως είμαστε προηγμένοι, χωρίς μάλιστα να μας στοιχίζει αυτό οικονομικά.
Νομικό κώλυμα δεν υφίσταται.
Μόνο θέμα ωρίμανσης του λαού».
«ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΑΝΕ ΠΑΝΤΑ ΜΠΡΟΣΤΑ»
Ο κύριος Μορτόπουλος θέλει να θυμόμαστε πάντα πως «το ελληνικό Σύνταγμα είναι πάρα πολύ φιλελεύθερο. Να σκεφτείτε πως αναφέρει μεταξύ άλλων, ότι οι Αλλοδαποί που πολέμησαν υπέρ της Ελλάδας γίνονται Έλληνες χωρίς την αλλαγή θρησκείας.
Πεντακάθαρα σε αυτό δεν απαγορεύεται ρητά ο γάμος μεταξύ ομόφυλων.
«Οι πολίτες είναι χρήσιμο να έχουν πάντα πρόχειρο το δεδομένο ότι το Σύνταγμα αυτό δεν έχει πολίτες διαφορετικών δικαιωμάτων».
Η λίστα με τα δικά σου δικαιώματα εφαρμόζεται ακριβώς και σε εμένα -και σε όλους τους άλλους -εκτός των ανθρώπων που έχουν αποστερηθεί πολιτικών δικαιωμάτων με δικαστική απόφαση».
Άσχετα από το αν εμείς πιστεύουμε πως είναι καλά καμωμένο ό,τι κάνουμε εμείς, αλλά αν κάνει το ίδιο κάποιος άλλος είναι ‘ανήθικος’ και ‘άδικος’.
«Αυτός ο βαλκανισμός υπάρχει και τον πολεμάμε κάθε μέρα στα δικαστήρια.
Η πορεία των πραγμάτων όμως, δεν πάει ποτέ πίσω.
Θυμάμαι έναν από τους καλύτερους ποινικολόγους της Ελλάδας, τον Μανωλεδάκη να μας λέει -όταν ήμουν φοιτητής «τι είναι βιασμός; Παράνομη βία, συν γενετήσια πράξη.
Για αυτό στον γάμο δεν υπάρχει βιασμός, καθώς η γενετήσια πράξη είναι υποχρέωση της συζύγου.
Αρχές της δεκαετίας του 1990 διάβαζα διδακτορικά που έλεγαν πόσο νόμιμο είναι το Απαρχάιντ. Υπήρχε ακόμα. Καταργήθηκε ένα χρόνο μετά.
Αυτά όμως, διδασκόμασταν τότε.
Με αυτό θέλω να πω ότι τα πράγματα προχωρούν πάντα προς τα μπροστά. Δεν μπορούν να μας πάνε πίσω».
