H ουσιαστική αξιοποίηση των δεδομένων δημιουργεί προϋποθέσεις για πιο βιώσιμα συστήματα υγείας, αποτελεσματική λήψη αποφάσεων και μπορεί να ενισχύσει την επιστήμη και την καινοτομία, προς όφελος των ασθενών και της κοινωνίας. Η εφαρμογή πρακτικών ανοικτής διακυβέρνησης όπως η επιλογή διοικήσεων νοσοκομείων με αξιοκρατικές διαδικασίες (στα πρότυπα του Open Gov) και η ανοικτή διάθεση δημόσιας πληροφορίας είναι κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας για το Δημόσιο – Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Η ανοικτή διάθεση (μη προσωπικών) δεδομένων υποστηρίζει αποφάσεις δημοσίου συμφέροντος, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την παραγωγή αξίας. Χρειάζεται να υπάρχει γνώση για τα περιστατικά ανά νοσοκομείο, Περιφέρεια (ΥΠΕ), τους χρόνους αναμονής, τις ελλείψεις σε προσωπικό και εξοπλισμό, τις ανάγκες. Χρειάζονται δεδομένα για τη διαμόρφωση και εφαρμογή εξειδικευμένων περιφερειακών πολιτικών για το Εθνικό Σύστημα Υγείας. H διάθεση δεδομένων σε ερευνητές, αναλυτές και στην κοινότητα καινοτομίας της χώρα μας θα πρέπει να είναι προτεραιότητα για έξυπνες λύσεις.
Έχουμε την ευκαιρία να αξιοποιήσουμε το εγχώριο ερευνητικό και επιχειρηματικό δυναμικό για νέες καινοτόμες εφαρμογές σε τομείς όπως οι διευρυμένοι ψηφιακοί φάκελοι υγείας, οι αυτόματοι ψηφιακοί βοηθοί, η ψηφιακή κάρτα υγείας, τα στοχευμένα προληπτικά προγράμματα με εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών τεχνητής νοημοσύνης και ανάλυσης δεδομένων. H χάραξη πολιτικής πρέπει να βασίζεται στην ισότιμη διάθεση και αξιοποίηση δεδομένων χωρίς αποκλεισμούς
Χρειάζεται η ουσιαστική αξιοποίηση και εξέλιξη των τεχνολογικών υποδομών της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης που υλοποιήθηκε από το ΠΑΣΟΚ το 2010 και στόχευε σε αναβαθμισμένες παροχές, διαφάνεια, εξοικονόμηση φαρμακευτικής δαπάνης, και βελτίωση των υπηρεσιών υγείας. Η υποδομή μπορεί σήμερα να λειτουργήσει ως μοχλός για τον δραστικό εκσυγχρονισμό του Εθνικού Συστήματος Υγείας. H διάθεση ανώνυμων στατιστικών δεδομένων από το σύστημα της συντογράφησης μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για την υλοποίηση εφαρμογών αξίας (π.χ εφαρμογές πρόληψης κ.α ) από νέες καινοτόμες επιχειρήσεις και να υποστηρίξει τη διαμόρφωση πολιτικών δημοσίου συμφέροντος.
Δυστυχώς για κεντρικές υποδομές όπως το «Σύστημα Επιχειρηματικής Ευφυΐας ΕΣΥ» δεν φαίνεται να παρέχουν δεδομένα ελεύθερα τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν στην λήψη αποφάσεων. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Open Data Institute (ODI), για την ετοιμότητα των χωρών της ΕΕ για τη δευτερογενή χρήση δεδομένων υγείας κατατάσσει την χώρα μας στους λιγότερο προετοιμασμένους (Λιγότερο προετοιμασμένοι: όπου η ποιότητα της πολιτικής είναι ασθενέστερη και το στάδιο της υλοποίησης είναι λιγότερο προχωρημένο. Χώρες που εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία είναι η Βουλγαρία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Λετονία, Ρουμανία)
Ο τρόπος που θα πρέπει υλοποιούνται οι ψηφιακές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Υγείας μπορεί να θέσει τα τεχνολογικά θεμέλια για το Δημόσιο Ε.Σ.Υ (2.0). Στοίχημα να αξιοποιηθεί η τεχνογνωσία του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας και η ισότιμη και χωρίς αποκλεισμούς συμμετοχή της κοινότητας τεχνολογίας και καινοτομίας που θέλει και μπορεί να προσφέρει.
Mε την πλατφόρμα της Ψηφιακής Κοινωνίας – προτεραιότητα του Νίκου Ανδρουλάκη όταν ανέλαβε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής – δίνεται η δυνατότητα ενεργής συμμετοχής όλων των πολιτών και των μελών και της κοινότητας καινοτομίας της χώρας μας. Έχουν υποβληθεί δεκάδες προτάσεις και καλές πρακτικές για το Εθνικό Συστήμα Υγείας, οι οποίες εμπλουτίζουν το δημόσιο διάλογο και τις τεκμηριωμένες προτάσεις των τομέων.
* O Γιώργος Καραμανώλης είναι συντονιστής της δράσης Ψηφιακή Κοινωνία – Ήταν ο τεχνικός υπεύθυνος του προγράμματος «Διαύγεια» κατά την έναρξη και υλοποίησή του το 2010 καθώς και του Open Gov.
