Εντυπωσιακά είναι τα νούμερα που συνοδεύουν τα τουριστικά καταλύματα όλων των τύπων και βρίσκονται σε όλη την Ελλάδα, έτσι όπως τα κατέγραψε για πρώτη φορά η έκθεση του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ). Αν και τα ξενοδοχεία βρίσκονται συνήθως στο προσκήνιο, αντιπροσωπεύουν το μικρότερο αριθμό ανάμεσα στα υπόλοιπα καταλύματα που φιλοξενούν τουρίστες.
Η είσοδος των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης άλλαξε εντελών το σκηνικό της διαμονής στη χώρα μας, όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία και συνέβαλε σε σημαντικό ποσοστό στην αύξηση του τουριστικού ρεύματος από το εξωτερικό. Η έκθεση καταγράφει το ξενοδοχειακό δυναμικό, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, τις επιπλωμένες κατοικίες και επαύλεις, τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης και τα κάμπιγνκ, αποκαλύπτοντας ότι στο σύνολο τους σε όλη την επικράτεια ξεπερνούν τις 260.000. Τα δωμάτια που αναλογούν σε όλους τους τύπους των καταλυμάτων είναι πάνω από ένα εκατομμύριο, ενώ τα κρεβάτια φτάνουν τα 2,35 εκατομμύρια. Μάλιστα η έκθεση καταγράφει ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο, που είναι οι κλειστές και οι δευτερεύουσες κατοικίες, που δυνητικά θα μπορούν να χρησιμοποιούνται ως καταλύματα τύπου Airbnb.
Η ετήσια έκθεση είναι ουσιαστικά η «ακτινογραφία» του ελληνικού τουρισμού και αφορά σε όλο το φάσμα του, καταγράφοντας επίσης τις τουριστικές υποδομές, τις αφίξεις, τις εισπράξεις, τις διανυκτερεύσεις και τη μέση διάρκεια παραμονής ανά κατηγορία καταλύματος κλπ.
Πόσα είναι τα ξενοδοχεία
Η Ελλάδα το 2022 διέθετε 10.087 ξενοδοχειακές μονάδες με 443.835 δωμάτια και 885.624 κλίνες. Οι Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου, της Κρήτης, των Ιονίων Νήσων, της Κεντρικής Μακεδονίας και της Αττικής, που δέχονται και τον μεγαλύτερο αριθμό τουριστών, αντιπροσωπεύουν το 67% του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, δηλαδή 6.763 ξενοδοχειακές μονάδες.
Στις επιμέρους κατηγορίες αστεριών παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση στα 2 αστέρων (34%) και 3 αστέρων (29%) ξενοδοχεία και χαμηλή στα 5 αστέρων (7%). Οι υπόλοιπες κατηγορίες 4 αστέρων (18%) και 1 αστεριού (12%).
Η κατανομή στα ξενοδοχειακά δωμάτια είναι πιο ίση, με εξαίρεση τα 1*. Συγκεκριμένα, το 23% των δωματίων βρίσκονται σε πεντάστερα ξενοδοχεία, το 29% σε τετράστερα, το 23% σε τριάστερα, το 20% σε διάστερα και μόλις το 5% σε ξενοδοχεία με ένα αστέρι. Παρόμοια εικόνα και στις κλίνες. Συμπερασματικά, από την έκθεση του ΙΝΣΕΤΕ προκύπτει ότι τα 5 αστέρων παρόλο που αντιπροσωπεύουν μόλις το 7% των ξενοδοχειακών μονάδων, εντούτοις κατέχουν το 23% των δωματίων και το 24% των κλινών. Τέλος, οι Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου (37%) και της Κρήτης (21%) έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό πεντάστερων ξενοδοχείων αντιπροσωπεύοντας το 58% του συνόλου.
Όσον αφορά την εξέλιξη των ξενοδοχειακών δωματίων στο σύνολο της χώρας την περίοδο 2010-2022, παρατηρείται αύξηση στα 5* (+96%), 4* (+26%) και 3* (+11%) και μείωση στα 2* (-28%) και 1* (-21%).
Πόσα είναι τα ενοικιαζόμενα δωμάτια
Αναφορικά με τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, τα πιο πρόσφατα στοιχεία που προέρχονται από τη βάση του ΜΗΤΕ αφορούν στο 2019, όπου η Ελλάδα διέθετε 27.796 μονάδες με 187.210 δωμάτια και 435.039 κλίνες. Οι Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου, της Κεντρικής Μακεδονίας, των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης και της Θεσσαλίας αντιπροσώπευαν εκείνη τη χρονιά το 74% του δυναμικού ενοικιαζόμενων δωματίων της χώρας (20.674 μονάδες).
Το top-5 των Περιφερειών, με εξαίρεση την Θεσσαλία αντί για την Αττική, παραμένει ίδιο και για το δυναμικό των ενοικιαζόμενων δωματίων. Στις κατηγορίες κλειδιών παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση στις μονάδες 2Κ (48%), 3Κ (27%) και 1Κ (20%) και χαμηλή στις μονάδες με 4Κ (5%). Την μεγαλύτερη συγκέντρωση σε μονάδες με 4Κ έχουν οι Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου (40%), Ιονίων Νήσων (11%), Κρήτης (9%) και Ηπείρου (9%) αντιπροσωπεύοντας το 68% των μονάδων με 4Κ. Ενώ οι Περιφέρειες με την μεγαλύτερη συγκέντρωση στις μονάδες με 3 Κ είναι το Νότιο Αιγαίο (28%), η Κρήτη (16%), η Κεντρική Μακεδονία (13%) και τα Ιόνια Νησιά (11%) αντιπροσωπεύοντας το 68% των μονάδων με 3Κ.
Πόσες είναι οι επιπλωμένες κατοικίες και επαύλεις (βίλες)
Σχετικά με τις επιπλωμένες κατοικίες και επαύλεις, τα πιο πρόσφατα στοιχεία που προέρχονται από τη βάση του ΜΗΤΕ αφορούν την χρονιά του 2018, όπου η Ελλάδα διέθετε 11.415 μονάδες του είδους, με 17.300 δωμάτια και 90.910 κλίνες. Οι Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου, των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης και της Πελοποννήσου αντιπροσώπευαν το 2018 το 79% του δυναμικού των τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών και επαύλεων της χώρας (9.055 δωμάτια).
Αναφορικά με την κατανομή των δωματίων, παρατηρούμε ότι οι Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου (29%), των Ιονίων Νήσων (20%), της Κρήτης (18%) και της Πελοποννήσου (8%) αντιπροσώπευαν το 2018 το 75% των δωματίων της χώρας.
Πόσα είναι τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης
Η έκθεση αποκαλύπτει τα καταλύματα τύπου Airbnb, με τα στοιχεία να προέρχονται από την εταιρεία Transparent και αφορούν στον μήνα Ιούλιο του 2023. Η Transparent παρακολουθεί και καταγράφει τις καταχωρήσεις καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης στις πλατφόρμες Aribnb, Vrbo, Booking.com και TripAdvisor.
Η Ελλάδα τον Ιούλιο του 2023 διέθετε 212.199 καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης με 392.118 δωμάτια και 939.167 κλίνες. Οι Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου, των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης, της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας, που δέχονται και τον υψηλότερο αριθμό τουριστών, αντιπροσωπεύουν το 77% του δυναμικού της χώρας (163.644 μονάδες). Σε ότι αφορά τα δωμάτια και τις κλίνες, το 78% του δυναμικού της χώρας αντίστοιχα εντοπίζεται στις Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου, της Κρήτης, των Ιονίων Νήσων, της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας.
Πόσα είναι τα κάμπινγκ
Η έκθεση του ΙΝΣΕΤΕ δείχνει ότι η Ελλάδα το 2022 διέθετε 297 μονάδες κάμπινγκ με 1.068 οικίσκους και 23.587 θέσεις. Στις επιμέρους κατηγορίες αστεριών παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση στα 2 αστέρων (68%) και 3 αστέρων (17%) κάμπινγκ και χαμηλή στα 4 αστέρων (9%), 1 αστεριού (6%) και 5 αστέρων (0,3%). Αξιοσημείωτο είναι το στοιχείο ότι το μοναδικό πεντάστερο κάμπινγκ καταγράφεται στην Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Αναφορικά με την ποσοστιαία κατανομή των μονάδων των κάμπινγκ ανά Περιφέρεια, η έκθεση δείχνει ότι για το 2022 η πλειοψηφία βρίσκεται στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Πελοποννήσου και Νοτίου Αιγαίου αντιπροσωπεύοντας το 53% του συνόλου της χώρας. Αξιοσημείωτο είναι, ότι τουριστικές Περιφέρειες όπως τα Ιόνια Νησιά (8%) και η Κρήτη (5%) καταγράφουν μικρό δυναμικό στα κάμπινγκ.
Το φαινόμενο των κλειστών και των δευτερευουσών κατοικιών
Το ΙΝΣΕΤΕ, καταγράφει στην έκθεση του το σύνολο των κατοικιών καθώς επίσης των κενών και των δευτερεύουσων και εξοχικών κατοικιών. Η καταγραφή αυτή γίνεται λόγω της σημαντικής αύξησης των βραχυχρόνιων μισθώσεων (μέσω Airbnb κ.α.) στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Οι κενές και οι εξοχικές και δευτερεύουσες κατοικίες αποτελούν ή μπορούν να αποτελέσουν καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή κατοικιών που διενεργήθηκε το 2011, η Ελλάδα σημείωσε αύξηση στο σύνολο των κατοικιών της κατά +17% (από 5.476.162 το 2001 σε 6.384.353 το 2011).
Τα τελευταία 10 χρόνια την σημαντικά υψηλότερη αύξηση (+56%) παρουσίασαν οι κενές κατοικίες (από 1,4 εκατ. το 2001 σε 2,2 εκατ. το 2011) και οι εξοχικές και δευτερεύουσες κατοικίες κατά +47% (από 922.228 το 2001 σε 1.351.845 το 2011). Όπως επισημαίνεται, οι κενές κατοικίες μαζί με τις εξοχικές και δευτερεύουσες αντιπροσώπευαν το 56% του συνόλου των κατοικιών, με τα υψηλότερα ποσοστά να καταγράφονται στις Περιφέρειες Αττικής (14%) και Κεντρικής Μακεδονίας (9%).
Η εικόνα στην ποσοστιαία κατανομή των κενών κατοικιών είναι παρόμοια με το σύνολο των κατοικιών, με μικρές διαφοροποιήσεις ανά Περιφέρεια. Η μεγαλύτερη διαφοροποίηση εντοπίζεται στην Περιφέρεια Αττικής. Αναφορικά με τις εξοχικές & δευτερεύουσες κατοικίες παρατηρείται ότι η Αττική (22%), η Κεντρική Μακεδονία (15%) και η Πελοπόννησος (11%) σημειώνουν τα μεγαλύτερα μερίδια, αντιπροσωπεύοντας το 48% του συνόλου της χώρας.