Με ανακούφιση ολοκληρώνεται τελικά για τις διοικήσεις των συστημικών τραπεζών η τρέχουσα χρήση σε ότι αφορά στις χορηγήσεις νέων δανείων, καθώς η απόκλιση σε σχέση με τους στόχους που είχαν τεθεί στην αρχή της χρονιάς θα είναι τελικά μικρότερη από την τάση που είχε διαμορφωθεί μέχρι τον προηγούμενο Σεπτέμβριο.
Όπως εξηγεί υψηλόβαθμό τραπεζικό στέλεχος η πολιτική συγκράτησης των επιτοκίων που υιοθέτησαν οι τράπεζες τους τελευταίους μήνες του 2023, οι προωθητικές ενέργειες και οι διαφημιστικές καμπάνιες αλλά κυρίως το γεγονός ότι οι αποπληρωμές των δανείων σημείωσαν σημαντική αποκλιμάκωση σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του έτους, έχουν σαν αποτέλεσμα οι στόχοι της πιστωτικής επέκτασης για φέτος να επιτευχθούν με μικρή τελικά υποχώρηση έναντι των στόχων που είχαν τεθεί στις αρχές της χρονιάς.
Οι μαζικές αποπληρωμές υφιστάμενων δανείων από ιδιώτες και επιχειρήσεις που διέθεταν ρευστότητα, προκειμένου να προστατευθούν από τις συνεχόμενες αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ και η βουτιά των στεγαστικών δανείων λόγο έκρηξης του κόστους δανεισμού, απειλούσαν μέχρι τον Σεπτέμβρη να «τινάξουν στον αέρα» τα business plans που είχαν θέσει οι διοικήσεις των συστιμικών τραπεζών στην αρχή της χρονιάς. Ενδεικτικά σημειώνεται ότι στο εννεάμηνο το ύψος των νέων στεγαστικών δανείων που συμβασιοποιήθηκαν ανήλθε σε 815 εκατ. ευρώ, χαμηλότερα κατά 6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι (863 εκατ. ευρώ) έναντι διψήφιων ποσοστών ανάπτυξης τα προηγούμενα χρόνια.
Είναι η πρώτη φορά από το 2016, τονίζει υψηλόβαθμα στέλεχος, όταν ξεκίνησε η ανοδική πορεία των χορηγήσεων της κατηγορίας, που οι σχετικές πωλήσεις καταγράφουν πτώση σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Μάλιστα προσθέτει ότι η υποχώρηση των αιτήσεων για νέες δανειοδοτήσεις ξεπερνά το 20% έναντι του 2022.
Ωστόσο οι ικανοποιητικές επιδόσεις που σημειώθηκαν στο τελευταίο τρίμηνο του έτους στο μέτωπο των χορηγήσεων βελτίωσαν την «άσχημη» εικόνα του εννεαμήνου.
Ατμομηχανή της πιστωτικής επέκτασης στο τέταρτο τρίμηνο ήταν οι χορηγήσεις για μεσαία και μικρά projects, καθώς οι τράπεζες έχουν εκπονήσει μια επιθετική πολιτική χορηγήσεων, ειδικά για τις επιχειρήσεις με αιχμή τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Τα δάνεια του Ταμείου αυξάνονται συνεχώς, με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες να έχουν συμβασιοποιήσει ήδη περίπου 2,5 δισ. ευρώ, τα οποία μαζί με τραπεζικό δανεισμό της τάξης του 1 δισ. ευρώ, οδηγούν τις χρηματοδοτούμενες επενδύσεις στα επίπεδα των 5,5 δισ. ευρώ, από τον Φεβρουάριο του 2022 όταν ξεκίνησε το πρόγραμμα.
Στο μικροσκόπιο των τραπεζών για άνοιγμα της κάνουλας βρίσκονται επιχειρήσεις από τους κλάδους της Ενέργειας, του Τουρισμός, των Logistics, της Βιομηχανία, των Υποδομών, της Ναυτιλίας και του Εμπορίου.
Αναμένεται επιτάχυνση για το 2024
Με δεδομένο ότι οι κινήσεις αυτές αποδίδουν οι επιτελείς των τραπεζών αισιοδοξούν ότι το 2024 η εικόνα των νέων εκταμιεύσεων θα βελτιωθεί σημαντικά. Σύμμαχος σε αυτή την εκτίμηση είναι το διαφαινόμενο τέλος του κύκλου αύξησης των επιτοκίων, η ολοκλήρωσης του κύματος των αποπληρωμών και φυσικά η αυξημένη επενδυτική δραστηριότητα λόγω της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.
Όπως εξηγεί τραπεζική πηγή «για το 2024 ωστόσο οι προοπτικές είναι θετικές. Τόσο το μακροοικονομικό περιβάλλον, όσο και οι συνθήκες που επικρατούν στην κτηματαγορά, ευνοούν την ανάπτυξη της στεγαστικής πίστης. Επιπλέον, η έναρξη του κύκλου αποκλιμάκωσης των επιτοκίων στη ζώνη του ευρώ κάποια στιγμή τους επόμενους μήνες, θα λειτουργήσει υποστηρικτικά στην εμπιστοσύνη των νοικοκυριών, ενώ θα επιτρέψει στις τράπεζες να προσφέρουν προϊόντα με ακόμη πιο χαμηλό κόστος».
Ήδη οι συστιμικές τράπεζες παρά το γεγονός ότι τα βασικά επιτόκια παραμένουν στα ύψη προχώρησαν τους τελευταίους μήνες του 2023 στη μείωση του κόστους δανεισμού, διαθέτοντας προγράμματα με προνομιακά σταθερά επιτόκια για περίοδο 3 – 5 ετών και κουρεύοντας τα περιθώρια κέρδους στα κυμαινόμενα.
