Λίγο πριν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανέβει στο αεροπλάνο για να αφιχθεί στην Αθήνα, αναζητήσαμε απαντήσεις για την τουρκική εξωτερική πολιτική στη δημοκρατική αριστερή αντιπολίτευση της χώρας.
Η Εμπρού Γκιουνάι, τομεάρχης εξωτερικών στο HEDEP (ουσιαστικά πρόκειται για το διάδοχο σχήμα του HDP), μίλησε στο NEWS 24/7 για τη στάση της Τουρκίας στο Παλαιστινιακό, την πορεία που αυτό πήρε μετά τις 7 Οκτωβρίου αλλά και το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Θα ήθελα πρώτα απ’ όλα την άποψή σας για τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή και ειδικά τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στη Γάζα μετά την επίθεση της Χαμάς.
Πριν συμβούν τα δύο γεγονότα, δηλαδή η επίθεση της Χαμάς και ο βομβαρδισμός της Γάζας από το κράτος του Ισραήλ, στη Μέση Ανατολή υπήρξε κοινωνική κινητοποίηση. Πρώτον, είχαμε τις διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος του Ιράν, στις οποίες, μάλιστα, ηγήθηκαν γυναίκες. Δεύτερον εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες του Ισραήλ διαμαρτύρονταν επί μήνες κατά της κυβέρνησης Νετανιάχου. Και οι δύο κινητοποιήσεις απείλησαν τις κυβερνήσεις.
Σήμερα όμως και οι δύο λαοί επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους σ’ όσα συμβαίνουν στη Γάζα και στη Δυτική Οχθη. Ούτε ένα ΜΜΕ δεν μιλάει για τις διαμαρτυρίες σε Ιράν και Ισραήλ. Με μία λέξη, αυτοί που κερδίζουν πολιτικά από τη σύγκρουση είναι ο Χομεϊνί και ο Νετανιάχου την ίδια ώρα που χιλιάδες Παλαιστίνιοι πολίτες έχουν ήδη σκοτωθεί. Το ξέρουμε εδώ και 80 χρόνια, το Παλαιστινιακό πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί με πολιτικές σύγκρουσης. Εμείς προβλέπουμε ότι αν η σύγκρουση συνεχιστεί, ο πόλεμος θα επεκταθεί στο Ιράκ στο Λίβανο και στην Υεμένη όπου εκατομμύρια πολίτες θα επηρεαστούν άμεσα.
Ο πρόεδρος Ερντογάν έχει πάρει ξεκάθαρα το μέρος των Παλαιστίνιων και της Χαμάς σ’ αυτή τη σύγκρουση. Πιστεύετε ότι η Χαμάς αντιπροσωπεύει επαρκώς τον Παλαιστινιακό λαό; Η στάση του Ερντογάν δεν έρχεται σε αντίθεση με όσα λέει και πράττει στο κουρδικό ζήτημα;
Φυσικά η Χαμάς δεν αντιπροσωπεύει το σύνολο του Παλαιστινιακού λαού. Αλλά το πιο σημαντικό στο τέλος της ημέρας είναι αν η Χαμάς επιθυμεί την ειρηνική επίλυση του Παλαιστινιακού προβλήματος και της διαφοράς με το Ισραήλ. Σύμφωνα με τις δηλώσεις και την προπαγάνδα τους, θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν όπλα μέχρι το Ισραήλ να εκμηδενιστεί. Αυτή η ιδέα δεν απειλεί μόνο εκατομμύρια Ισραηλινούς πολίτες αλλά και εκατομμύρια Παλαιστίνιους πολίτες.
Όσον αφορά τη στάση του Ερντογάν, αυτή αφορά τον ίδιο και το κόμμα του. Εμείς επιμένουμε ότι η Τουρκία δεν πρέπει να εμπλακεί σ’ αυτόν τον ατελείωτο πόλεμο. Ούτε η δράση της Χαμάς ούτε αυτή του Ισραήλ είναι νόμιμες. Από την άλλη πλευρά ενώ ο Ερντογάν αντιτάχθηκε και καταδίκασε τις επιθέσεις του Ισραήλ σε αμάχους, την ίδια με εντολή της κυβέρνησής του εξαπολύθηκε αεροπορική επίθεση εναντίον αμάχων στη βορειοανατολική Συρία. Η Τουρκία επίσης συνεχίζει τις εμπορικές συμφωνίες της με το Ισραήλ.
Ποια λύση θα μπορούσε να είναι βιώσιμη κατά τη γνώμη σας στο Παλαιστινιακό πρόβλημα και ποια κοινά σημεία βλέπετε με το κουρδικό ζήτημα;
Οι Κούρδοι και οι Παλαιστίνιοι επιθυμούν την ίδρυση κράτους. Στην πραγματικότητα, σχεδόν όλα τα προβλήματα στη Μέση Ανατολή σχετίζονται με την ιδεολογία του έθνους-κράτους. Επομένως, πιστεύω ότι αυτά τα δύο μεγάλα ζητήματα, το Παλαιστινιακό και το Κουρδικό, έχουν βαθύ και ιστορικό δεσμό. Μακροπρόθεσμη λύση κατά τη συνέπεια θα επιτευχθεί αν επιλυθεί το ιδεολογικό πρόβλημα του έθνους-κράτους. Βραχυπρόθεσμα του Ισραήλ θα πρέπει να επιστρέψει στα σύνορα του 1949. Αυτό το βήμα θα οδηγήσει σε μία μακροπρόθεσμη ειρηνευτική διαδικασία.
Πώς κρίνετε τη στάση της Δύσης στο θέμα και ιδιαίτερα των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Βλέπουμε ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχει συναίνεση μεταξύ των χωρών της Δύσης για το Παλαιστινιακό. Ειδικά η πολιτική της Γερμανίας είναι ασυμβίβαστη σε σχέση με των υπολοίπων χωρών. Αλλά το κύριο πρόβλημα είναι ότι ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Ευρωπαϊκή ένωση μπορούν να προσφέρουν μία συγκεκριμένη λύση. Ούτε καν στο ζήτημα της κατάπαυσης του πυρός.
Πόσο σας ανησυχεί ότι πολύ κοντά σε Ελλάδα και Τουρκία, διεξάγονται δύο πόλεμοι, αυτός στην Ουκρανία και αυτός στην Παλαιστίνη;
Όντως, υπάρχουν ήδη δύο πόλεμοι κοντά στα δύο κράτη, αλλά πιο κοντά στην Τουρκία. Υπάρχουν όμως και άλλες συγκρούσεις στην περιοχή. Στο Ιράκ, στη Συρία, και στα σύνορα του Αζερμπαϊτζάν με την Αρμενία. Αν προσθέσουμε και τον πόλεμο στην Παλαιστίνη, δεν υπάρχει λόγος να μην μιλάμε για τρίτο παγκόσμιο πόλεμο. Τουρκία και Ελλάδα δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ρίξουν λάδι στη φωτιά αυτών των συγκρούσεων. Έτσι και οι δύο χώρες θα προστατεύσουν τους πολίτες τους.
Πώς μπορούν να επιλυθούν κατά τη γνώμη σας τα προβλήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
Από τη στιγμή που και οι δύο χώρες κυβερνώνται από δεξιά, λαϊκίστικά κόμματα δεν περιμένουμε βραχυπρόθεσμα κάποιου είδους επίλυση. Λόγω της πολιτικής Ερντογάν στην ευρύτερη Μεσόγειο, ο Μητσοτάκης βρήκε την ευκαιρία να ξοδέψει πακτωλό χρημάτων σε νέα πολεμικά αεροσκάφη. Το ίδιο, με τη σειρά του, έκανε και ο Ερντογάν ο οποίος έχει στη διάθεσή του μεγαλύτερο προϋπολογισμό για εξοπλισμούς σε σχέση με την περίοδο που δεν υπήρχαν οι τωρινές εντάσεις. Σ’ αυτό το πλαίσιο και οι δύο κυβερνήσεις θα πρέπει να κατανοήσουν ότι η στρατιωτικοποίηση της περιοχής δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα. Εφόσον λοιπόν οι κυβερνήσεις εθελοτυφλούν, οι λαοί θα πρέπει να πιέσουν τις κυβερνήσεις τους προς τη σωστή κατεύθυνση.
Σχετικό Άρθρο
Κόσμος
POLL: Πρέπει η Ευρώπη να γίνει πιο αυστηρή έναντι της Τουρκίας;
